Skopiuj link
Zgodnie z art. 111 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących. Przepis ten wskazuje, że ewidencjonowaniu za pomocą kasy rejestrującej podlegają jedynie te czynności, które są dokonywane na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych. Dlatego też nie ma obowiązku ewidencjonowania sprzedaży za pomocą kasy rejestrującej na rzecz innych niż wyżej wymienione osób.
Minister finansów w drodze rozporządzenia z dnia 11 grudnia 2012 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz. U. 2012, poz. 1382) określił zasady zwolnień z obowiązku rejestrowania sprzedaży za pomocą kas. Z § 2 ust. 1 ww. rozporządzenia wynika, że zwalnia się z obowiązku ewidencjonowania w danym roku podatkowym, nie później niż do dnia 31 grudnia 2014 r., czynności wymienione w załączniku do rozporządzenia.
W załączniku do rozporządzenia w pozycji nr 37 zwolniono z obowiązku ewidencjonowania: świadczenie usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, jeżeli zapłaty za wykonaną czynność dokonano w całości za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej (odpowiednio na rachunek bankowy podatnika lub na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem), a z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie czynności dotyczyła.
Należy zauważyć, że powyższe zwolnienie dotyczy jedynie sprzedawanych usług i nie odnosi się do towarów. Oczywiście nie oznacza to równocześnie, że sprzedawane towary za które zapłata dokonywana jest za pośrednictwem rachunku bankowego zawsze będą ewidencjonowana w kasie rejestrującej. Zależy to od innych zwolnień np.: podmiotowych (zwolnienie do wysokości 20.000 zł sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych), czy też przedmiotowych np. zwolnienie wynikające z pozycji nr 36 załącznika do rozporządzenia [zgodnie z tą pozycją zwolniona jest dostawa towarów w systemie wysyłkowym (pocztą lub przesyłkami kurierskimi), pod warunkiem że zapłaty za wykonaną czynność dokonano w całości za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej (odpowiednio na rachunek bankowy podatnika lub na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem), a z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie czynności dotyczyła i na czyją rzecz została dokonana (dane nabywcy, w tym jego adres)].
Jeżeli podatnik otrzyma całą należność gotówką, to ma wówczas obowiązek zaewidencjonowania takiej sprzedaży przy zastosowaniu kasy rejestrującej (oczywiście jeżeli nie korzysta z innych tytułów zwolnieniowych).
Wobec powyższego, czy w sytuacji sprzedaży usług na rzecz ww. podmiotów, kiedy to zapłata dokonywana jest częściowo za pośrednictwem rachunku bankowego, a częściowo gotówką, podatnik jest zobowiązany do ewidencjonowania całej sprzedaży przy zastosowaniu kasy rejestrującej, czy też jest zobowiązany ewidencjonować jedynie tę część, która nie została opłacona przelewem?
Niestety również i w takim przypadku podatnik jest zobowiązany zaewidencjonować całą sprzedaż przy zastosowaniu kasy rejestrującej. Zwolnienie wynikające z pozycji 37 załącznika do ww. rozporządzenia wskazuje bowiem, że zapłata za wykonaną czynność ma być dokonana w całości za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej. Częściowa płatność gotówką i częściowa przelewem obliguje podatnika do zaewidencjonowania całej należności za pomocą kasy rejestrującej. Należy zwrócić uwagę, że powyższe wyjaśnienia dotyczą zapłaty (zaliczki, zadatku, przedpłaty, raty) dokonanej zarówno przed transakcją, jak i zapłaty otrzymanej po wykonanej usłudze. Potwierdzają to również organy podatkowe: „Wobec powyższego, mając na uwadze przedstawiony opis sprawy w odniesieniu do powołanych przepisów prawa należy stwierdzić, że Spółka ma obowiązek ewidencjonowania za pomocą kasy rejestrującej sprzedaż usług pomocy społecznej w sytuacji, gdy zapłata dokonywana jest częściowo gotówką przez mieszkańca Domu w kasie DPS, a częściowo na rachunek bankowy przez odpowiedni organ emerytalno-rentowy (ZUS), gdyż nie są spełnione warunki wynikające z § 2 ust. 1 w powiązaniu z poz. 37 ww. załącznika do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 29 listopada 2012 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących” – interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 19 września 2014 r. nr ITPP1/443-707/14/AJ, czy też interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 31 stycznia 2012 r. nr IPTPP4/443-44/11-4/ALN.
Jak należy postąpić, gdy część należności (zapłaty) wpływa przelewem przed wykonaniem usługi, a nie ma pewności, że pozostała część należności zostanie wpłacona na konto bankowe?
Należy pamiętać, że podatnik powinien ewidencjonować zdarzenia gospodarcze zgodnie z przepisami prawa podatkowego. Zgodnie z nimi jeśli nie otrzyma całej należności za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej, to nie może korzystać ze zwolnienia wskazanego w pozycji nr 37 załącznika do rozporządzenia. Wynika z tego, że podatnik powinien przewidzieć sposób płatności przyszłego nabywcy tak, aby jego pierwszą wpłatę objąć bądź też nie obowiązkiem ewidencji przy zastosowaniu kasy rejestrującej. Jednakże zaewidencjonowanie w kasie rejestrującej czynności, które są objęte zwolnieniem (gdyby pozostała część należności również została przekazana przelewem bankowym) nie jest błędem, co oznacza, że podatnik nie będzie wówczas się narażał na zarzut nieewidencjonowania obrotu za pomocą kasy rejestrującej.
Wojciech Zajączkowski