Skopiuj link
Z pytaniem do organu podatkowego zwrócił się Podatnik, który prowadzi działalność gospodarczą, której przedmiotem jest działalność agentów turystycznych. Podatnik otrzymuje on wynagrodzenie w formie prowizyjnej. Usługi świadczone przez Podatnika organizowane są na terenie Unii Europejskiej, jak również poza terytorium Unii. Świadczy usługi sprzedaży imprez turystycznych na zasadzie agencji turystycznej, na podstawie przepisów ustawy o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych. Podatnik otrzymuje wynagrodzenie w formie prowizyjnej za sprzedaż imprez turystycznych określone. Prowizja należna jest za rozpoczęte przez klientów imprezy turystyczne lub zarezerwowane oraz opłacone przed wyjazdem programy dodatkowe, takie jak np. dodatkowe wycieczki w miejscu pobytu. W ubiegłym roku Podatnik uzyskał wynagrodzenie wraz z kwotą podatku, przekraczające równowartość 45 tysięcy euro. Wartość sprzedaży u Podatnika w poprzednim roku podatkowym nie przekroczyła kwoty wyrażonej w złotych polskich odpowiadającej równowartości 1 200 000 euro.
Podatnik zadał pytanie, czy prowadząc działalność polegającą na pośrednictwie w sprzedaży usług turystycznych (działalność agentów turystycznych) obowiązuje go limit wartości sprzedaży 1 200 000 euro czy 45 000 euro, przy ustalaniu czy jest małym podatnikiem podatku VAT?
Zdaniem Podatnika spełnia on kryterium wyrażone w art. 2 pkt 25 ustawy o podatku od towarów i usług, a w konsekwencji zamierza zmienić formę rozliczenia podatku z miesięcznej na kwartalną.
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznał stanowisko Podatnika za nieprawidłowe. Organ wskazał, że przez małego podatnika – w myśl art. 1 pkt 25 ustawy – rozumie się podatnika podatku od towarów i usług:
- u którego wartość sprzedaży (wraz z kwotą podatku) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 1 200 000 euro,
- prowadzącego przedsiębiorstwo maklerskie, zarządzającego funduszami inwestycyjnymi, zarządzającego alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi, będącego agentem, zleceniobiorcą lub inną osobą świadczącą usługi o podobnym charakterze, z wyjątkiem komisu – jeżeli kwota prowizji lub innych postaci wynagrodzenia za wykonane usługi (wraz z kwotą podatku) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 45 000 euro
– przy czym przeliczenia kwot wyrażonych w euro dokonuje się według średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski na pierwszy dzień roboczy października poprzedniego roku podatkowego, w zaokrągleniu do 1 000 zł.
Podkreślić należy, że w art. 2 pkt 25 lit. b ustawy o VAT wymieniono dwie kategorie podatników, dla których limit małego podatnika został określony na niższym poziomie, tj. w kwocie 45 000 euro, a mianowicie:
- podatników prowadzących przedsiębiorstwo maklerskie, zarządzających funduszami inwestycyjnymi, zarządzających alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi,
- podatników będących agentem, zleceniobiorcą lub inną osobą świadczącą usługi o podobnym charakterze, z wyjątkiem komisu.
Z powyższego przepisu wynika, że każdy podatnik będący agentem, zleceniobiorcą lub inną osobą świadczącą usługi o podobnym charakterze, z wyjątkiem komisu, jest objęty limitem małego podatnika w wysokości 45 000 euro. Limit ten – wbrew twierdzeniu Podatnika – nie dotyczy podatników będących agentem, zleceniobiorcą lub inną osobą świadczącą usługi o podobnym charakterze i prowadzących jednocześnie przedsiębiorstwo maklerskie, zarządzających funduszami inwestycyjnymi, zarządzających alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi, ale każdego podatnika będącego agentem, zleceniobiorcą lub inną osobą świadczącą usługi o podobnym charakterze, niezależnie od rodzaju wykonywanej działalności. Ustawodawca w art. 2 pkt 25 lit. b ustawy wskazał na podatników będących agentem, zleceniobiorcą lub inną osobą świadczącą usługi o podobnym charakterze, z wyjątkiem komisu, nie określając jednocześnie, że podatnik będący agentem, zleceniobiorcą lub inną osobą świadczącą usługi o podobnym charakterze ma jednocześnie prowadzić przedsiębiorstwo maklerskie, zarządzać funduszami inwestycyjnymi lub zarządzać alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi. Zaznaczyć także należy, że zwrot „lub inną osobą świadczącą usługi o podobnym charakterze” nie dotyczy usług podobnych do usług prowadzenia przedsiębiorstwa maklerskiego, zarządzania funduszami inwestycyjnymi, zarządzania alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi, ale dotyczy usług podobnych do wykonywanych przez agenta czy zleceniobiorcę.
