Skopiuj link
Z pytaniem do organu podatkowego zwrócił się Zespół Opieki Zdrowotnej, który działa jako samodzielny publiczny zakład opieki zdrowotnej na podstawie przepisów ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej. ZOZ będzie wnioskował do Urzędu Marszałkowskiego Województwa o dofinansowanie projektu finansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, które umożliwi prowadzenie usług medycznych on-line, w tym rejestrację pacjentów poradni specjalistycznych, a także prowadzenie elektronicznej dokumentacji medycznej.
W wyżej wymienionym wniosku do UMW o dofinansowanie realizacji projektu ZOZ chce ująć cały podatek naliczony VAT jako koszt (wydatek) kwalifikowalny, ze względu na przepis art. 86 oraz art. 90 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, który nie daje możliwości odzyskania (odliczenia) podatku naliczonego od towarów i usług, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Jednostka dokonuje również sprzedaży opodatkowanej (objętej stawką podatkową 8% i 23%), jednak wysokość tej sprzedaży w odniesieniu do całkowitego obrotu rocznego (określona zgodnie z art. 90 ust. 2-8 ustawy o VAT) nie przekracza 2%. ZOZ będzie wykorzystywał zakupione towary i usługi związane z realizacją projektu do czynności opodatkowanych i zwolnionych od podatku VAT. Wykorzystując zakupione towary i usługi związane z realizacją projektu zarówno do czynności opodatkowanych, jak i czynności zwolnionych od podatku VAT, nie będzie miał możliwości odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami opodatkowanymi.
Podatnik zadał pytanie, czy w odniesieniu do planowanego przedsięwzięcia istnieje możliwość odzyskania podatku VAT?
Zdaniem ZOZ w opisanej sytuacji nie ma możliwości odzyskania podatku VAT. Przy realizacji projektu, mającego na celu zbudowanie zintegrowanego systemu informacyjnego szpitala, jednostka nie ma prawa do odliczenia podatku naliczonego VAT ze względu na to, iż zakup towarów lub usług będzie związany z działalnością zwolnioną na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 18 ustawy o VAT. Ponadto, nawet gdyby towary lub usługi zakupione w ramach realizowanego projektu byłyby w części wykorzystane do wykonywania czynności opodatkowanych, ZOZ nie jest w stanie wyodrębnić w całości lub części kwot, o których mowa w art. 90 ust. 1 ustawy o VAT, a przy obliczonej na podstawie art. 90 ust. 2-8 ustawy o VAT proporcji, która za 2011 rok wyniosła 0,69% ZOZ przyjął (zgodnie z art. 90 ust. 10 ustawy o VAT), iż proporcja ta wynosi 0%.
Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi uznał stanowisko Spółki za prawidłowe. Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
Przedstawiona powyżej zasada wyklucza możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.
Należy również podkreślić, iż prawo do odliczenia podatku naliczonego, jako integralna część systemu VAT, w zasadzie nie może być ograniczane, ani pod względem czasu, ani też pod względem zakresu przedmiotowego. Nie jest to bowiem wyjątkowy przywilej podatnika, lecz jego fundamentalne prawo. Możność wykonania tego prawa powinna być zapewniona niezwłocznie i względem wszystkich kwot podatku, które zostały pobrane (naliczone) od transakcji związanych z zakupami. Decydujące znaczenie dla oceny istnienia prawa do odliczenia ma zamierzony (deklarowany) związek podatku naliczonego z czynnościami opodatkowanymi.
Podatnik w momencie nabycia towarów lub usług powinien dokonać ich kwalifikacji do określonych rodzajów sprzedaży, z którymi zakupy te są związane. Najistotniejszym bowiem warunkiem, umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego, jest związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi. W przypadku zakupów, których nie można jednoznacznie przypisać tylko do określonego rodzaju działalności, nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego zawartego w cenie ich zakupu w pełnym zakresie, lecz w takiej części, w jakiej zakupy te wiążą się z czynnościami opodatkowanymi.
