Fiskus przeciwko indywidualnym interpretacjom podatkowym

Dysponowanie przez podatnika interpretacją indywidualną, uznającą za poprawne przedstawione we wniosku skutki podatkowe dla danego zdarzenia przyszłego, bądź już zaistniałego stanu faktycznego, chroni go przed negatywnymi konsekwencjami odmiennego rozstrzygnięcia przez organ podatkowy. Innymi słowy, podatnik otrzymuje ochronę przed koniecznością zapłaty zaległej kwoty podatku wraz z odsetkami. Tym samym, korzyści z uzyskania pozytywnej interpretacji są ogromne, dlatego istotnym jest takie skonstruowanie wniosku o interpretację, aby stan faktyczny, bądź zdarzenie przyszłe wraz z ich uzasadnieniem prawnym, nie budziły wątpliwości organu podatkowego, dokonującego jego oceny pod kątem wydania interpretacji indywidualnej.

Jednym z poważnych błędów, popełnianych przez podatników, wnioskujących o wydanie interpretacji w danej sprawie, jest przedstawianie we wniosku kilku wzajemnie wykluczających się wariantów ziszczenia się zdarzenia przyszłego, będącego przedmiotem wniosku. Takie działanie podatnika uznawane jest przez organy podatkowe za wnioskowanie o uzyskanie jedynie porady o charakterze podatkowym, która ma ułatwić podjęcie decyzji, co do opłacalności danego przedsięwzięcia gospodarczego. Zdaniem organów podatkowych takie działanie podatników zmierza do przeprowadzenia optymalizacji podatkowej, którą dodatkowo zabezpieczyć ma uzyskana pozytywna interpretacja podatkowa. Z uwagi na powyższą argumentację, organy podatkowe odmawiają wydania interpretacji, opiewającej na wielowątkowy stan faktyczny, uznając działanie podatnika za sprzeczne z celem, dla którego instytucja interpretacji indywidualnych została stworzona.

Powyżej opisana linia interpretacyjna organów podatkowych mogłaby nie zasługiwać na głęboką refleksję w przypadku, gdy sądy administracyjne, którym powierzono czuwanie nad prawidłowością wydawanych interpretacji indywidualnych, z możliwością ich uchylania i przekazywania do ponownego rozpoznania, rozpatrywały skargi na odmowę wydania interpretacji, korzystnie dla skarżącego (tj. nakazując wydanie interpretacji indywidualnej, wskazując skutki podatkowe dla każdego wariantu przedstawionego zdarzenia przyszłego oddzielnie). Linia orzecznicza idzie jednak w zgoła odmiennym kierunku. Zarówno wojewódzkie sądy administracyjne, jak i Naczelny Sąd Administracyjny, stoją na ugruntowanym stanowisku, iż wysoki stopień abstrakcyjności i hipotetyczności zdarzeń przyszłych, opisanych we wniosku, nie pozwala traktować go, jako zmierzającego do uzyskania interpretacji indywidualnej. Przykładowo, Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 10 września 2014 roku (sygn. akt: II FSK 23/14) wskazał, iż „nie jest zdarzeniem przyszłym przedstawienie w trybie warunkowym wielu możliwości faktycznych działań wnioskodawcy. Pojęcie "stanu faktycznego" oraz "zdarzenia przyszłego" musi mieć zindywidualizowany jednoznacznie charakter. Interpretacja indywidualna ma nie tylko informować w sposób konkretny, a nie warunkowy, ale przede wszystkim dać się zastosować w procesie samoobliczania podatku i to w takich okolicznościach, które będą się pokrywały z wcześniej opisanymi i wziętymi pod uwagę przy jej wydawaniu. Opis musi być zatem zindywidualizowany przedmiotowo tak, aby było możliwe porównanie stanu wynikającego z wniosku o wydanie interpretacji ze stanem występującym w rzeczywistości.”

Należy mieć również na uwadze, iż sąd administracyjny, rozpatrując skargę na interpretację indywidualną, nie jest związany zarzutami skargi oraz wnioskiem strony. Skutkiem tego, istnieje zagrożenie, iż w przypadku wniesienia skargi i wnioskowania o uchylenie interpretacji jedynie w części, sąd orzeknie o uchyleniu całej interpretacji, również w zakresie, w którym była ona korzystna dla podatnika (np. wyrok WSA w Bydgoszczy z dnia 20 sierpnia 2014 r. I SA/Bd 744/14).

Rozwiązaniem dla wskazanych powyżej problemów wydaje się być skorzystanie z pomocy profesjonalnego pełnomocnika przy sporządzeniu wniosków o udzielnie indywidualnej interpretacji podatkowej. Pozwoli to na właściwe zredagowanie wniosku oraz na opracowanie właściwej strategii, co w efekcie przełoży się na brak odmowy wydania interpretacji ze strony organu podatkowego oraz wyższe prawdopodobieństwo uzyskania korzystnego rozstrzygnięcia.
Anna Justyńska