Skopiuj link
W świetle art. 111 ust. 1 ustawy o VAT podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani ewidencjonować sprzedaż przy zastosowaniu kas rejestrujących.
Powyższa regulacja wskazuje, że obowiązek ewidencjonowania sprzedaży przy zastosowaniu kasy rejestrującej (fiskalnej) dotyczy wyłącznie podatników VAT (czynnych, jak i zwolnionych), którzy dokonują sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych. Wynika z powyższego, że sprzedaż na rzecz innych podatników VAT nie musi być ujmowana w kasie fiskalnej, chociaż należy wyraźnie podkreślić, że ewidencjonowanie sprzedaży przy zastosowaniu kasy na rzecz innych podatników VAT jest całkowicie dopuszczalne. Wówczas poza wydrukowaniem paragonu należy wystawić na rzecz podatnika fakturę, a do egzemplarza faktury, która pozostaje u sprzedawcy dołączyć oryginał paragonu. W takiej sytuacji wydrukowanego paragonu fiskalnego nie przekazuje się nabywcy, bowiem nabywca jako dokument sprzedaży otrzymuje fakturę.
Wyjątkowo nie trzeba dołączać do faktury paragonu (przy sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych), gdy sprzedaż została udokumentowana fakturą emitowaną przy zastosowaniu kasy rejestrującej, a wartość sprzedaży i kwota podatku zostały zarejestrowane w raporcie fiskalnym dobowym kasy – art. 106h ust. 2 ustawy o VAT.
Wymaga podkreślenia, że nie każda sprzedaż na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych musi być jednak w kasie fiskalnej ujmowana. Kwestie zwolnień pewnych czynności z obowiązku ewidencjonowania sprzedaży w kasie rejestrującej są regulowane przepisami rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 grudnia 2018 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz.U. 2018, poz. 2519), które obowiązuje na lata 2019-2021.
W rozporządzeniu tym są zawarte różnego rodzaju zwolnienia: od podmiotowego (obowiązującego podatników, których sprzedaż, co do zasady, nie przekroczyła 20.000 zł), przez przedmiotowe (czynności zwolnione wskazane w załączniku do rozporządzenia), a kończąc na zwolnieniu przedmiotowo-podmiotowym – uzależnionym od proporcji sprzedaży czynności wymienionych w załączniku do rozporządzenia do czynności ogółem wykonywanych na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych.
Natomiast w sytuacjach, gdy podatnik dokonuje sprzedaży na rzecz osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej oraz rolnika ryczałtowego, a transakcja nie jest zwolniona z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kasy rejestrującej oraz nie występuje sytuacja opisana wyżej unormowana w art. 106h ust. 2 ustawy o VAT, to podatnik jest obowiązany wystawić paragon nawet wówczas, gdy wystawi na rzecz ww. nabywcy fakturę. Oznacza to, że wystawienie faktury nie „chroni” sprzedawcy od obowiązku wystawienia paragonu fiskalnego.
Nie ma natomiast obowiązku wystawiania paragonu i faktury jako odrębnych dokumentów, gdy paragon został uznany za fakturę w rozumieniu art. 106e ust. 5 pkt 3 ustawy o VAT, chodzi o tzw. uproszczoną fakturę, której wartość brutto nie przekracza 450 zł lub 100 euro, a dla identyfikacji nabywcy zawarty na niej jest co najmniej NIP nabywcy.
Wojciech Zajączkowski