W sytuacji gdy podatnik wykonuje czynności uprawniające do odliczenia VAT i nieuprawniające do tego odliczenia, zastosowanie znajduje przepis art. 90 ustawy, który ma na celu określenie wartości podatku naliczonego, służącego wyłącznie czynnościom opodatkowanym, z pominięciem tej części podatku naliczonego, w jakiej nabyte towary i usługi nie będą wykorzystywane przez ZOZ do wykonywania czynności opodatkowanych.
Zgodnie z art. 90 ust. 1 ustawy, w stosunku do towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.
Jeżeli nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części kwot, o których mowa w ust. 1, to zgodnie z art. 90 ust. 2 ustawy, podatnik może pomniejszyć kwotę podatku należnego o taką część kwoty podatku naliczonego, którą można proporcjonalnie przypisać czynnościom, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, z zastrzeżeniem ust. 10.
Proporcję, o której mowa w ust. 2, ustala się jako udział rocznego obrotu z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, w całkowitym obrocie uzyskanym z tytułu czynności, w związku z którymi podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, oraz czynności, w związku z którymi podatnikowi nie przysługuje takie prawo. (art. 90 ust. 3 ustawy).
W myśl art. 90 ust. 4 ustawy proporcję, o której mowa w ust. 3, określa się procentowo w stosunku rocznym na podstawie obrotu osiągniętego w roku poprzedzającym rok podatkowy, w odniesieniu do którego jest ustalona proporcja. Proporcję tę zaokrągla się w górę do najbliższej liczby całkowitej.
Według art. 90 ust. 10 ustawy, w przypadku gdy proporcja określona zgodnie z ust. 2-8:
- przekroczyła 98% oraz kwota podatku naliczonego niepodlegająca odliczeniu, wynikająca z zastosowania tej proporcji, w skali roku, była mniejsza niż 500 zł – podatnik ma prawo uznać, że proporcja ta wynosi 100%;
- nie przekroczyła 2% – podatnik ma prawo uznać, że proporcja ta wynosi 0%.
Z cytowanych powyżej regulacji art. 90 wynika, iż proporcja ustalana jest w oparciu o obrót. Natomiast obrotem, w myśl art. 29 ust. 1 ustawy, jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy lub osoby trzeciej. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.
Z konstrukcji cyt. wyżej przepisów w zakresie odliczenia podatku naliczonego wynika, że obowiązkiem podatnika w pierwszej kolejności jest przypisanie konkretnych wydatków do określonych rodzajów sprzedaży, z którymi wydatki te są związane.
Podatnik ma zatem obowiązek odrębnego określenia z realizacją jakich czynności związany jest podatek wynikający z otrzymanej faktury, czyli dokonania tzw. bezpośredniej alokacji. Natomiast zasada proporcjonalnego odliczania podatku ma zastosowanie w sytuacji, gdy dokonane zakupy nie da się jednoznacznie przypisać do konkretnego rodzaju sprzedaży, czyli do zakupów kwalifikowanych jako „zakupy związane ze sprzedażą opodatkowaną i zwolnioną”.
Dopiero bowiem w przypadku, gdy w odniesieniu do poniesionych wydatków nie jest możliwe wyodrębnienie kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług, w celu prawidłowej realizacji prawa do odliczenia podatku naliczonego, podatnik winien zastosować metodę proporcjonalnego odliczenia podatku naliczonego, o której mowa w art. 90 ust. 2 ustawy.
ZOZ przedstawiając opis stanu faktycznego wskazał, że zakupione w ramach realizacji zadania towary i usługi będą wykorzystywane do wykonywania czynności zwolnionych z podatku oraz czynności opodatkowanych. Przy czym, jak wskazał Podatnik, wysokość sprzedaży opodatkowanej podatkiem VAT, w odniesieniu do całkowitego obrotu rocznego, określonego zgodnie z art. 90 ust. 2-8, nie przekracza 2%.
Biorąc pod uwagę powyższe oraz treść powołanych przepisów należy stwierdzić, iż skoro – jak wynika z treści wniosku – wyliczona po zakończeniu roku proporcja sprzedaży za 2011 r. nie przekracza 2%, i zgodnie z art. 90 ust. 10 ustawy Podatnik uznał, iż proporcja ta wynosi 0%, to Podatnik nie ma prawa do odliczenia podatku naliczonego od zakupów dokonywanych w związku z realizacją projektu.
Zobacz szkolenie: