Skopiuj link
Przypomnijmy, że zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników (ustawa o NIP) podatnicy, z zastrzeżeniem ust. 2a (osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej), są obowiązani do dokonania zgłoszenia identyfikacyjnego do naczelnika urzędu skarbowego albo organu właściwego na podstawie odrębnych przepisów. Zgłoszenia identyfikacyjnego dokonuje się jednokrotnie, bez względu na rodzaj oraz liczbę opłacanych przez podatnika podatków, formę opodatkowania, liczbę oraz rodzaje prowadzonej działalności gospodarczej oraz liczbę prowadzonych przedsiębiorstw.
Zgodnie z art. 5 ust. 2b ww. ustawy zgłoszenie identyfikacyjne podatników wpisanych do Krajowego Rejestru Sądowego zawiera dane:
- objęte treścią wpisu w Krajowym Rejestrze Sądowym, z wyłączeniem rejestru dłużników niewypłacalnych, przekazywane automatycznie za pośrednictwem systemu teleinformatycznego;
- uzupełniające: skróconą nazwę (firmę), wykaz rachunków bankowych, adresy miejsc prowadzenia działalności, adres miejsca przechowywania dokumentacji rachunkowej, dane kontaktowe, w przypadku osobowych spółek handlowych i podmiotów podlegających wpisowi do rejestru przedsiębiorców na zasadach określonych dla spółek osobowych – dane dotyczące poszczególnych wspólników, w tym ich identyfikatory podatkowe.
Natomiast w myśl art. 5 ust. 4 zgłoszenie identyfikacyjne podatników będących osobami fizycznymi wykonujących działalność gospodarczą zawiera dane wskazane w ust. 2, tj. nazwisko, imiona, imiona rodziców, datę i miejsce urodzenia, płeć, nazwisko rodowe, obywatelstwo lub obywatelstwa, adres miejsca zamieszkania, adres miejsca zameldowania na pobyt stały lub czasowy, rodzaj i numer dowodu tożsamości oraz numer PESEL, a także nazwę (firmę), adres głównego miejsca wykonywania działalności gospodarczej, adresy dodatkowych miejsc wykonywania działalności, numer identyfikacyjny REGON, organ ewidencyjny, wykaz rachunków bankowych, adres miejsca przechowywania dokumentacji rachunkowej oraz przedmiot wykonywanej działalności określony według obowiązujących standardów klasyfikacyjnych.
Podstawa prawna dla zgłoszenia rachunku bankowego dla spółki cywilnej zawarta jest w art. 5 ust. 3 pkt 2 ustawy o NIP.
O obowiązku aktualizacji zgłoszonych danych stanowi art. 9 ust. 1 ustawy o NIP. W świetle tego przepisu podatnicy VAT, mają obowiązek aktualizowania danych objętych zgłoszeniem identyfikacyjnym przez dokonanie zgłoszenia aktualizacyjnego do naczelnika urzędu skarbowego, nie później niż w terminie 7 dni od dnia, w którym nastąpiła zmiana danych. Podmioty wpisane do Krajowego Rejestru Sądowego dokonują zgłoszenia aktualizacyjnego wyłącznie w zakresie danych uzupełniających wskazanych w art. 5 ust. 2b pkt 2.
Z powyższych przepisów wynika, że podatnicy VAT (zarówno osoby fizyczne, w tym wspólnicy spółek cywilnych – zgłoszenie wyłącznie w CEIDG), osoby prawne, jak i jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej (wyłącznie we właściwym urzędzie skarbowym) przy rozpoczęciu działalności gospodarczej są zobowiązani do poinformowania właściwego urzędu skarbowego m.in. o posiadanych rachunkach bankowych.
Z przywołanych przepisów obowiązujących do końca sierpnia 2019 r. jasno wynikało, że rachunki VAT nie są wyłączone przez ustawodawcę z obowiązku ich zgłaszania do organów podatkowych.
Jednak w dniu 12 lipca 2018 r. Ministerstwo Finansów opublikowało objaśnienia podatkowe z dnia 29 czerwca 2018 r., z których wynika, że „podatnik nie ma obowiązku informowania swoich kontrahentów o numerze swojego rachunku VAT. Nie ma również obowiązku zgłaszania numeru rachunku VAT do urzędu skarbowego. Wynika to ze specyfiki rachunku VAT, który nie jest rachunkiem rozliczeniowym, nie jest samodzielnym rachunkiem bankowym, funkcjonuje tylko w powiązaniu z rachunkiem rozliczeniowym lub imiennym rachunkiem w SKOK.”.
Wyjaśniałem wówczas, że stanowisko Ministerstwa Finansów zaprezentowane w ww. objaśnieniach podatkowych dotyczące zgłaszania rachunków bankowych do urzędów skarbowych, choć chroni podatników nie jest prawidłowe.
Na potwierdzenie moich słów Ministerstwo Finansów w ustawie z dnia 12 kwietnia 2019 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2019, poz. 1018 ze zm.) w art. 4 tej ustawy wprowadziło z dniem 1 września 2019 r. zmianę do ustawy z dnia 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników (Dz. U. z 2019 r. poz. 63 i 730) polegającą na zmianie treści art. 5 ust. 2b pkt 2 ustawy o NIP zgodnie z którym od 1 września 2019 r. ma on następującą treść: zgłoszenie identyfikacyjne podatników wpisanych do Krajowego Rejestru Sądowego zawiera dane uzupełniające: skróconą nazwę (firmę), wykaz rachunków bankowych lub imiennych rachunków w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, z wyjątkiem rachunku VAT w rozumieniu art. 2 pkt 37 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, adresy miejsc prowadzenia działalności, dane prowadzącego dokumentację rachunkową, w tym jego NIP, adres miejsca przechowywania dokumentacji rachunkowej, dane kontaktowe, a w przypadku osobowych spółek handlowych i podmiotów podlegających wpisowi do rejestru przedsiębiorców na zasadach określonych dla spółek osobowych – dane dotyczące poszczególnych wspólników, w tym ich identyfikatory podatkowe.
Analogiczne zmiany dokonano od 1 września 2019 r. w treści art. 5 ust. 3 i 5 ust. 4 ustawy o NIP.
Wprowadzone zmiany jednoznacznie wskazują, że od 1 września 2019 r. nie jest konieczne zgłaszanie do organów podatkowych rachunków o VAT.
Jednoznacznie wynika z tego również, że do 31 sierpnia 2019 r. obowiązek zgłaszania rachunków VAT do organów podatkowych istniał i był jedynie bezprawnie (bo bez podstawy prawnej) zniesiony przez Ministerstwo Finansów ww. objaśnieniami podatkowymi, które absolutnie do takiego postępowania nie było uprawnione.
Podsumowując, należy wskazać, że od dnia 1 września 2019 r. jednoznacznie z ustawy o NIP wynika, że podatnicy nie muszą zgłaszać rachunków VAT do urzędów skarbowych.
Wojciech Zajączkowski