Kolejna duża nowelizacja ustawy o VAT

Projekt ma przekrojowy charakter i dokonuje zmian w wielu przepisach ustawy VAT. W projekcie dokonuje również zmian w przepisach ustawy Ordynacja podatkowa, w ustawie Prawo upadłościowe oraz zmiany w tzw. pakiecie paliwowym.

Najważniejszą i wydaje się, że najbardziej oddziaływującą na podatników będzie zmiana obowiązkowego podawania NIP na paragonie fiskalnym w celu wydania klientowi – podatnikowi faktury z NIP. Jest to ponowny powrót do zarzuconej ostatnio zmiany przepisów w innym projekcie ustawy zmiany ustawy o VAT. Teraz propozycja ta wraca ze zwielokrotnionymi konsekwencjami dla sprzedawców, jak i nabywców. Wydaje się, że autorzy projektu ustawy nie rozumieją skutków takiej konstrukcji przepisów. Nie rozumieją bo nie prowadzili, nie prowadzą i zapewne nie będą prowadzić działalności gospodarczej. Śruba podatkowa, którą dokręcają przesłania im cały obraz rzeczywistości.

Zmiany proponowane w zakresie ustawy o podatku od towarów i usług dotyczą przede wszystkim:

1. modyfikacji przesłanek stosowania zwolnienia dla dostaw budynków, budowli i ich części, poprzez likwidację warunku, że ich zasiedlenie nastąpiło w ramach czynności podlegającej opodatkowaniu – zmiana ta stanowi realizację wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: TSUE) z dnia 16 listopada 2017 r. w sprawie C-308/16 Kozuba Premium Selection Sp. z o.o.;
2. wyłączeniu z opodatkowania podatkiem VAT importu towarów w przypadku zawarcia umów między Rzecząpospolitą Polską a państwem trzecim dotyczących budowy lub utrzymania mostów transgranicznych lub wspólnych odcinków dróg (jeżeli w odniesieniu do tej umowy została wydana stosowna decyzja derogacyjna);
3. dostosowaniu przepisów dotyczących transakcji z podmiotami powiązanymi do zmian wprowadzonych w odpowiednich przepisach dotyczących podatków dochodowych;
4. dostosowaniu niektórych przepisów do wprowadzanego od 1 stycznia 2018 r. obowiązku składania deklaracji podatkowych za pomocą środków komunikacji elektronicznej i braku możliwości składania w tej formie wraz z deklaracją innych dokumentów;
5. umożliwieniu podatnikowi obliczenia i wykazania kwoty podatku VAT z tytułu importu towarów w rozliczeniu zamknięcia, o którym mowa w art. 175 rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2015/2446 z dnia 28 lipca 2015 r. uzupełniającego rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 952/2013 w odniesieniu do szczegółowych zasad dotyczących niektórych przepisów unijnego kodeksu celnego (Dz. Urz. UE L 343 z 29.12.2015, str. 1, z późn. zm.);
6. dostosowaniu zwolnienia dla gier hazardowych do nowych przepisów ustawy o grach hazardowych (obowiązujących od 1 kwietnia 2017 r.);
7. doprecyzowaniu zapisów dotyczących przesłanek wykreślania z urzędu z rejestru podatników VAT oraz rejestru podatników VAT UE;
8. wykluczeniu stosowania kaucji gwarancyjnej przez podmioty nowo powstałe;
9. obniżeniu wysokości dodatkowego zobowiązania podatkowego do 15% w przypadku, gdy podatnik złoży korektę deklaracji podatkowej w trakcie kontroli celno-skarbowej;
10. dostosowaniu przepisów dotyczących odpowiedzialności solidarnej do zmian w tzw. pakiecie paliwowym poprzez objęcie tą odpowiedzialnością podmiotów nabywających paliwa ciekłe;
11. wyłączeniu możliwości korzystania ze zwolnienia podmiotowego w VAT (do 200 tys. zł rocznego obrotu) przez niektóre grupy podatników;
12. zmianie warunków odliczenia kwoty zryczałtowanego zwrotu podatku zapłaconego za nabyte od rolnika ryczałtowego produkty rolne i usługi rolnicze;
13. uzależnieniu możliwości wystawienia dla nabywcy (podatnika podatku VAT) faktury VAT z tytułu sprzedaży zarejestrowanej przy zastosowaniu kasy rejestrującej od wymienienia na paragonie dokumentującym tę sprzedaż numeru NIP nabywcy (numeru, za pomocą którego jest zidentyfikowany na potrzeby podatku od wartości dodanej);
14. uproszczeniu dla podatników polegającym na zmianie zakresu danych umieszczanych na dokumencie wystawianym przy nabyciu produktów rolnych i usług rolniczych od rolników ryczałtowych (fakturze VAT RR) oraz wprowadzeniu możliwości wystawiania i przesyłania tych dokumentów w formie elektronicznej.

Zmiany w tzw. pakiecie paliwowym polegają zasadniczo na wprowadzeniu odesłania do nowej definicji paliw ciekłych, określonej w tzw. „Pakiecie energetycznym”, co zapobiegnie wątpliwościom co do zakresu stosowania przepisów ustawy o podatku akcyzowym i ustawy o podatku od towarów i usług w odniesieniu do produktów ropopochodnych, które mogą być stosowane zarówno do napędu pojazdów, jak i stanowić surowiec do produkcji innych wyrobów.

Zmiana w dokonana Ordynacji podatkowej polega na doprecyzowaniu, że przepisu o nadpłacie (art. 72 §1 pkt 1 tej ustawy ) nie stosuje się, jeżeli zwrot nadpłaconego lub nienależnie zapłaconego podatku, którego ciężar został przerzucony na nabywcę (lub na osoby trzecie) skutkowałby nieuzasadnionym wzbogaceniem podatnika – w tym zakresie regulacje Ordynacji podatkowej zostały również uzupełnione stosownymi zmianami przepisów ustawy o VAT (dotyczącymi braku możliwości pomniejszenia podatku należnego VAT o kwotę nadwyżki podatku naliczonego z poprzednich okresów rozliczeniowych).

Szeroki zakres zmian i krótki termin na uchwalenie przepisów (ustawa ma bowiem wejść w życie już z dniem 1 lipca 2018 r., a więc w tym samym momencie, co inna duża nowelizacja ustawy o VAT dotycząca split payment) wymusi na podatnikach konieczność szybkiego przyswojenia niełatwych regulacji. W miarę możliwości będziemy przybliżać niektóre projektowane zagadnienia.

Na podstawie www.rcl.gov.pl opracował Wojciech Zajączkowski