Koszty wprowadzenia mechanizmu podzielonej płatności – split payment

Ministerstwo finansów wyróżnia trzy główne kategorie kosztów dla przedsiębiorstw wynikające z wprowadzenia regulacji:

1. jednorazowe nakłady na dostosowanie informatycznych systemów księgowych,
2. zwiększone nakłady na bieżącą obsługę księgowości,
3. obniżenie płynności firm poprzez utrzymywanie części środków na rachunku VAT.

Ad. 1) Jednorazowe koszty dostosowania systemów informatycznych wystąpią w firmach, które korzystają ze zautomatyzowanych przelewów. Systemy księgowe w tych firmach będą wymagały aktualizacji umożliwiającej korzystanie z formularzy przelewów wykonujących płatność w sposób podzielony. W przypadku pozostałych przedsiębiorstw wprowadzenie regulacji nie będzie generowało kosztów jednorazowych.

Ad. 2) Konieczność regularnego zwiększenia nakładów będzie wynikała m.in. z potrzeby monitorowania wpływów na własne konto VAT oraz z dokonywania ewentualnych korekt przy błędnie przeprowadzonych transakcjach. Samo dokonywanie płatności w sposób podzielony nie będzie źródłem dodatkowych kosztów – zapłata będzie dokonywana z wykorzystaniem specjalnego formularza dostępnego w ramach bankowego systemu transakcyjnego wykorzystywanego przez przedsiębiorstwo.

Ad. 3) Ograniczenie płynności przedsiębiorstwa w przypadku powszechnego funkcjonowania systemu podzielonej płatności wynika z faktu, że w mechanizmie tym środki otrzymane na poczet należnego VAT nie będą mogły być wykorzystywane przez firmy do bieżących operacji niezwiązanych z rozliczeniem VAT. Kosztem dla przedsiębiorstw wynikającym z obniżonej płynności będą zatem utracone odsetki od depozytów (w przypadku gdy firma ma nadwyżki płynności) lub koszt zaciągnięcia dodatkowego kredytu obrotowego.

Wprowadzenie regulacji może ograniczyć płynność w niektórych przedsiębiorstwach. Zakres wpływu będzie inny dla każdej firmy i będzie zależny od następujących charakterystyk:

1. udziału sprzedaży dla krajowych firm w sprzedaży ogółem – przedsiębiorstwa, które zajmują się eksportem lub sprzedażą detaliczną będą miały mniej środków zgromadzonych na rachunku VAT, przez co ich koszty będą niższe proporcjonalnie do zaangażowania we wskazane rodzaje działalności,
2. średnich stawek VAT należnego i naliczonego w przedsiębiorstwie – im większa przewaga średniej stawki VAT należnego nad stawką VAT naliczonego tym wyższe koszty,
3. udziału wartości dodanej (wynagrodzenia pracy i kapitału) w przychodach firmy – im wyższy udział tym niższe koszty,
4. struktury terminów dostaw i płatności nabycia oraz sprzedaży firmy – im większe rozbieżności w terminach dostaw i sprzedaży, tym większe koszty,
5. udziału płatności dokonywanych i otrzymywanych przelewami bankowymi – przewaga płatności dokonywanych przelewami nad płatnościami otrzymywanymi przelewami może generować występowanie nadwyżek na koncie VAT, których wyrównanie jest dokonywane po złożeniu wniosku do urzędu skarbowego obsługującego przedsiębiorstwo.

W celu oszacowania wpływu regulacji na sektor przedsiębiorstw ministerstwo finansów przygotowało model, który wykorzystano do oceny wpływu regulacji na reprezentatywne przedsiębiorstwo. Z modelu otrzymano przeciętną wartość środków utrzymywanych na rachunku VAT wyrażoną w relacji do wielkości firmy, mierzonej jej wartością dodaną. Wynik obliczeń uzyskany dla reprezentatywnego przedsiębiorstwa przeskalowano następnie na cały sektor przedsiębiorstw niefinansowych, dokonując przy tym korekty o wartość eksportu i transakcji detalicznych. Korekta była konieczna, gdyż regulacja dotyczy tylko transakcji zawieranych pomiędzy firmami. Jednocześnie transakcje związane z eksportem towarów i usług są objęte zerową stawką VAT należnego, przez co problem ograniczenia płynności w związku z tymi transakcjami nie będzie występował. Kosztem dla przedsiębiorstw będzie koszt kredytu zaciąganego na pokrycie oszacowanego ubytku płynności lub utrata korzyści związanych z zarządzaniem dostępnymi środkami. W obliczeniach wykorzystano średnie oprocentowanie nowych umów kredytowych w PLN (bez umów renegocjowanych) publikowane przez NBP. Koszty w ujęciu nominalnym będą ewoluowały w kolejnych latach, co wynika m.in. ze wzrostu PKB oraz oczekiwań dotyczących kształtowania się stóp procentowych w kolejnych latach. Tym samym wyliczenia dla kolejnych lat zostały skorygowane o oczekiwany wzrost PKB Polski (traktowany jako przybliżenie wzrostu wartości dodanej w sektorze przedsiębiorstw). Zastosowano również oczekiwania rynkowe dotyczące kształtowania się stóp procentowych w kolejnych latach (wykorzystano stopy procentowe implikowane z bieżącej wyceny instrumentów pochodnych IRS).

źródło: www.rcl.gov.pl