25.05.2015 r.
3 min

Żądanie podmiotów gospodarczych o przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności niezgodne z Konstytucją

Ekspert KIP

Skopiuj link
25.05.2015r.
3 min

Nie oznacza to jednak, że przepisy przewidujące przekształcenie prawa użytkowania wieczystego we własność straciły swoją moc w całości i obecnie nie ma możliwości wystąpienia z żądaniem.

Trybunał stwierdził bowiem, że przepisy są niezgodne z Konstytucją w wersji jaka została wprowadzona ustawą z dnia 28 lipca 2011 roku o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 187, poz. 1110). Oznacza to, że na dzień dzisiejszy należy stosować przepisy obowiązujące przed dniem wejścia w życie wskazanej nowelizacji.

Tym samym, w celu skutecznego złożenia żądania o przekształcenie prawa użytkowania wieczystego we własność  konieczne jest spełnienie następujących przesłanek:

  1. uprawnioną do żądania jest osoba fizyczna (lub jej następca) będąca w dniu 13 października 2005 r. użytkownikiem wieczystym, spółdzielnie mieszkaniowe oraz osoby będące właścicielami lokali, których udział w nieruchomości wspólnej obejmuje prawo użytkowania wieczystego;
  2. nieruchomość objęta żądaniem winna być zabudowanych na cele mieszkaniowe lub zabudowana garażami albo przeznaczona pod tego rodzaju zabudowę, bądź być nieruchomością rolną. 
    z tym że obie przesłanki muszą zostać spełnione łącznie na dzień 13 października 2005 r.

Zgodnie z uzasadnieniem Trybunału, nowelizacja z dnia 28 lipca 2011 roku, rozszerzając krąg podmiotów uprawnionych do żądania przekształcenia prawa użytkowania wieczystego w prawo własności narusza samodzielność prawną gmin, w szczególności konstytucyjnie zagwarantowaną im pozycję właściciela nieruchomości.

Nadanie uprawnienia do żądania przekształcenia zbyt szerokiemu gronu podmiotów rażąco naruszyło interesy gospodarcze jednostek samorządu terytorialnego, które, jak podkreślił Trybunał, oddając nieruchomość w użytkowanie wieczyste nie mogły spodziewać się, że drugiej stronie umowy zostanie przyznane uprawnienie do jednostronnego zakończenia stosunku prawnego użytkowania wieczystego przez przekształcenie go we własność.

Wskazany wyrok Trybunału Konstytucyjnego jest tzw. wyrokiem zakresowym, co oznacza, że odnosi się on do zgodności z Konstytucją jednej z wielu norm zawartych w danych przepisach. Jak wynika ze wskazanego powyżej uzasadnienia, podstawową kwestią jaką poruszył Trybunał był fakt wykreowania przywilejów majątkowych dla określonej grupy podmiotów, które miały być realizowane kosztem mienia publicznego: państwowego oraz jednostek samorządu terytorialnego co jest niezgodne z zawartą w Konstytucji zasadą sprawiedliwości społecznej. 

Kamil Matyśkiewicz

"http://www.izbapodatkowa.pl/serwis/img/marianski.png"