Komentarz do interpretacji wyjaśniającej czy obciążenie pracownika przejazdem taksówką ewidencjonuje się w kasie rejestrującej

Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w indywidualnej interpretacji z dnia 9 września 2014 r. nr IPPP2/443-577/14-4/DG (jej streszczenie znajduje się w kolejnej informacji: „Obciążenie pracownika przejazdem taksówką a kasa rejestrująca”) rozstrzygnął, iż:
 

1. obciążenie pracownika kosztami prywatnego przejazdu taksówką podlega opodatkowaniu podatkiem VAT oraz, że
2. podatnik nie ma obowiązku ewidencjonowania tej czynności przy zastosowaniu kasy rejestrującej.

Interpretacja organu podatkowego dotyczy dwóch kwestii. Odpowiedzi udzielone przez organ podatkowy są dla występującej z pytaniem Spółki korzystne. Korzystne są (a szczególnie odpowiedź dotycząca braku obowiązku ewidencjonowania sprzedaży usługi przewozu osób taksówką czynności przy zastosowaniu kasy rejestrującej) dla wszystkich podatników u których takie sytuacje występują. Można by zadać pytanie, co tu komentować.

Problem tkwi w prawidłowości drugiej odpowiedzi, a właściwie w jej nieprawidłowości. Spółka zawarła z korporacją taksówkarską umowę na obsługę przejazdów służbowych dla swoich pracowników. Korporacja taksówkarska świadczy usługi taksówkarskie na rzecz Spółki, za które obciąża Spółkę należnym wynagrodzeniem. Gdy pracownik korzysta z firmowej taksówki do celów prywatnych Spółka obciąża poszczególnych pracowników kosztami tych przejazdów.

Jak kwestie te regulują przepisy rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 29 listopada 2012 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz.U. z 2012 r., poz. 1382) obowiązującego do końca 2014 r.

Ustawodawca ustanowił w tym rozporządzeniu dwa podstawowe tytuły do zwolnienia z obowiązku ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących sprzedaży dokonywanej na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych. Zgodnie z § 2 ust. 1 ww. rozporządzenia zwalnia się z obowiązku ewidencjonowania w danym roku podatkowym, nie później jednak niż do dnia 31 grudnia 2014 r., czynności wymienione w załączniku do rozporządzenia.

W załączniku do rozporządzenia w pozycji 33 normodawca wskazał, że zwolnione z obowiązku ewidencjonowania są dostawa towarów i świadczenie usług przez podatnika na rzecz jego pracowników oraz przez spółdzielnie mieszkaniowe na rzecz członków lub innych osób, którym przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu lub które są właścicielami lokali położonych w budynkach administrowanych przez spółdzielnie mieszkaniowe, jak również przez wspólnoty mieszkaniowe na rzecz właścicieli lokali.

Warunkiem zastosowania zwolnienia wynikającego z pozycji 33 jest spełnienie dodatkowego warunku określonego w § 7 ust. 4 ww. rozporządzenia, zgodnie z którym w przypadku podatników, którzy przed dniem 1 stycznia 2013 r. rozpoczęli ewidencjonowanie czynności wymienionych w poz. 33, 34, 39 lub 40 załącznika do rozporządzenia, zwolnienia, o którym mowa w § 2 ust. 1, w zakresie tych czynności ewidencjonowanych, nie stosuje się.

Drugi z tych tytułów to tzw. zwolnienie podmiotowe unormowane w § 3 ust. 1 pkt 1 ww. rozporządzenia, w świetle którego zwalnia się z obowiązku ewidencjonowania w danym roku podatkowym podatników, u których kwota obrotu realizowanego na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym kwoty 20.000 zł, a w przypadku podatników rozpoczynających w poprzednim roku podatkowym dostawę towarów lub świadczenie usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, jeżeli kwota obrotu z tego tytułu nie przekroczyła, w proporcji do okresu wykonywania tych czynności w poprzednim roku podatkowym, kwoty 20.000 zł.

Z powyższych przepisów wynika, że pytająca się Spółka może stosować zwolnienie z kas rejestrujących zarówno z jednego, jak i drugiego tytułu.

Jednak z § 4 ust. 1 pkt 2 lit. b) ww. rozporządzenia wynika, że zwolnień z obowiązku ewidencjonowania, o których mowa w § 2 i § 3 (a więc wskazanych wyżej), nie stosuje się, w przypadku świadczenia usług przewozu osób oraz ich bagażu podręcznego taksówkami.

Czy jednak Spółka, która obciążała pracowników za przejazdy taksówkami w celach prywatnych świadczy usługi przewozu osób oraz ich bagażu podręcznego taksówkami. Na to pytanie, tym razem prawidłowo, odpowiedział ten sam organ podatkowy we wskazanej interpretacji. Organ wskazał w niej (i tu wyjątkowo się z nim zgadzam) „w rozpatrywanej sprawie należy odnieść się do treści art. 8 ust. 2a ustawy, który wprowadza zasadę, że w przypadku gdy podmiot „pośredniczy”, pomiędzy podmiotem faktycznie świadczącym usługę, a jej odbiorcą, przyjmuje się, że podmiot ten działa tak jakby sam wcześniej nabył taką usługę, a następnie ją wyświadczył, co sprawia, że opodatkowaniu podlegają wszystkie etapy w świadczeniu usług, łącznie z tym, w którym nie wykonuje się czynności faktycznych. Wspomniana „fikcja prawna”, wynikająca z art. 8 ust. 2a, znajduje zastosowanie w sytuacji, gdy dany podmiot pośredniczący w rzeczywistości nie jest konsumentem ostatecznym usługi, a jedynie przyjmuje się wtedy założenie, że taką usługę nabył od podmiotu świadczącego, a następnie sam ją wyświadczył na rzecz osoby trzeciej. Zatem, z uwagi na okoliczności przedstawione przez Wnioskodawcę, czynności wykonywane przez Spółkę na rzecz pracownika, tj. obciążenie pracownika kosztami przejazdu w celach prywatnych wynajętą przez Spółkę taksówką należy uznać za odpłatne świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 2a ustawy”.

