Skopiuj link
Z pytaniem do organu podatkowego zwróciła się Spółdzielnia Gminna, która prowadzi działalność gospodarczą w zakresie sprzedaży hurtowej i detalicznej, produkcji pieczywa oraz zakupu i sprzedaży warzyw i owoców, a także wynajmu. Spółdzielnia uczestniczy w programie „Owoce i warzywa w szkole” organizowanym przez Agencję Rynku Rolnego polegającym na nieodpłatnym dostarczaniu owoców i warzyw do szkół podstawowych, realizujących obowiązek rocznego przygotowania przedszkolnego zorganizowanego w szkole oraz dzieci klas I-III. Po zakończeniu semestru Spółdzielnia wystąpi do Agencji Rynku Rolnego o pomoc z tytułu nieodpłatnego przekazania owoców i warzyw. Wysokość otrzymanej pomocy stanowi iloczyn zryczałtowanej stawki pomocy dla jednej porcji owocowo-warzywnej w wysokości 1,32 złotych oraz liczby porcji owoców i warzyw udostępnionych dzieciom zgodnie z obowiązującym sposobem udostępniania. Nieodpłatne przekazanie porcji do szkół Spółdzielnia kwalifikuje jako darowiznę, zgodnie z art. 7 ust. 2 pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług. Podstawę opodatkowania, zgodnie z art. 29a ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, stanowi wartość nabycia owoców i warzyw, określona w momencie dostawy tych towarów, a w przypadku konfekcjonowania porcji we własnym zakresie, koszt wytworzenia tych porcji. Opodatkowania przekazanych nieodpłatnie porcji Spółdzielnia dokonuje z chwilą dokonania dostawy, zgodnie z art. 19a ust. 1 ustawy.
Spółdzielnia zadała pytania, czy:
1. prawidłowo postępuje kwalifikując nieodpłatne dostawy owoców i warzyw do szkół jako darowiznę.;
2. określa we właściwej wysokości podstawę opodatkowania wyliczając ją w wysokości ceny zakupu warzyw i owoców, uwzględniając jednocześnie wartość w dniu dostawy tych towarów, a w przypadku konfekcjonowania warzyw, określając podstawę opodatkowania na podstawie kosztu wytworzenia;
3. prawidłowo określa obowiązek podatkowy związany z realizacją programu „Owoce i warzywa w szkole” na czas dokonania dostawy do szkół porcji owoców i warzyw.
Zdaniem Spółdzielni w przypadku nieodpłatnie przekazywanych porcji w ramach programu „Owoce i warzywa w szkole” jest to forma darowizny i wypełnia dyspozycję dostawy towarów określoną w art. 7 ust. 2 pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usłu, albowiem przy nabyciu tych towarów przysługuje Spółdzielni prawo do obniżenia w całości podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Biorąc pod uwagę przepis art. 29a ust. 2 ustawy, podstawą opodatkowania jest cena nabycia towarów lub koszt wytworzenia, określone w momencie dostawy tych towarów. Stosownie do postanowień art. 19a ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, obowiązek podatkowy powstaje w chwilą dostawy towarów.
Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi uznał stanowisko Spółdzielni za nieprawidłowe. Organ wskazał, że odpłatność oznacza wykonanie czynności (dostawy towarów, świadczenia usług) za wynagrodzeniem. W znaczeniu potocznym wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność, a także odszkodowanie, nagroda. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny. Powyższa analiza prowadzi do wniosku, że istotną cechą wynagrodzenia jest istnienie bezpośredniego związku pomiędzy świadczeniem usług i otrzymaną zapłatą. Należy stwierdzić, że czynności podlegają opodatkowaniu jedynie wtedy, gdy zostały wykonane odpłatnie. Czynność można uznać za dokonaną odpłatnie, gdy istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie świadczącego usługę. Zatem pod pojęciem odpłatności świadczenia usług należy rozumieć prawo podmiotu świadczącego usługę do żądania od odbiorcy usługi lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego).
Na podstawie art. 29a ust. 1 ustawy, podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.
