Rachunki bankowe wirtualne

Najistotniejszym elementem wykazu, w związku z konsekwencjami podatkowymi następującymi od stycznia 2020 r., wydają się być numery rachunków bankowych podatników zarejestrowanych jako podatnicy VAT czynni. Zapłata za transakcję, której wartość przekracza 15 000 zł lub równowartość tej kwoty, na konto bankowe kontrahenta-podatnika VAT czynnego, którego numer nie widnieje w ww. wykazie będzie skutkowała solidarną odpowiedzialnością nabywcy w VAT oraz brakiem możliwości zaliczenia zapłaty do podatkowych kosztów podmiotu realizującego płatność.

Należy pamiętać, że nie wszystkie rachunki bankowe podatników są zgłaszane do urzędów skarbowych. Część z rachunków, stosowana szczególnie przez podmioty sprzedające media (energia elektryczna, usługi elektroniczne lub telekomunikacyjne, gaz, woda, ścieki i nieczystości, itd.), to tzw. rachunki wirtualne. Właściciel może w ramach rachunku bankowego definiować tzw. subrachunki, a następnie przypisywać je swoim kontrahentom. Każda wpłata dokonana na taki subrachunek jest ewidencjonowana jako transakcja na rachunku podstawowym, jednak subrachunek pozwala na jednoznaczną identyfikację kontrahenta dokonującego wpłaty.

Czy obecnie, jak i od 1 stycznia 2020 r. można sprawdzić, czy takie rachunki znajdują się w wykazie podatników prowadzonym przez Ministerstwo Finansów?

Ministerstwo Finansów cały czas usprawnia działanie swojej wyszukiwarki. Pierwotnie po wpisaniu numeru rachunku wirtualnego w wykazie podatników pojawiał się wyłącznie komunikat:

Równocześnie nie można było potwierdzić, że podatnik sprawdzał właśnie ten numer rachunku wirtualnego dla którego pojawił się ww. komunikat. Nie można więc było udowodnić, że sprawdzało się określony numer wirtualnego rachunku bankowego.

Obecnie komunikat o sprawdzeniu numeru rachunku wirtualnego ma następującą treść:

Dodatkowo pojawia się na tej samej stronie informacja, że:

Najważniejsze jednak, że samo potwierdzenie wyszukiwania określonego numeru rachunku bankowego wskazuje, że jest to:

i numer wyszukiwanego rachunku bankowego jest zawarty w potwierdzeniu.

Potwierdzenie wskazuje więc jaki numer rachunku bankowego był wyszukiwany podając jednocześnie, że numer ten pod względem struktury pasuje do jednego ze zgłoszonych przez podatnika rachunków bankowych wyświetlonych w wykazie.

Nie jest to, co prawda, jednoznacznie potwierdzenie, że dany numer rachunku bankowego figuruje w wykazie, ale wydaje się, że Ministerstwo Finansów będzie akceptowało taki stan rzeczy. Wynika to z komunikatu Ministerstwa Finansów z dnia 16.09.2019 r. w którym Ministerstwo wskazuje, że: „tzw. rachunki wirtualne nie są zamieszczane w wykazie, ponieważ nie są to rzeczywiste rachunki rozliczeniowe zgłaszane do urzędu skarbowego lub do CEiDG. Wykaz, po wpisaniu numeru rachunku wirtualnego, wyświetla jednak informację, że jest to rachunek powiązany z rachunkiem rozliczeniowym konkretnego podmiotu i podaje dane tego podmiotu. Dodatkowo w listopadzie planujemy udostępnienie narzędzia, dzięki któremu za pomocą systemów informatycznych (w tym systemów finansowo-księgowych) będzie można usprawnić weryfikację, czy dany rachunek wirtualny jest związany z rachunkiem, który znajduje się w wykazie. Jeżeli tak, to zapłata na taki rachunek wirtualny nie będzie skutkować negatywnymi konsekwencjami podatkowymi.”.

Ponieważ zapłata należności na wirtualne konta dotyczy wszystkich podmiotów wydaje się, że Ministerstwo Finansów będzie akceptować obecne rozwiązania pomimo, że z wykazu nie wynika jednoznacznie, aby dany rachunek wirtualny był w wykazie zawarty.

Należy podkreślić, że zapłata do końca 2019 r. na rachunek bankowy, którego nie ma w wykazie podmiotów nie skutkuje żadnymi sankcjami dla podatników w tym okresie (wrzesień-grudzień 2019 r.).

Wojciech Zajączkowski