Wynika z powyższego, jak również oczywiście z art. 8 ust. 2a ustawy o podatku od towarów i usług, że Spółka obciążając pracownika za koszty taksówki świadczy na jego rzecz usługi przewozu osób taksówkami.

Czy nie ma żadnego wyjątku dla czynności wskazanych w § 4 rozporządzenia. Otóż są wyjątki. Zgodnie bowiem z § 4 ust. 2 rozporządzenia przepisów ust. 1 pkt 1 lit. b-l nie stosuje się do zwolnień wynikających z poz. 33 załącznika do rozporządzenia. Jednak usługi przewozu taksówkami są wymienione w § 4 ust. 1 pkt 2 lit. b), a nie w § 4 ust. 1 pkt 1, co jednoznacznie wskazuje, że przy świadczeniu tych usług na rzecz pracowników zwolnienie wynikające z poz. 33 załącznika w związku z § 4 ust. 2 rozporządzenia nie ma zastosowania.

Skutek tego jest następujący. Podmioty, które świadczą tego typu usługi powinny bezwzględnie usługi te ewidencjonować przy zastosowaniu kas rejestrujących. Chyba, że mają wydaną dla siebie taką interpretację indywidualną.

A może lepiej nie dociekać do jakich celów posłużyła pracownikowi firmowa taksówka?

A co się zmieni w 2015 r.?

Od 2015 r. w nowoopublikowanym rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 4 listopada 2014 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz.U. z 2014, poz. 1544) pozostawiono brzmienie § 4 pkt 2 lit. b) rozporządzenia, w myśl którego zwolnień z obowiązku ewidencjonowania, o których mowa w § 2 i § 3, nie stosuje się w przypadku świadczenia usług przewozu osób oraz ich bagażu podręcznego taksówkami. Jednak od nowego roku w świetle § 4 pkt 2 tiret ostatni zwolnienia mogą być stosowane (w tym i do usług przewozu osób taksówkami) w przypadku świadczenia usług na warunkach określonych w poz. 35 załącznika do rozporządzenia przez podatnika, o którym mowa w art. 8 ust. 2a ustawy, oraz świadczenia usług, o których mowa w lit. i, świadczonych na pokładach samolotów lub w sposób określony w poz. 45 załącznika do rozporządzenia.

Natomiast zgodnie z poz. 35 załącznika do rozporządzenia zwalnia się z obowiązku ewidencjonowania dostawę towarów i świadczenie usług przez podatnika na rzecz jego pracowników oraz przez spółdzielnie mieszkaniowe na rzecz członków lub innych osób, którym przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu lub które są właścicielami lokali położonych w budynkach administrowanych przez spółdzielnie mieszkaniowe, jak również przez wspólnoty mieszkaniowe na rzecz właścicieli lokali.

Powyższe wskazuje, że nabywanie i odprzedaż usług przewozu osób taksówkami na rzecz własnych pracowników będzie w 2015 r., odmiennie niż to miało miejsce do końca 2014 r., zwolnione z obowiązku ewidencjonowania obrotu przy zastosowaniu kasy rejestrującej.

W dalszym ciągu pozostaje w nowym rozporządzeniu przepis (§ 8 ust. 3) wskazujący, że w przypadku podatników, którzy przed dniem 1 stycznia 2015 r. rozpoczęli ewidencjonowanie czynności wymienionych w poz. 35, 40 lub 41 załącznika do rozporządzenia, zwolnienia, o którym mowa w § 2 ust. 1, w zakresie tych czynności ewidencjonowanych nie stosuje się. Przepis ten dotyczy jednak tylko podatników, którzy „rozpoczęli ewidencjonowanie czynności wymienionych w poz. 35”.

Czy więc podatnik, który wykonywał usługi przewozu pracowników taksówkami i nie „rozpoczął ewidencjonowania” ma obowiązek w 2015 r. czynności te ewidencjonować. Moim zdaniem ma taki obowiązek. I nie wynika on z § 8 ust. 3, lecz z § 8 ust. 1 rozporządzenia z dnia 4 listopada 2014 r., zgodnie z którym w przypadku podatników, którzy przestali spełniać warunki do zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania przed dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia, stosuje się terminy rozpoczęcia ewidencjonowania określone w przepisach rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 29 listopada 2012 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz. U. poz. 1382). Przepis ten wyraźnie wskazuje, że podatnicy, którzy przestali spełniać warunki do zwolnienia na postawie „starego” rozporządzenia, mają obowiązek ewidencjonowania usług przewozu osób taksówkami w 2013-2014 r., a w konsekwencji i w 2015 r.

Wojciech Zajączkowski