Z powołanego przepisu wynika, że do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług wlicza się tylko takie dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze, które mają bezpośredni wpływ na kwotę zapłaty (cenę) z tytułu dostawy lub świadczenia usługi.
Elementem zasadniczym wpływającym na uznanie uzyskanej przez podatnika dotacji za element podstawy opodatkowania jest stwierdzenie, czy dotacja udzielana jest w celu sfinansowania czy też dofinansowania dostawy konkretnych towarów lub świadczenia konkretnych usług.
W sytuacji, gdy podatnik dla konkretnej dostawy towarów lub konkretnego świadczenia usług otrzymuje od innego podmiotu dofinansowanie, np. w postaci dotacji stanowiącej dopłatę do ceny towaru lub usługi – tego rodzaju dofinansowanie stanowi, obok ceny, uzupełniający ją element podstawy opodatkowania z tytułu tej dostawy lub świadczenia. Natomiast dotacje mające na celu dofinansowanie ogólnych kosztów działalności, nieuzależnione od ilości i wartości dostarczanych towarów lub świadczonych usług, nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Wobec tego, że środki finansowe od ARR przekazywane są w celu sfinansowania dostawy konkretnych towarów lub świadczenia konkretnych usług – istnieje bezpośredni związek między otrzymaną dopłatą a dostawą towarów lub świadczeniem usług i ich ceną – to stanowi ona zapłatę którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej w rozumieniu art. 29a ust. 1 ustawy i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Tym samym czynności przekazania owoców i warzyw w świetle okoliczności sprawy nie można uznać za nieodpłatne przekazanie towarów, tj. darowiznę. Zatem przekazanie przez Spółdzielnię owoców i warzyw stanowi odpłatną dostawę towarów podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 7 ust. 1 ustawy.
Zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy o VAT podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.
Tym samym wskazane w opisie sprawy okoliczności pozwalają na uznanie, że przekazywana dopłata jest zapłatą na dokonaną dostawę. Co prawda dostawa towarów jest dokonywana na rzecz innych podmiotów, niż tego, który dokonuje płatności, jednak charakter wyliczenia należności dla Spółdzielni przesądza o uznaniu, że Agencja Rynku Rolnego przekazując dopłaty w istocie przekazuje należność za dostawę, transport oraz przygotowanie warzyw i owoców. Dopłaty te mają bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) dostarczanych towarów (owoców i warzyw), o której mowa w art. 29a ust. 1 ustawy. Jak wskazano wyżej jedynie dotacje mające na celu dofinansowanie ogólnych kosztów działalności, nieuzależnione od ilości i wartości dostarczanych towarów lub świadczonych usług, nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Natomiast w omawianej sytuacji przekazywana dopłata uzależniona jest od ilości przekazanych warzyw i owoców – jest to bowiem dopłata określonej wysokości do każdej dostarczonej porcji. Tym samym należy uznać, że otrzymywane przez Spółdzielnię dopłaty do przekazywanych owoców i warzyw, winny podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT, gdyż stanowią należność za wykonane przez Spółdzielnię czynności, tj. są zapłatą ceny przekazywanych owoców i warzyw. Zatem wskazane dopłaty winny być uwzględniane w podstawie opodatkowania zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy.
W przypadku dostawy owoców i warzyw za podstawę opodatkowania należy uznać całość otrzymanego dofinansowania od Agencji Rynku Rolnego, pomniejszoną o kwotę podatku VAT.
Na podstawie art. 19a ust. 5 pkt 2 ustawy, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania całości lub części dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, o których mowa w art. 29a ust. 1.
Zgodnie z art. 19a ust. 6 ustawy, obowiązek podatkowy powstaje w odniesieniu do otrzymanej kwoty.
Odnosząc wyżej przedstawiony opis sprawy do wyżej powołanych przepisów prawa stwierdzić należy, że w sytuacji przedstawionej we wniosku obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług – zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 2 ustawy – powstanie z chwilą otrzymania dotacji, tj. w momencie otrzymania przez Spółdzielnię środków na konto bankowe od Agencji Rynku Rolnego.
oprac.: Wojciech Zajączkowski