Skopiuj link
Art. 5 ww. ustawy wprowadził zmianę do przepisów ustawy o VAT, mającą na celu związanie poziomu stawek tego podatku ze stanem finansów publicznych w związku z trwającym stanem epidemii.
Zgodnie z obecnymi regulacjami (art. 146aa ustawy o VAT) podwyższone o 1 punkt procentowy stawki podatku VAT miały obowiązywać do końca roku następującego po roku, w którym zostały spełnione określone warunki makroekonomiczne.
Zgodnie z szacunkami Ministerstwa Finansów niższe dochody podatkowe wynikające z COVID-19 doprowadzą do wzrostu deficytu sektora instytucji rządowych i samorządowych z 0,7% PKB w 2019 r. do 8,4% PKB w 2020 r., a dług sektora finansów publicznych wzrośnie do 55,2% PKB.
Na podstawie danych za rok 2019 r., polska gospodarka spełniła ww. określone warunki, co powinno skutkować obniżeniem stawek podatku VAT o 1 punkt procentowy do 22% i 7% od 2021 r. Obowiązujący obecnie przepis art. 146aa ustawy o VAT jako warunku obniżenia stawek nie wskazuje długoterminowej poprawy stanu finansów publicznych. Natomiast zdaniem ustawodawcy z uwagi na epidemię COVID-19 warunkiem obniżenia stawek VAT powinna być trwała poprawa stanu finansów publicznych.
Dlatego też nowa konstrukcja przepisu art. 146aa skutkuje brakiem obniżek obecnie obowiązujących stawek VAT i przewiduje, że powrót ten nastąpi w roku następującym po roku, w którym łącznie zostaną spełnione następujące warunki:
- jest stosowana stabilizująca reguła wydatkowa,
- osiągnięte zostaną wartości wskaźników, o których mowa w art. 146aa ust. 1 ustawy o VAT, tj.: (relacja państwowego długu publicznego netto do produktu krajowego brutto nie większa niż 43 proc. oraz suma corocznych różnic pomiędzy wartością relacji wyniku nominalnego do produktu krajowego brutto oraz poziomem średniookresowego celu budżetowego nie mniejsza niż -6 proc.).
W uzasadnieniu do projektu ustawy wskazano, że: „obniżenie stawek VAT będzie zatem powiązane z trwale dobrą kondycją budżetu, co jest uzasadnione faktem, że wpływy z VAT stanowią główne źródło dochodów Skarbu Państwa”. Celem zmiany jest więc pozostawienie wysokich stawek VAT, choć od wielu lat obiecywana jest ich obniżka. To samo wynika również z informacji o ustawie z dnia 7 października 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w celu przeciwdziałania społeczno-gospodarczym skutkom COVID-19 dostępnej na stronie internetowej Prezydenta RP. Wskazano tam, że: „istotą zmian wprowadzonych do ustawy o podatku od towarów i usług jest stworzenie mechanizmu pozwalającego na utrzymanie podwyższonych stawek VAT poprzez uzależnienie możliwości obniżenia rzeczonych stawek od stosowania pierwotnej formuły stabilizującej reguły wydatkowej”. Jak widać z powyższego celem zmian jest utrzymanie wysokich stawek VAT, co nie wróży szybkiemu powrotowi do niższego opodatkowania VAT.
Z art. 28 ww. ustawy wynika, że ustawa (z wyjątkami) weszła w życie z dniem 9 października 2020 r.
Wojciech Zajączkowski