Skopiuj link
Zgodnie z objaśnieniami do deklaracji dla podatku od towarów i usług (VAT-7, VAT-7K i VAT-7D) stanowiącymi załącznik 4 do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 18 marca 2013 r. w sprawie wzorów deklaracji dla podatku od towarów i usług (Dz. U. 2013, poz. 394) w pozycji 11 deklaracji podatkowej VAT-7, VAT-7K, jak i VAT-7D wykazuje się dostawę towarów oraz świadczenie usług poza terytorium kraju, w stosunku do których przysługuje podatnikowi prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, o którym mowa w art. 86 ust. 8 pkt 1 ustawy, lub prawo do zwrotu kwoty podatku naliczonego, o którym mowa w art. 87 ust. 5 ustawy. W pozycji tej nie uwzględnia się wartości dostaw towarów i świadczonych usług dokonywanych w ramach działalności gospodarczej zarejestrowanej poza terytorium kraju.
Jak wynika z powyższego opisu w ww. deklaracjach w pozycji 11 podatnicy są obowiązani wykazywać transakcje (dostawy towarów i świadczenie usług) poza terytorium kraju. Oczywiście nie chodzi tu o transakcje, które faktycznie zostały przeprowadzone poza terytorium kraju, lecz o takie transakcje, których miejsce świadczenia przy dostawie towarów, jak i miejsce świadczenia przy świadczeniu usług wyznaczane przez przepisy ustawy o podatku od towarów i usług, tj. art. 22-28o znajduje się poza terytorium kraju. Chodzi więc nie o faktyczne wykonanie czynności poza terytorium kraju, lecz o przyjęcie fikcji prawnej, w wyniku której uznaje się, że określone czynności nie będą podlegały obowiązkowi podatkowemu na terytorium kraju, lecz poza tym terytorium. Przykładem mogą być tu usługi niematerialne (wskazane w art. 28l ustawy o podatku od towarów i usług) świadczone na rzecz podmiotów niebędących podatnikami, posiadających siedzibę, stałe miejsce zamieszkania lub zwykłe miejsce pobytu poza terytorium Unii Europejskiej. Nawet gdyby usługi te były wykonane na terytorium kraju zostaną opodatkowane poza jego terytorium. W obrocie gospodarczym najczęściej w poz. 11 deklaracji wykazywać będziemy tzw. „eksport” usług, a więc świadczenie usług poza terytorium Polski.
Czy oznacza to, że wszystkie usługi będące „eksportem” usług należy wykazywać w tej pozycji? Oczywiście nie. Tylko te czynności należy wykazywać w poz. 11, w stosunku do których przysługuje podatnikowi prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, o którym mowa w art. 86 ust. 8 pkt 1 ustawy, lub prawo do zwrotu kwoty podatku naliczonego, o którym mowa w art. 87 ust. 5 ustawy. Nie wykazuje się natomiast w pozycji 11 świadczenia usług, których miejsce świadczenia znajduje się poza terytorium kraju, w stosunku do których podatnikowi nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego. Przykładem mogą tu być usługi finansowe świadczone na rzecz podatnika z UE, które mimo, że będą świadczone poza terytorium kraju nie będą dawały podatnikowi prawa do odliczenia podatku naliczonego. Kolejnym przykładem mogą tu być usługi medyczne na rzecz podatnika, który nie posiada siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, bądź też usługi edukacyjne (seminaria, konferencje) zorganizowane poza terytorium kraju przez polską uczelnię. W stosunku do ww. usług podatnikowi nie przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, bowiem te same usługi wykonane na terytorium Polski też nie dawałyby podatnikowi prawa do odliczenia podatku naliczonego.
W pozycji 11 nie uwzględnia się również wartości dostaw towarów i świadczonych usług dokonywanych w ramach działalności gospodarczej zarejestrowanej poza terytorium kraju. Z powyższego wynika, że podatnik który posiada zarejestrowaną działalność nie tylko na terytorium kraju, lecz również poza terytorium kraju wykonanych czynności poza Polską, które rozliczy w ramach prowadzonej działalności w tym drugim kraju (w UE, bądź poza UE) nie musi wykazywać ponownie w ewidencji dla celów podatku VAT oraz w deklaracjach VAT-7, VAT-7K, VAT-7D składanych w Polsce.
Zwrócić trzeba uwagę na istotny fakt, że ww. czynności nie dające podatnikowi prawa do odliczenia podatku naliczonego, które choć nie są wymieniane i wykazywane w deklaracjach VAT, stanowią podstawę do wyliczenia proporcji, o której mowa w art. 90 ust. 3 ustawy o podatku od towarów i usług wpływając negatywnie na wysokość podatku naliczonego do odliczenia. Nie należy o tych czynnościach zapominać ustalając wysokość obrotu dla potrzeb art. 90 ustawy. Skoro nie są one ujmowane w deklaracji i nie dają sprzedawcy prawa do odliczenia podatku naliczonego będą ujmowane wyłącznie w mianowniku ww. proporcji pogarszając strukturę obrotu dla upływającego roku podatkowego i wpływając w ten sposób na wysokość odliczeń w bieżącym roku podatkowym.
Wojciech Zajączkowski