31.08.2017 r.
8 min

Podatnik nie podpisuje deklaracji w przypadku ustanowienia przedstawiciela podatkowego

Ekspert KIP

Skopiuj link
31.08.2017r.
8 min

Powyższe dotyczy wyłącznie:

  1. podatnika nieposiadającego siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium państwa członkowskiego, podlegającego obowiązkowi zarejestrowania się jako podatnik VAT czynny, który ma obowiązek ustanowić przedstawiciela podatkowego;
  2. podatnika posiadającego siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium państwa członkowskiego innym niż terytorium kraju, który może ustanowić przedstawiciela podatkowego.

Poniżej treść odpowiedzi Ministra Finansów zawarta w piśmie z dnia 21 sierpnia 2017 r. nr PT2.054.8.2017.EPT.474.

„W przypadku podatników nieposiadających siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju – właściwym organem podatkowym jest Naczelnik Drugiego Urzędu Skarbowego Warszawa-Śródmieście (art. 3 ust. 3 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług – Dz. U. z 2017 r. poz. 1221, zwanej dalej „ustawą o VAT”). Składanie deklaracji podatkowych i rozliczanie podatku dokonywane jest zatem w jednym urzędzie skarbowym. Dotyczy to również sytuacji, gdy podatnik taki ustanowił przedstawiciela podatkowego, o którym mowa w art. 18c ustawy o VAT.

Naczelnik Drugiego Urzędu Skarbowego Warszawa-Śródmieście stał na stanowisku, że podatnik był uprawniony do podpisywania deklaracji podatkowych, bowiem jego zdaniem w pojęciu „sporządzanie deklaracji" przez przedstawiciela podatkowego nie mieściło się ich podpisywanie. Interpretując art. 18c ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT organ ten wskazywał, że przedstawiciel podatkowy nie jest uprawniony do podpisywania deklaracji podatkowych, jeśli umowa o przedstawicielstwie tego nie stanowi. Dotychczasowe stanowisko zostało zmienione w związku z orzecznictwem Naczelnego Sądu Administracyjnego zawartego w wyrokach z dnia 2 marca 2017 r.: sygn. akt I FSK 1498/15 oraz I FSK 1552/15. Obecnie organ ten stoi na stanowisku, że w pojęciu sporządzania deklaracji mieści się czynność jej podpisania, wobec czego należy uznać, że przedstawiciel podatkowy jako podmiot zobowiązany do sporządzenia deklaracji jest zobowiązany do jej podpisania, co z kolei wyłącza możliwość samodzielnego działania przez podatnika w zakresie podpisywania deklaracji.

Zmiana stanowiska organu podatkowego właściwego dla podatników zobowiązanych do ustanowienia przedstawiciela podatkowego spowodowana była ww. orzecznictwem NSA.

W związku z podnoszoną przez Panią Poseł kwestią zmienności poglądów i braku jednolitego stanowiska organów podatkowych w odniesieniu do uprawnień przedstawiciela podatkowego dokonano przeglądu i analizy wydanych interpretacji indywidualnych w tym zakresie. Z analizy tej wynika, że wydane interpretacje indywidualne dotyczyły przedstawiciela podatkowego, o którym mowa w art. 18d ustawy o V AT a nie przedstawiciela, o którym mowa w art. 18c ustawy o VAT. Nie stwierdzono w tych interpretacjach rozbieżnych stanowisk.

Wystąpiono również do Dyrektorów Izb Administracji Skarbowej o przekazanie wątpliwości, które ewentualnie pojawiają się na tle tej instytucji oraz informacji w zakresie podejścia organów podatkowych do kwestii przedstawiciela podatkowego. Z analizy otrzymanego materiału wynika, że z uwagi na niewystępowanie przypadków obsługi podatników przez ustanowionego przedstawiciela podatkowego na podstawie art. 18c ustawy o VAT nie pojawiały się problemy interpretacyjne i nie wypracowano praktyk w tym zakresie. Mimo braku praktyk przedstawione przez te organy poglądy w kwestii przedstawiciela podatkowego sugerują na możliwość różnego podejścia. Natomiast Naczelnik Drugiego Urzędu Skarbowego Warszawa-Śródmieście w związku z coraz częściej zgłaszanymi wątpliwościami przez podmioty będące przedstawicielami podatkowymi wskazał na trudności interpretacyjne dotyczące instytucji przedstawiciela podatkowego i potrzebę wypracowania jednolitego stanowiska.

