28.05.2012 r.
8 min

Data wystawienia faktury przy usługach budowlanych

Ekspert KIP

Skopiuj link
28.05.2012r.
8 min

Z pytaniem do organu podatkowego zwrócił się Podatnik, który prowadzi działalność gospodarczą jako osoba fizyczna, polegającą na świadczeniu usług budowlanych w zakresie wykonywania instalacji wodno-kanalizacyjnych. Na podstawie protokołów odbioru wykonanych robót wystawia faktury sprzedaży. Podatnik zawarł umowę o roboty budowlane, której przedmiotem jest budowa oczyszczalni ścieków wraz z budową kolektorów sanitarnych. W jednym z paragrafów umowy zapisano, że „zamawiający dopuszcza wcześniejsze wykonanie robót II etapu, jednak niezależnie od terminu wykonania robót, faktura nie może być przedstawiona wcześniej niż 31.05.2012 r.” W kolejnych paragrafach Strony ustaliły, że płatność wynagrodzenia nastąpi na podstawie faktur VAT wystawionych przez Podatnika faktur VAT. Organizacja pracy pozwoliła na wcześniejszą niż określoną na 31.05.2012 r. realizację II etapu prac. W związku z tym strony zgodnie z obowiązującą procedurą wyznaczyły termin odbioru końcowego II etapu prac na 22.02.2012 r. W związku z tym powstała wątpliwość co do terminu, w jakim należy wystawić fakturę potwierdzającą sprzedaż przedmiotu umowy: czy fakturę należy wystawić w ciągu 30 dni od daty 22.02.2012 r., tj. od daty wykonania II etapu robót, czy też fakturę można wystawić dopiero 31.05.2012 r.?

Zdaniem Podatnika faktura za realizację II etapu robót objętych umową może zostać wystawiona z datą podpisania protokołu odbioru robót, a ostatecznym terminem na wystawienie faktury będzie 30 dzień od daty wykonania usługi, pod warunkiem, że w okresie od dnia sprzedaży (podpisania protokołu odbioru) do dnia powstania obowiązku podatkowego odbiorca (zamawiający) usługi nie dokona płatności za wykonaną usługę.

Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi uznał stanowisko Podatnika za prawidłowe. Wskazał, że ustawodawca w art. 19 ust. 13 ustawy, w sposób szczególny uregulował powstanie obowiązku podatkowego dla określonych czynności, wśród których wymienił również usługi budowlane i budowlano-montażowe.

Stosownie bowiem do treści art. 19 ust. 13 pkt 2 lit. d ustawy, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty, nie później jednak niż 30. dnia, licząc od dnia wykonania usług budowlanych lub budowlano-montażowych.

Na mocy art. 19 ust. 14 ustawy, przepis ust. 13 pkt 2 lit. d stosuje się również do usług przyjmowanych częściowo, których odbiór jest dokonywany na podstawie protokołów zdawczo-odbiorczych.

Oznacza to, że z tytułu wykonania usługi budowlanej dla powstania obowiązku podatkowego znaczenie ma termin zapłaty, ale tylko wówczas, gdy kontrahent dokona płatności za wykonaną na jego rzecz usługę przed upływem 30 dni od dnia jej wykonania, gdyż 30. dnia obowiązek podatkowy powstaje niezależnie od tego, czy dokonano zapłaty. Poza terminem zapłaty istotne jest także zidentyfikowanie momentu, w którym usługi zostały wykonane.

Ustawodawca w ustawie o podatku od towarów i usług nie zdefiniował pojęcia „wykonanie usługi”. Ustawa nie zawiera również definicji „protokołu zdawczo – odbiorczego”.