Biorąc pod uwagę powyższe należy stwierdzić, że podatnik będący agentem, zleceniobiorcą lub inną osobą świadczącą usługi o podobnym charakterze, z wyjątkiem komisu, wykonujący działalność inną niż prowadzenie przedsiębiorstwa maklerskiego, zarządzanie funduszami inwestycyjnymi lub zarządzanie alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi, spełnia definicję małego podatnika, jeżeli kwota prowizji lub innych postaci wynagrodzenia za wykonane usługi (wraz z kwotą podatku) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 45 000 euro.
Zauważyć należy, że w odniesieniu do art. 2 pkt 25 lit. b ustawy dla uznania, czy dany podmiot może być uznany za małego podatnika istotny jest rodzaj zawartej umowy na świadczenie usług oraz forma wynagrodzenia za te usługi.
Zgodnie z art. 758 § 1 i § 2 Kodeksu cywilnego – przez umowę agencyjną przyjmujący zlecenie (agent) zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, do stałego pośredniczenia, za wynagrodzeniem, przy zawieraniu z klientami umów na rzecz dającego zlecenie przedsiębiorcy albo do zawierania ich w jego imieniu. Do zawierania umów w imieniu dającego zlecenie oraz do odbierania dla niego oświadczeń agent jest uprawniony tylko wtedy, gdy ma do tego umocowanie.
Zatem umowa agencyjna jest szczegółowo uregulowaną w Kodeksie cywilnym umową obrotu profesjonalnego (obie strony muszą być przedsiębiorcami), opartą o zasadę lojalności (zaufania). Zobowiązanie agenta obejmuje samodzielne (w zakresie działalności swojego przedsiębiorstwa), stałe działanie (pośredniczenie) na rachunek dającego zlecenie oraz za wynagrodzeniem – przy zawieraniu z osobami trzecimi (klientami) umów na rzecz dającego zlecenie albo polegające na zawieraniu takich umów w imieniu dającego zlecenie (§ 1). Jednocześnie do zawierania umów w imieniu dającego zlecenie oraz odbierania w jego imieniu oświadczeń woli wymagane jest umocowanie agenta (§ 2). Taka treść wyznacza elementy przedmiotowo istotne umowy agencyjnej – zobowiązanie do stałego działania na rzecz dającego zlecenia na jego rachunek, ewentualnie w jego imieniu w zamian za wynagrodzenie (zasadniczo prowizję).
Natomiast jak stanowi art. 4 pkt 9 ustawy o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych – ilekroć w ustawie jest mowa o agencie turystycznym należy przez to rozumieć przedsiębiorcę turystycznego innego niż organizator turystyki, który na podstawie umowy agencyjnej sprzedaje lub oferuje do sprzedaży imprezy turystyczne utworzone przez organizatora turystyki.
Biorąc pod uwagę powołane przepisy oraz przedstawione okoliczności zdarzenia przyszłego należy stwierdzić, że skoro Podatnik świadczy usługi pośrednictwa w świadczeniu usług turystycznych działając jako agent (na podstawie powołanych przepisów Kodeksu cywilnego oraz ustawy o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych), za które otrzymuje on wynagrodzenie w formie prowizji, to spełnione są dwie przesłanki, od zaistnienia których ustawodawca uzależnia uznanie podatnika podatku od towarów i usług za małego podatnika w świetle powołanego wyżej przepisu art. 2 pkt 25 lit. b ustawy.
W konsekwencji, Podatnikowi – jako agentowi – mógłby przysługiwać status małego podatnika oraz związane z tym statusem uprawnienia, w sytuacji gdyby łączna wartość prowizji (wraz z kwotą podatku) z tytułu świadczenia usług pośrednictwa w sprzedaży usług turystycznych, nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 45 000 euro, tj. kwoty o której mowa w art. 2 pkt 25 lit. b ustawy.
Skoro zatem w ubiegłym roku Podatnik uzyskał wynagrodzenie wraz kwotą podatku, przekraczające równowartość 45 000 euro, to nie będzie mógł on zmienić sposobu składania deklaracji VAT z miesięcznych na kwartalne, zgodnie z art. 99 ust. 2 i 3 ustawy, ponieważ nie spełnia on definicji małego podatnika, o której mowa w art. 2 pkt 25 ustawy.
Należy stwierdzić, że prowadząc działalność polegającą na pośrednictwie w sprzedaży usług turystycznych na podstawie PKD 79.11.A – działalność agentów turystycznych, Podatnika będzie obowiązywał limit wartości sprzedaży 45 000 euro, przy ustalaniu czy jest małym podatnikiem podatku VAT.
oprac.: Wojciech Zajączkowski