W związku z powyższym, resort finansów rozważa wydanie interpretacji ogólnej w tym zakresie.

Jednocześnie informuję, że zgodnie z art. 18a ust. 1 ustawy o VAT podatnicy nieposiadający siedziby działalności gospodarczej lub stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium państwa członkowskiego, podlegający obowiązkowi zarejestrowania się jako podatnik VAT czynny, są obowiązani ustanowić przedstawiciela podatkowego.

Natomiast art. 18c ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT stanowi, że przedstawiciel podatkowy wykonuje w imieniu i na rzecz podatnika, dla którego został ustanowiony obowiązki tego podatnika w zakresie rozliczania podatku, w tym w zakresie sporządzania deklaracji podatkowych, informacji podsumowujących, o których mowa w art. 100 ust. 1, oraz informacji podsumowujących w obrocie krajowym, o których mowa w art. lOla ust. 1, a także w zakresie prowadzenia i przechowywania dokumentacji, w tym ewidencji, na potrzeby podatku.

Zakres działania przedstawiciela podatkowego wynikający z art. 18c ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT jest znacznie szerszy niż pełnomocnictwa do podpisywania deklaracji, o którym mowa w art. 80a ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2017 r. poz. 201, z późn. zm.), zwanej dalej „Ordynacja podatkowa”. Pełnomocnictwo, o którym mowa w art. 80a Ordynacji podatkowej jest szczególnym rodzajem pełnomocnictwa, upoważniającym jedynie do złożenia podpisu na deklaracji, z wyłączeniem innych działań na rzecz podatnika. Przepisy art. 80a Ordynacji podatkowej nie pozbawiają możliwości podpisania deklaracji przez podatnika w przypadku ustanowienia pełnomocnika do podpisywania deklaracji. W związku z powyższym, uprawnienie podatnika do podpisania deklaracji podatkowej, jeżeli ustanowiony został przedstawiciel podatkowy, należy rozpatrywać na gruncie przepisów ustawy o VAT, a nie przepisów Ordynacji podatkowej.

Należy podkreślić, że ustanowienie przedstawiciela podatkowego w rozumieniu ustawy o VAT, co do zasady, nie wynika z woli podatnika lecz jest to obowiązek wynikający wprost z ustawy o VAT. Wyjątek dotyczy podatników posiadających siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium państwa członkowskiego innym niż Polska, którzy mogą sami decydować czy chcą ustanowić przedstawiciela podatkowego. Zakres obowiązków przedstawiciela podatkowego wynikających wprost z ustawy o VAT został określony w art. 18c ustawy o VAT. Nie może być on zawężony wolą stron a jedynie może być rozszerzony w umowie ustanawiającej przedstawiciela podatkowego o upoważnienie do dokonywania innych czynności wynikających z ustawy o VAT na podstawie art. 18c ust. 1 pkt 2.

Z brzmienia art. 18c ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT wynika, że przedstawiciel podatkowy jest obowiązany do wykonywania obowiązków podatnika w zakresie wszystkich czynności związanych z rozliczeniem podatku. W zakresie tym mieści się nie tylko sporządzanie deklaracji podatkowej ale i podpisanie deklaracji podatkowej. Skoro zatem to na przedstawicielu podatkowym ciąży obowiązek sporządzania i podpisywania deklaracji podatkowej wyłącza to, w mojej ocenie, możliwość samodzielnego podpisywania deklaracji podatkowej przez podatnika. Jest to kompetencja ustawowo zastrzeżona dla przedstawiciela podatkowego”.

źródło: www.sejm.gov.pl