Pojęcie „protokoły odbiorów częściowych i końcowych” występuje w art. 3 pkt 13 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (t. j. Dz. u. z 2010 r. Nr 243, poz. 1623 ze zm.), jako jeden z elementów „dokumentacji budowy”. W praktyce terminem protokołu zdawczo-odbiorczego określa się dokument, który w istocie ma w założeniu wyrażać potwierdzenie i akceptację wykonanych prac, w tym ich zakres. z protokołu winno zatem wynikać kto, kiedy i jakie prace wykonał oraz wskazanie, że określonego dnia zostały one przyjęte przez drugą stronę. W ocenie tut. Organu bez znaczenia jest w istocie jak zostanie nazwany tego rodzaju dokument. Istotne, jak powyżej wskazano, jest bowiem to, aby dokument ten spełniał swoją funkcję – w sposób jednoznaczny określał prace, jakie zostały przyjęte (odebrane). Z kolei za datę wykonania części usługi, w przypadku usług budowlanych, powszechnie przyjmuje się dzień odbioru technicznego robót, potwierdzony protokołem zdawczo-odbiorczym lub innym dokumentem stwierdzającym przyjęcie wykonanej usługi. Z przepisów prawa budowlanego wynika zatem, iż wykonanie części usługi rozumie się jako odbiór techniczny robót, na okoliczność którego sporządza się stosowny protokół odbioru – częściowy bądź końcowy. Odbiór techniczny robót potwierdzony stosownym protokołem powszechnie jest utożsamiany z wykonaniem usługi – dzień podpisania protokołu to dzień wykonania usługi.

Mając powyższe na uwadze, stwierdzić należy, iż dzień, od którego liczony będzie 30-dniowy termin, o którym mowa w art. 19 ust. 13 pkt 2 lit. d w związku z art. 19 ust. 14 ustawy, to dzień dokonania przez inwestora odbioru określonych prac. Obowiązek podatkowy w stosunku do usług w zakresie robót budowlanych powstanie zatem nie później niż 30. dnia, licząc od dnia jej wykonania, tj. dokonania odbioru technicznego robót, chyba że Podatnik wcześniej otrzyma całość lub część zapłaty.

Stosownie do § 9 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 marca 2011 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 68, poz. 360), fakturę wystawia się nie później niż siódmego dnia od dnia wydania towaru lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem § 10-12.

Zgodnie z § 11 ust. 1 rozporządzenia, w przypadkach określonych w art. 19 ust. 10, ust. 13 pkt 1-4 i 7-11, ust. 16a i 16b oraz ust. 19a ustawy, fakturę wystawia się nie później niż z chwilą powstania obowiązku podatkowego o czym stanowi.

Natomiast w myśl § 11 ust. 2 rozporządzenia, faktury, o których mowa w ust. 1, nie mogą być wystawione wcześniej niż 30. dnia przed powstaniem obowiązku podatkowego.

Z powyższego wynika, iż ostateczny termin wystawienia faktury to data powstania obowiązku podatkowego, czyli 30. dzień od dnia wykonania usługi, a jeśli płatności dokonano wcześniej, wówczas będzie to dzień dokonania zapłaty.

Wskazać należy, iż podstawowe znaczenie w przypadku ustalenia momentu wystawienia faktury dokumentującej usługi budowlane ma moment powstania obowiązku podatkowego przy sprzedaży tych robót. Obowiązek podatkowy powstaje natomiast w dniu otrzymania zarówno całości, jak i części należności. Jeżeli jednak zapłata nie nastąpi w terminie 30 dni licząc od dnia wykonania całości usług, bądź usług przyjętych częściowo (czyli potwierdzenia przyjęcia robót przez zamawiającego w postaci przykładowo podpisania protokołu dokumentującego odbiór techniczny robót budowlanych, czy też chociażby dokonania odpowiedniej adnotacji w tym zakresie na fakturze VAT), obowiązek podatkowy powstaje 30. dnia, w sytuacji wykonania całości usługi, bądź jej części.

Mając na uwadze przytoczone przepisy prawa oraz opisany stan faktyczny sprawy należy stwierdzić, iż w sytuacji, gdy data zakończenia II etapu ww. robót, tj. 22.02.2012 r. została potwierdzona przez strony umowy w protokole odbioru, to data ta jest równoznaczna z dniem przyjęcia robót przez zamawiającego. Tym samym data ta stanowi początek okresu, od którego należy liczyć upływ terminu określonego w art. 19 ust. 13 pkt 2 lit. d, a tym samym i terminu do wystawienia faktury zgodnie z § 9 ust. 1 rozporządzenia.

Reasumując, w przypadku, gdy usługa budowlana została wykonana i zostało to potwierdzone protokołem odbioru, to faktura dokumentująca II etap robót budowlanych powinna zostać najpóźniej wystawiona 30. dnia licząc od dnia podpisania protokołu, pod warunkiem, iż przed upływem 30 dnia od dnia wykonania usługi Podatnik nie otrzymał za nią zapłaty.

Aktualna promocja: