17.04.2020 r.
5 min

Objaśnienia podatkowe dotyczące rozliczania kosztów związanych z samochodami

Ekspert KIP

Skopiuj link
17.04.2020r.
5 min

Objaśnienia podatkowe są związane z ustawą z dnia z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2018, poz. 2159). Objaśnienia podatkowe według zapowiedzi Ministerstwa Finansów miały zostać opublikowane jeszcze w 2018 r. Przepisy o których mowa w objaśnieniach podatkowych weszły w życie od stycznia 2019 r. I już po prawie półtorarocznej przerwie objaśnienia są.

Częstym problemem podatników w związku z ww. ustawą była niejednoznaczna treść art. 8 ust. 2 ustawy z 23 października 2018 r. W myśl ww. przepisu do umów leasingu, najmu, dzierżawy oraz innych umów o podobnym charakterze dotyczących samochodu osobowego zmienionych lub odnowionych po dniu 31 grudnia 2018 r. stosuje się przepisy ustaw zmienianych w art. 1 i art. 2, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą.

Nie było jasne, jak należy rozumieć zmianę lub odnowienie ww. umów, np. czy cesja umowy leasingu jest czy nie jest umową zmienioną w rozumieniu tej regulacji. Jest to o tyle istotne, że zmiana umowy w rozumieniu tego przepisu po 31 grudnia 2018 r. skutkuje stosowaniem nowych regulacji skutkujących najczęściej ograniczeniem możliwości rozliczania całości poniesionych kosztów w związku z samochodami osobowymi.

Wyjaśnia to Minister Finansów w punkcie 1.2.1.3. Objaśnień podatkowych wskazując: Analizując wyjątek określony w art. 8 ust. 2 ustawy nowelizującej, w pierwszej kolejności należy ustalić, kiedy dochodzi do zmiany lub odnowienia umowy leasingu, najmu, dzierżawy, itp. Wątpliwości podatników może budzić kwestia, czy każda, nawet drobna zmiana treści umowy (np. adresu stron), powoduje skutki określone w omawianym przepisie. Minister Finansów opowiada się w tym zakresie za stanowiskiem dopuszczającym dokonywanie pewnych zmian treści umowy (leasingu, najmu, dzierżawy, itp.) niewpływających na możliwość stosowania zasady określonej w art. 8 ust. 1 ustawy nowelizującej. Innymi słowy, nie każda zmiana treści umowy, pociąga za sobą utratę prawa do stosowania korzystniejszej, dotychczasowej regulacji. Aby zaistniał skutek w postaci utraty prawa do stosowania dotychczasowych przepisów, zmiana umowy musi mieć charakter istotnej zmiany treści stosunku prawnego łączącego strony, niewynikającej z treści samej umowy. Taką istotną zmianą będzie np. zmiana przedmiotu umowy leasingu, zmiana strony umowy (np. cesja leasingu).

Również zmiana strony umowy leasingu, będąca „efektem wtórym” zawarcia umowy, np. podziału spółki przez wydzielenie na podstawie przepisów Kodeksu spółek handlowych i przeniesienia części majątku pomiędzy spółką dzieloną a spółką przejmującą (w postaci zorganizowanej części przedsiębiorstwa spółki dzielonej, w skład której wchodzi m.in. umowa leasingu), rodzi konieczność stosowania znowelizowanych przepisów. Należy uznać, że przepisy ustawy o CIT i art. 8 ust. 1 i 2 ustawy zmieniającej stanowią „lex specialis” w stosunku do art. 93 i następnych Ordynacji podatkowej normujących kwestie sukcesji podatkowej.

Z uwagi na cel wprowadzenia omawianego przepisu (charakter antyabuzywny) należy dodać, iż istotną okolicznością dla oceny tego, czy w danej sytuacji zmiana umowy powinna zostać zakwalifikowana jako zmiana skutkująca koniecznością stosowania nowych regulacji, jest to, czy taka zmiana umowy wpływa na skutki podatkowe związane z rozliczeniem umowy leasingu, najmu, dzierżawy, itp. (w stosunku do stanu przed zmianą umowy). W szczególności, jest tu istotny wpływ takiej zmiany na wysokość możliwych do zaliczenia przez podatnika kosztów uzyskania przychodów.

W związku z powyższym, obowiązku stosowania nowych regulacji nie będą powodować, np.:

  • zmiany, które stanowią element wykonania umowy leasingu, tj. stanowią realizację
  • zapisów tej umowy, o ile te zmiany umowy leasingu miały swoją podstawę w umowie,
  • zmiany o charakterze technicznym (np. numeru VIN, specyfikacji pojazdu),
  • zmiany dotyczące zakresu usług niezwiązanych z finansowaniem (np. ubezpieczenia pojazdu),
  • zmiany warunków finansowych będących efektem zmian kursowych w umowach denominowanych w obcych walutach.

Z uwagi na ochronę prawną wynikającą z objaśnień podatkowych niezbędne, jak się wydaje, jest zapoznanie się z ich treścią. Pełny tekst Objaśnień podatkowych z dnia 9 kwietnia 2020 r. dostępny jest na stronie: www.gov.pl.

Wojciech Zajączkowski