29.08.2011 r.
8 min

Skutki rejestracji dla celów VAT rolnika ryczałtowego

Ekspert KIP

Skopiuj link
29.08.2011r.
8 min

Z takim pytaniem do organu podatkowego zwrócił się rolnik ryczałtowy zamierzający rozpocząć prowadzenie działalności gospodarczej, w ramach której zamierza zrezygnować z przysługującego zwolnienia od VAT na podstawie art. 113 ust.1 ustawy i złożyć zgłoszenie rejestracyjne do właściwego urzędu skarbowego VAT-R – od dnia rozpoczęcia prowadzenia działalności. Zdaniem podatnika, dokonując dostawy produktów rolnych pochodzących z własnych upraw może korzystać ze zwolnienia przedmiotowego na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy dotyczącego dostawy produktów rolnych, pomimo bycia podatnikiem VAT czynnym w zakresie prowadzonej działalności usługowej prowadzonej w ramach tej samej działalności rolniczej.

Podatnik jest właścicielem gospodarstwa rolnego, w ramach którego prowadzi uprawę zboża oraz innych produktów rolnych. Produkty te sprzedaje innym rolnikom, osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej oraz osobom prowadzącym działalność gospodarczą. Korzysta ze zwolnienia przedmiotowego od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy, zwalniającym od podatku VAT dostawę produktów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej dokonywanej przez rolnika ryczałtowego. Zamierza rozpocząć prowadzenie działalności gospodarczej, w ramach której zamierza zrezygnować z przysługującego zwolnienia od VAT na podstawie art. 113 ust.1 ustawy i złoży zgłoszenie rejestracyjne do właściwego urzędu skarbowego VAT-R – od dnia rozpoczęcia prowadzenia działalności. W ramach prowadzonej działalności gospodarczej będzie wykonywał usługi własnymi maszynami rolniczymi w zakresie:

  • koszenia zbóż, traw i innych roślin;
  • siewu zbóż i innych roślin uprawianych w rolnictwie;
  • zbioru traw, zbóż i innych roślin;
  • rozsiewu nawozów i oprysków;
  • prac agregatorem talerzowym;
  • orki;
  • innych prac związanych z uprawą roli.

Odbiorcami ww. usług będą przeze wszystkim osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej – rolnicy oraz osoby prowadzące działalność gospodarczą.

Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi uznał stanowisko podatnika za nieprawidłowe. Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi wskazał, że w myśl art. 15 ust. 2 ustawy o VAT działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Natomiast działalność rolnicza – zgodnie z zapisem art. 2 pkt 15 ustawy o VAT – obejmuje produkcję roślinną i zwierzęcą, w tym również produkcję materiału siewnego, szkółkarskiego, hodowlanego oraz reprodukcyjnego, produkcję warzywniczą, gruntową, szklarnianą i pod folią, produkcję roślin ozdobnych, grzybów uprawnych i sadowniczą, chów, hodowlę i produkcję materiału zarodkowego zwierząt, ptactwa i owadów użytkowych, produkcję zwierzęcą typu przemysłowego oraz chów i hodowlę ryb i innych organizmów żyjących w wodzie, także uprawy w szklarniach i ogrzewanych tunelach foliowych, uprawy grzybów i ich grzybni, uprawy roślin: „in vitro”, fermową hodowlę i chów drobiu rzeźnego i nieśnego, wylęgarnie drobiu, hodowlę i chów zwierząt futerkowych i laboratoryjnych, chów i hodowlę dżdżownic, entomofagów i jedwabników, prowadzenie pasiek oraz chów i hodowlę innych zwierząt poza gospodarstwem rolnym oraz sprzedaż produktów gospodarki leśnej i łowieckiej, z wyjątkiem drewna okrągłego i drzew tropikalnych (PKWiU 02.20.13.0) oraz bambusa (PKWiU ex 01.29.30.0), a także świadczenie usług rolniczych.

Zatem rolnik, w świetle przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, posiada status podatnika prowadzącego działalność gospodarczą (działalność rolniczą). Natomiast wykonywanie czynności polegających na świadczeniu usług rolniczych przesądza o wykonywaniu działalności rolniczej w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług.

Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi wskazał, że w myśl art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy, zwalnia się od podatku dostawę produktów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej, dokonywaną przez rolnika ryczałtowego oraz świadczenie usług rolniczych przez rolnika ryczałtowego. Natomiast zgodnie z art. 43 ust. 3 w brzmieniu obowiązującym od 1 kwietnia 2011 r., rolnik ryczałtowy dokonujący dostawy produktów rolnych lub świadczący usługi rolnicze, które są zwolnione od podatku na podstawie ust. 1 pkt 3, może zrezygnować z tego zwolnienia pod warunkiem dokonania zgłoszenia rejestracyjnego, o którym mowa w art. 96 ust. 1 i ust. 2.

Organ podatkowy stwierdził, że zwolnienie rolnika ryczałtowego od podatku ma charakter przedmiotowo-podmiotowy. Od podatku zwolnieni są tylko rolnicy ryczałtowi i tylko w zakresie wyraźnie wskazanym w przepisie. Świadczenie usług rolniczych oraz dostawa produktów rolnych przez podmioty inne niż rolnicy ryczałtowi podlega opodatkowaniu. Innego rodzaju działalność prowadzona przez rolnika ryczałtowego, nie uprawniająca go do zwolnienia przedmiotowego (np. agroturystyka, działalność handlowa, dostawa produktów rolnych innych niż własnej produkcji), co do zasady podlegać będzie opodatkowaniu wg stawek właściwych dla tych czynności. W świetle powyższego podatnik, który prowadzi działalność rolniczą, polegającą na sprzedaży zboża oraz innych produktów rolnych spełnia definicję rolnika ryczałtowego dokonującego dostawy produktów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej i jako rolnik ryczałtowy korzysta ze zwolnienia określonego w cyt. przepisie art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy. Stosownie do art. 96 ust. 1 ustawy, podmioty, o których mowa w art. 15, są obowiązane przed dniem wykonania pierwszej czynności określonej w art. 5 złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego zgłoszenie rejestracyjne, z zastrzeżeniem ust. 3, który stanowi, że podmioty wymienione w art. 15, zwolnione od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 lub wykonujące wyłącznie czynności zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 i art. 82 ust. 3, mogą złożyć zgłoszenie rejestracyjne.

Organ stwierdził więc, iż całokształt czynności podejmowanych przez podatnika, zarówno w ramach prowadzenia gospodarstwa rolnego (jako rolnik ryczałtowy, korzystający ze zwolnienia od podatku), jak i z tytułu koszenia zbóż, traw i innych roślin, siewu zbóż i innych roślin uprawianych w rolnictwie, zbioru traw, zbóż i innych roślin, rozsiewu nawozów i oprysków, prac agregatorem talerzowym, orki, innych prac związanych z uprawą roli, stanowi prowadzenie działalności gospodarczej zdefiniowanej w art. 15 ust. 2. Tym samym dokonując rejestracji jako podatnik VAT czynny, podatnik dokonuje jej dla wszystkich czynności wykonywanych w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej, występując jako podatnik podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy. Organ podatkowy stwierdził więc, że podmiot będący rolnikiem ryczałtowym nie może łączyć dwóch statusów – podatnika VAT zwolnionego jako rolnik ryczałtowy (niemającego obowiązku składania deklaracji, prowadzenia ewidencji, wystawiania faktur) i jednocześnie podatnika VAT czynnego – w pozostałym zakresie działalności rolniczej, tj. świadczenia usług rolniczych.