15.12.2017 r.
7 min

Konsekwencje błędnego opodatkowania transakcji objętej odwrotnym obciążeniem

Ekspert KIP

Skopiuj link
15.12.2017r.
7 min

Z pytaniem do organu podatkowego zwróciła się Spółka, który w ramach prowadzonej działalności zawiera, w charakterze generalnego wykonawcy lub podwykonawcy, umowy o roboty budowlane z dalszymi podwykonawcami. Jednym z zadań zlecanych przez Spółkę podwykonawcom jest tymczasowa organizacja ruchu. Czynności wykonywane przez podwykonawcę w ramach tego zadania, przy wykorzystaniu sprzętu zleceniobiorcy (podwykonawcy), obejmują m.in.:

  • ustawienie przenośnych sygnalizacji świetlnych;
  • ustawienie tymczasowych barier i oznakowania;
  • wyznaczenie tymczasowego oznakowania poziomego poprzez wymalowanie na jezdni pasów ruchu;
  • ręczne sterowanie ruchem (przy wykorzystaniu pracowników zleceniobiorcy).

Zgodnie z klasyfikacją Urzędu Statystycznego w Łodzi wydaną na wniosek Spółki, usługi tymczasowej organizacji ruchu obejmujące powyższe czynności, wykonywane w ramach robót drogowych, mieszczą się w grupowaniu PKWiU 42.11.20.0 „Roboty ogólnobudowlane związane z budową autostrad, dróg, ulic i innych dróg dla pojazdów i pieszych oraz budową pasów startowych” (poz. 4 załącznika nr 14 do ustawy o podatku od towarów i usług).

Spółka zadała pytania, czy:

  1. w przypadku otrzymania od podwykonawcy faktury za usługę tymczasowej organizacji ruchu, którą kontrahent wystawi na zasadach ogólnych (wykaże w niej kwotę VAT w wysokości 23% wartości netto usługi) Spółce jako nabywcy będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wykazanego na tej fakturze?
  2. w przypadku braku prawa do odliczenia Spółka ma obowiązek wykazania w deklaracji VAT, za odpowiedni okres, „dostawę” usług, dla których podatnikiem jest nabywca w kwocie brutto wykazanej na fakturze?

Zdaniem Spółki w przypadku:

  1. otrzymania od podwykonawcy faktury za usługę tymczasowej organizacji ruchu, w której sprzedawca wykaże VAT, Spółce jako nabywcy nie będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tej faktury.
  2. otrzymania od podwykonawcy faktury za usługę tymczasowej organizacji ruchu, w której sprzedawca wykaże VAT Spółka będzie miała obowiązek wykazania w deklaracji VAT, za odpowiedni okres, „dostawę” usług, dla których podatnikiem jest nabywca w kwocie brutto wykazanej na fakturze.

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznał stanowisko Spółki za prawidłowe. Organ zauważył, że interpretację wydano w oparciu o grupowanie PKWiU wskazane przez Spółkę we wniosku. Dalej organ wskazał, że ustawodawca przyznał podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych, tj. jeśli zakupy są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy.

Zgodnie z art. 88 ust. 3a pkt 7 ustawy, nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy wystawiono faktury, w których została wykazana kwota podatku w stosunku do czynności opodatkowanych, dla których nie wykazuje się kwoty podatku na fakturze – w części dotyczącej tych czynności.

Stosownie do art. 17 ust. 1 pkt 8 ustawy (w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2017 r.), podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne nabywające usługi wymienione w załączniku nr 14 do ustawy, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

  1. usługodawcą jest podatnik, o którym mowa w art. 15, u którego sprzedaż nie jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9;
  2. usługobiorcą jest podatnik, o którym mowa w art. 15, zarejestrowany jako podatnik VAT czynny.

Według art. 17 ust. 1h ustawy o VAT, w przypadku usług wymienionych w poz. 2-48 załącznika nr 14 do ustawy przepis ust. 1 pkt 8 stosuje się, jeżeli usługodawca świadczy te usługi jako podwykonawca. Natomiast zgodnie z art. 17 ust. 2 ustawy o VAT, w przypadkach wymienionych w ust. 1 pkt 4, 5, 7 i 8, usługodawca lub dokonujący dostawy towarów nie rozlicza podatku należnego.

Powołane regulacje ustawy wprowadzają mechanizm polegający na przeniesieniu obowiązku rozliczania podatku od towarów i usług na podatnika, na rzecz którego wykonana została ściśle określona usługa (usługi).

W myśl art. 29a ust. 1 ustawy o VAT, podstawą opodatkowania jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej.

Według art. 29a ust. 6 pkt 1 ustawy, podstawa opodatkowania obejmuje podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku.

Biorąc pod uwagę przedstawiony opis zdarzenia przyszłego oraz cytowane regulacje z zakresu podatku od towarów i usług organ interpretacyjny potwierdza, że jeżeli usługi tymczasowej organizacji ruchu obejmujące czynności wymienione we wniosku, wykonywane w ramach robót drogowych, świadczone przez podwykonawców będących czynnymi podatnikami VAT na rzecz wykonawcy (Spółki), także będącego czynnym podatnikiem VAT, są sklasyfikowane w grupowaniu PKWiU 42.11.20.0 podlegają opodatkowaniu na zasadzie tzw. „odwrotnego obciążenia”.

Zatem w przypadku otrzymania przez Spółkę faktury wystawionej przez podwykonawcę dokumentującej wykonanie na rzecz Spółki usługi tymczasowej organizacji ruchu, na której sprzedawca (podwykonawca) wykaże podatek należny:

  • Spółce jako nabywcy nie będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tej faktury, gdyż podatek wynikający z faktury błędnej formalnie (bo wystawionej w niewłaściwym reżimie) jest podatkiem, o którym mowa w art. 88 ust. 3a pkt 7 ustawy;
  • Spółka będzie miała obowiązek wykazania w deklaracji VAT (za odpowiedni okres) nabycie usług, dla których podatnikiem jest nabywca (poz. 34 i 35 deklaracji VAT-7 albo VAT-7K), przy czym podstawą opodatkowania będzie kwota brutto wskazana na fakturze wystawionej przez podwykonawcę, gdyż w tej sytuacji VAT jest częścią kwoty należnej od nabywcy (Spółki).

W rezultacie stanowisko Spółki uznano za prawidłowe.

oprac.: Wojciech Zajączkowski