Skopiuj link
Zgodnie z art. 96 ust. 9a pkt 2 ustawy o VAT: wykreśleniu z urzędu z rejestru jako podatnik VAT podlega także podatnik, który będąc obowiązanym do złożenia deklaracji, o której mowa w art. 99 ust. 1, 2 lub 3, nie złożył takich deklaracji za 6 kolejnych miesięcy lub 2 kolejne kwartały.
Cytowany przepis został wprowadzony do ustawy o VAT od 1 stycznia 2017 r. Wynika z niego, że podatnicy VAT czynni zobowiązani do składania deklaracji VAT-7 albo VAT-7K mogą zostać wykreśleni z rejestru podatników VAT gdy nie złożą deklaracji VAT. Należy pamiętać, że w świetle art. 99 ustawy o VAT podatnicy VAT czynni są obowiązani składać deklaracje podatkowe za okresy rozliczeniowe w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym okresie (miesiącu, kwartale).
Nawet brak jakiejkolwiek aktywności gospodarczej podatnika VAT czynnego nie zwalnia go z obowiązku złożenia deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy.
Jak wskazuje art. 96 ust. 9a pkt 2 ustawy o VAT w obecnym stanie prawnym (obowiązującym do końca sierpnia 2019 r.) wykreślenie podatnika z rejestru jest dokonywane dopiero w wyniku niezłożenia deklaracji VAT za 6 kolejnych miesięcy – w przypadku podatników rozliczających się miesięcznie, lub 2 kolejne kwartały – w przypadku podatników rozliczających się kwartalnie.
Po zmianie przepisów okresy nieskładania deklaracji po których możliwe będzie wykreślenie podatnika z rejestru VAT zostaną skrócone o połowę. Wykreślenie podatnika z rejestru będzie dokonywane w wyniku niezłożenia przez niego deklaracji VAT za 3 kolejne miesiące – w przypadku podatników rozliczających się miesięcznie, lub 1 kwartał – w przypadku podatników rozliczających się kwartalnie.
Zgodnie z art. 96 ust. 9a pkt 2 ustawy o VAT w brzmieniu obowiązującym od 1 września 2019 r. wykreśleniu z urzędu z rejestru jako podatnik VAT podlega także podatnik, który będąc obowiązanym do złożenia deklaracji, o której mowa w art. 99 ust. 1, 2 lub 3, nie złożył takich deklaracji za 3 kolejne miesiące lub takiej deklaracji za kwartał.
Jeżeli w przypadku podatników rozliczających się miesięcznie sankcja w postaci wykreślenia z rejestru podatników za niezłożenie przez 3 kolejne miesiące deklaracji VAT-7 nie wydaje się niezasadna, to w przypadku podatników rozliczających się kwartalnie konsekwencje – szczególnie gdy będą nadużywane przez organy podatkowe – wydają się nieproporcjonalne. Należy bowiem zauważyć, że ustawodawca nie precyzuje kiedy to wykreślenie może być dokonane. Skoro z art. 99 ust. 2-3 ustawy o VAT wynika, że deklarację składa się po każdym okresie rozliczeniowym (kwartalnym), to niezłożenie jednej deklaracji kwartalnej już może skutkować pozbawieniem podatnika większości praw w zakresie VAT. Co więcej, nawet złożenie deklaracji po terminie, tj. później niż 25 miesiąca następującego po kwartale może skutkować wykreśleniem podatnika z rejestru. Nie ma bowiem gwarancji, że organ podatkowy następnego dnia po upływie terminu do złożenia deklaracji zamiast przypomnieć podatnikowi o jego obowiązku – po prostu wykreśli podatnika z rejestru. A ty podatniku się martw.
Oczywiście od 1 września 2019 r. będzie obowiązywać nowa regulacja zawarta w art. 96 ust. 9h ustawy o VAT, zgodnie z którą: naczelnik urzędu skarbowego, na wniosek podmiotu, o którym mowa w ust. 9 pkt 1–4 i ust. 9a pkt 2, złożony w terminie 2 miesięcy od dnia wykreślenia z rejestru jako podatnika VAT, przywraca zarejestrowanie podmiotu jako podatnika VAT czynnego bez konieczności składania zgłoszenia rejestracyjnego, jeżeli podatnik udowodni, że prowadzi opodatkowaną działalność gospodarczą, a w przypadku nieskładania deklaracji pomimo takiego obowiązku – jeżeli najpóźniej wraz ze złożeniem wniosku o przywrócenie zarejestrowania złoży brakujące deklaracje.
Jednak taka możliwość jest kłopotliwa dla podatnika, a poza tym podatnik do momentu przywrócenia do rejestru nie figuruje jako podatnik VAT.
Wydaje się, że przepis ten w odniesieniu do podatników rozliczających się kwartalnie powinien być obwarowany pewnymi ograniczeniami organów podatkowych, tak aby nie dochodziło do nadużyć w stosowaniu wskazanej regulacji, np. wykreślenie może być dokonane nie wcześniej niż po tygodniu czy dwóch tygodniach od upływu terminu do złożenia deklaracji VAT.
Wojciech Zajączkowski