Oklejanie samochodu reklamami - konsekwencje podatkowe

VAT:

W świetle art. 86a ust. 1 ustawy o VAT wydatki związane z osobowymi pojazdami samochodowymi niewykorzystywanymi wyłącznie do działalności gospodarczej, dla których nie prowadzi się ewidencji przebiegu pojazdu wskazanej w art. 86a ust. 7 tej ustawy skutkują możliwością odliczenia podatku naliczonego jedynie do wysokości 50% kwoty podatku wynikającej z faktury otrzymanej przez podatnika.

Wątpliwości pojawiają się, gdy podatnik oklejając samochód osobowy reklamą uznaje, że ta reklama skutkuje wykorzystywaniem samochodu wyłącznie do działalności gospodarczej, skoro podatnik reklamuje nim działalność przez siebie prowadzoną.

Powyższa kwestia została rozstrzygnięta w prawomocnym wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 5 grudnia 2018 r. sygn. I FSK 2045/16, w którym NSA orzekł, że: „Wpływ zaopatrzenia pojazdu w tego rodzaju informacje handlowe [logo Spółki, jej nazwę użytkową, zakres świadczonych usług, adres strony internetowej (na stronie są dane do kontaktu drogą elektroniczną), numer telefonu] na rozpoznawalność firmy i potencjalne zwiększenie z tego tytułu jej przychodów nie ma w tym zakresie zasadniczego znaczenia. Opisana we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej zewnętrzna zmiana wyglądu pojazdu nie może bowiem zagwarantować tego, że pojazd ten zostanie wykorzystany do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą. W sprawie zarazem nie jest kwestionowane, że pojazd ten nie spełnia warunków art. 86a ust. 9 ustawy o VAT, w związku z czym nie było podstaw do zakwalifikowania go do pojazdów, których konstrukcja wyklucza użycie ich do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą lub powoduje, że ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą jest nieistotne.”.

W konsekwencji NSA odmówił Spółce prawa do odliczenia całego podatku naliczonego od wydatków związanych z oklejonymi reklamą (informacją handlową) pojazdami samochodowymi.

Czy jednak od tych wydatków na tę reklamę / informację handlową można odliczyć cały podatek naliczony, nielimitowany owym 50% ograniczeniem?

W mojej ocenie tak, oczywiście jeżeli działalność prowadzona przez podatnika jest w całości opodatkowana VAT. Nie może tu znaleźć zastosowania zasada wynikająca z art. 86a ust. 2 ustawy o VAT, w myśl której do wydatków związanych z pojazdami samochodowymi z ograniczonym (50%) prawem do odliczenia zalicza się wydatki dotyczące:

1) nabycia, importu lub wytworzenia tych pojazdów oraz nabycia lub importu ich części składowych;

2) używania tych pojazdów na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze, związane z tą umową, inne niż wymienione w pkt 3;

3) nabycia lub importu paliw silnikowych, oleju napędowego i gazu, wykorzystywanych do napędu tych pojazdów, usług naprawy lub konserwacji tych pojazdów oraz innych towarów i usług związanych z eksploatacją lub używaniem tych pojazdów.

Należy zauważyć, że umieszczona na samochodzie reklama nie jest nabyciem pojazdu, ani jego części. Nie wynika również używania pojazdu na podstawie umowy najmu, dzierżawy, czy leasingu. Nie jest również wydatkiem dotyczącym nabycia lub importu paliw silnikowych, oleju napędowego i gazu, wykorzystywanych do napędu pojazdu, usług naprawy lub konserwacji pojazdu. Można ewentualnie zastanawiać się, czy reklama ta nie jest związana z eksploatacją lub używaniem pojazdu.

Jednak również odpowiedź na to ostatnie pytanie nie powinna powodować wątpliwości. Odliczenie od reklamy samochodu powinno być 100%.

Zgodnie z internetowym słownikiem synonimów (synonim.net) używać to: czynić użytek z czegoś, eksploatować, korzystać, posługiwać się, robić użytek z czegoś, spożytkowywać, stosować, utylizować, użytkować, wykorzystywać, wyręczać się, wyzyskiwać, zażywać, zużytkowywać. Podatnik nabywając reklamę umieszczaną na samochodzie nie wykorzystuje jej, nie posługuje się nią przy używaniu samochodu. Reklama jest na samochodzie i nie ma wpływu na eksploatację, czy korzystanie z pojazdu.

Ponadto wydatek na reklamę samochodu nie może być uznany za związany z eksploatacją lub używaniem pojazdu, gdyż reklama dotyczy działalności gospodarczej podatnika, a nie samochodu na którym jest naklejona.

W celu zobrazowania ewentualnego odmiennego toku rozumowania można wskazać przypadek podatnika, który posiadając dom mieszkalny, który wynajmuje na cele mieszkalne zwolnione od VAT, wiesza na ścianie budynku reklamę dotyczącą pozostałej części działalności gospodarczej np. sklepu z częściami ogrodniczymi i na tej podstawie można by twierdzić, że podatnik nie ma pełnego prawa do odliczenia VAT od reklamy bowiem umieścił ją na budynku od którego prawo do odliczenia nie występuje z uwagi na prowadzoną tam działalność zwolnioną od tego podatku.

Jasno wynika z powyższego, że taki wywód trudny byłby do zaakceptowania.

PIT i CIT:

Zmienione od stycznia 2019 r. regulacje mogą powodować również problemy z zaliczeniem do podatkowych kosztów wydatków związanych z reklamą naklejoną na samochodzie osobowym, dla którego podatnik nie prowadzi ewidencji przebiegu pojazdu.

Zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 46a ustawy o PIT: nie uważa się za koszty uzyskania przychodów 25% poniesionych wydatków, z zastrzeżeniem pkt 36, z tytułu kosztów używania samochodu osobowego, innego niż określony w pkt 46, na potrzeby prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej – jeżeli samochód osobowy jest wykorzystywany również do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą prowadzoną przez podatnika. Natomiast zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 51 ustawy o CIT: nie uważa się za koszty uzyskania przychodów 25% poniesionych wydatków, z zastrzeżeniem pkt 30, z tytułu kosztów używania samochodu osobowego na potrzeby działalności gospodarczej – jeżeli samochód osobowy jest wykorzystywany również do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą prowadzoną przez podatnika.

Powyższe regulacje ograniczając zakres poniesionych wydatków do podatkowych kosztów wskazują, że wydatki te muszą dotyczyć kosztów używania samochodów. Analogicznie więc jak w przypadku VAT należy jednoznacznie opowiedzieć się za brakiem związku reklamy z kosztami używania samochodu.

Oznacza to możliwość odliczenia od reklamy umieszczonej na samochodzie 100% kwoty VAT, jak i możliwość zaliczenia (bez limitu) całego wydatku do podatkowych kosztów prowadzenia przez podatnika działalności gospodarczej.

Wojciech Zajączkowski