Skopiuj link
Z pytaniem do organu podatkowego zwrócił się podmiot leczniczy, który ewidencjonuje sprzedaż wystawiając w systemie komputerowym faktury sprzedaży do wszystkich transakcji sprzedaży. Podatnik prowadzi Rejestr Sprzedaży w systemie komputerowym wszystkich usług, zarówno medycznych jak i niemedycznych. Zdecydowaną większość sprzedaży towarów i usług stanowią w usługi medyczne fakturowane do Narodowego Funduszu Zdrowia i są to usługi zwolnione z podatku od towarów i usług. Pozostała sprzedaż, w tym sprzedaż dla osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej stanowi marginalną część przychodów. Jednak w oparciu o zapis § 3 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z 4 listopada 2014 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących w tym roku podatkowym najprawdopodobniej Podatnik przekroczy obrót na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej w kwocie 20.000,00 zł. Do wszystkich transakcji Podatnik wystawia faktury sprzedaży, które są ewidencjonowane w Rejestrze Sprzedaży, a następnie w Rejestrze Finansowo-Księgowo-Kosztowym i wykazywane są do comiesięcznej deklaracji VAT-7.
Podatnik zadał pytanie, czy w takiej sytuacji ma prowadzić ewidencję przy zastosowaniu kas rejestrujących, a jeżeli tak to od kiedy.
Zdaniem Podatnika nie powinien prowadzić ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących, gdyż prowadzi pełną ewidencję wystawiając faktury sprzedaży do wszystkich transakcji.
Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach uznał stanowisko za nieprawidłowe. Organ podatkowy wskazał, że obowiązek prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących wynika z zapisu art. 111 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. Zgodnie z tym przepisem, podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących.
Powyższy przepis określa generalną zasadę, z której wynika, że obowiązek prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kasy rejestrującej dotyczy wszystkich podatników, którzy dokonują sprzedaży na rzecz określonych w nim odbiorców, tj. osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych. Zatem jednym z podstawowych kryteriów decydujących o obowiązku ewidencjonowania sprzedaży za pomocą kas rejestrujących jest status nabywcy wykonywanych przez podatnika świadczeń.
Przepisy ustawy o podatku VAT oraz przepisy aktów wykonawczych do tej ustawy nakazują podatnikom dokonującym sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych prowadzić ewidencję tej sprzedaży za pomocą kas rejestrujących. Stosownie do treści art. 111 ust. 3a pkt 1 ww. ustawy podatnicy prowadzący ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących są obowiązani dokonywać wydruku paragonu fiskalnego lub faktury z każdej sprzedaży oraz wydawać wydrukowany dokument nabywcy.
Kwestie dotyczące między innymi zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących oraz terminów rozpoczęcia prowadzenia tej ewidencji, ustawodawca reguluje na mocy wydawanych rozporządzeń w tym zakresie.
Od 1 stycznia 2015 r. do 31 grudnia 2016 r., kwestię zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy użyciu kas rejestrujących niektórych czynności i niektórych grup podatników reguluje rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 4 listopada 2014 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz. U. z 2014 r. poz. 1544).
Zgodnie z § 3 ust. 1 pkt 1 ww. rozporządzenia zwalnia się z obowiązku ewidencjonowania w danym roku podatkowym, nie dłużej jednak niż do dnia 31 grudnia 2016 r. podatników, u których obrót zrealizowany na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych nie przekroczył w poprzednim roku podatkowym kwoty 20.000 zł, a w przypadku podatników rozpoczynających w poprzednim roku podatkowym dostawę towarów lub świadczenie usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, jeżeli obrót z tego tytułu nie przekroczył, w proporcji do okresu wykonywania tych czynności w poprzednim roku podatkowym, kwoty 20.000 zł.
Na podstawie § 3 ust. 2 ww. rozporządzenia, zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, nie stosuje się w przypadku podatników, którzy w poprzednim roku podatkowym byli obowiązani do ewidencjonowania lub przestali spełniać warunki do zwolnienia.
W przypadku podatników korzystających ze zwolnienia, o którym mowa w § 3 ust. 1 pkt 1, zwolnienie to traci moc po upływie dwóch miesięcy następujących po miesiącu, w którym podatnik przekroczył obrót realizowany na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych w kwocie 20.000 zł (§ 5 ust. 1 tego rozporządzenia).
Niezależnie od wysokości osiągniętych obrotów ustawodawca wykluczył jednak z prawa do zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania sprzedaż usług i towarów, które szczegółowo zostały określone w § 4 powołanych rozporządzeń.
Z dniem 1 stycznia 2015 r. wyłączeniem ze zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania za pomocą kasy rejestrującej objęte zostały usługi w zakresie opieki medycznej świadczonej przez lekarzy i lekarzy dentystów (§ 4 pkt 2. lit. f rozporządzenia). Zaznaczyć należy, że wyłączenia te dotyczą czynności, a nie przedstawicieli zawodu.
Zgodnie z § 9 rozporządzenia z 4 listopada 2014 r., w przypadku podatników korzystających ze zwolnienia, o którym mowa w § 3 ust. 1 pkt 1, którzy po dniu 31 grudnia 2014 r. kontynuują świadczenie usług, o których mowa w § 4 pkt 2 lit. c–j, świadczenie tych usług jest zwolnione z obowiązku ewidencjonowania do dnia 28 lutego 2015 r.
Podsumowując, świadczenie usług w zakresie opieki medycznej przez lekarza lub lekarza dentystę na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej lub na rzecz rolników ryczałtowych, w sytuacji gdy świadczenia te wykonywane są przez podatnika lub podmioty zatrudniające osoby posiadające odpowiednie kwalifikacje (lekarze i/lub lekarze dentyści), objęte jest bezwzględnym obowiązkiem ewidencjonowania przy zastosowaniu kas rejestrujących.
Należy zaznaczyć, że nie ma znaczenia forma organizacyjna prowadzonej przez podatnika działalności w ww. zakresie (osoba prawna, jednostka organizacyjna nie mająca osobowości prawnej, czy osoba fizyczna), ani okoliczność czy podatnik prowadzący działalność jako osoba fizyczna sam posiada kwalifikacje lekarza lub lekarza dentysty, czy podmiot jedynie zatrudnia pracowników posiadających takie uprawnienia i oni takie czynności wykonują. Należy zaznaczyć, że bez znaczenia przy tym pozostaje fakt, że do wszystkich transakcji Wnioskodawca wystawia faktury sprzedaży. Jak wynika z powyższej analizy podstawowa ewidencja co do zasady przy sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, jest dokonywana przy pomocy kasy rejestrującej.
Analiza powołanych przepisów prowadzi do wniosku, że w przypadku kontynuacji w 2015 r. świadczonych przez Podatnika usług medycznych, o których mowa w § 4 pkt 2 lit. f rozporządzenia, na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej lub na rzecz rolników ryczałtowych, zgodnie z § 9 ww. rozporządzenia świadczenie tych usług jest zwolnione z obowiązku ewidencjonowania do dnia 28 lutego 2015 r. W konsekwencji, Podatnik od 1 marca 2015 r. jest zobowiązany do prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących świadczonych usług medycznych na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych.
oprac.: Wojciech Zajączkowski