14.05.2012 r.
6 min

Termin odliczenia podatku naliczonego przy wewnątrzwspólnotowym nabyciu towarów

Ekspert KIP

Skopiuj link
14.05.2012r.
6 min

Powstaje jednak pytanie o jakim podatku naliczonym mówi ustawodawca skoro na fakturze otrzymanej od zagranicznego kontrahenta nie jest wykazywany podatek należny, który u nabywcy wewnątrzwspólnotowego miałby stać się podatkiem naliczonym (1). Ponadto pojawia się problem co zrobić z ewentualnie wykazanym, lecz nienależnie naliczonym przez zagranicznego dostawcę wewnątrzwspólnotowego podatkiem wykazanym na fakturze sprzedaży (2). Czy w tym drugim przypadku kwota podatku wynikająca z faktury staje się podatkiem naliczonym dla wewnątrzwspólnotowego nabywcy towarów.

Odpowiadając na drugie pytanie należy jednoznacznie stwierdzić, że kwota podatku wykazanego przez zagranicznego dostawcę na fakturze zakupu towarów w ramach wewnątrzwspólnotowego nabycia nie staje się podatkiem naliczonym. Wynika to zarówno z art. 86 ust. 2 pkt 4 lit. c ustawy o podatku od towarów i usług, jak i z art. 31 ust. 1 ww. ustawy, zgodnie z którym podstawą opodatkowania wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów jest kwota, jaką nabywający jest obowiązany zapłacić. Ponadto ust. 2 pkt 1 art. 31 ww. ustawy wskazuje, że podstawa opodatkowania, o której mowa w ust. 1, obejmuje podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze związane z nabyciem towarów, z wyjątkiem podatku (a więc z wyjątkiem polskiego podatku VAT). Z powyższych przepisów wynika, że błędne naliczony na fakturze przez dostawcę wewnątrzwspólnotowego podatek kraju dostawcy nie staje się u nabywcy podatkiem naliczonym, a kwota tego podatku wchodzi jedynie do podstawy opodatkowania wewnątrzwspólnotowego nabycia u nabywcy wewnątrzwspólnotowego.

Natomiast odpowiedź na pierwsze z postawionych pytań znajduje się we wskazanym wyżej art. 86 ust. 2 pkt 4 lit. c ustawy o podatku od towarów i usług, zgodnie z którym kwotę podatku naliczonego stanowi kwota podatku należnego z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów.

Tak więc kwota, którą nabywca wewnątrzwspólnotowy musi wykazać jako podatek należny od wewnątrzwspólnotowego nabycia jest równocześnie kwotą podatku naliczonego od tego nabycia.

Termin odliczenia podatku naliczonego od wewnątrzwspólnotowego nabycia wskazany jest w art. 86 ust. 10 pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług. Zgodnie z tym przepisem prawo do obniżenia kwoty podatku należnego powstaje w przypadkach, o których mowa w ust. 2 pkt 4 – w rozliczeniu za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy w podatku należnym u nabywcy lub usługobiorcy odpowiednio od świadczenia usług, dla którego podatnikiem jest usługobiorca, od wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów lub od dostawy towarów, dla której podatnikiem jest nabywca. Termin odliczenia podatku naliczonego jest uzależniony od momentu powstania obowiązku podatkowego w podatku należnym od wewnątrzwspólnotowego nabycia. Jeżeli powstanie obowiązek podatkowy z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, to automatycznie podatnik nabywa prawo do odliczenia podatku naliczonego. Należy zauważyć, że prawo do odliczenia podatku naliczonego w takiej sytuacji jest całkowicie niezależne od ewentualnego otrzymania faktury dokumentującej nabycie towaru. Może bowiem zdarzyć się tak, że podatnik zagraniczny wystawi fakturę, lecz nie zostanie ona doręczona krajowemu nabywcy, czy też faktura w ogóle nie została wystawiona. W takich sytuacjach polski podatnik jest zobowiązany wykazać obowiązek podatkowy od wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, niezależnie od braku faktury zakupowej, we właściwym okresie rozliczeniowym (patrz: art. 20 ustawy o VAT). Z kolei powstanie obowiązku podatkowego w podatku należnym od wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów skutkuje możliwością odliczenia podatku naliczonego.

Sytuacja ta jest odmienna od momentu, w którym powstaje prawo do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług od krajowych podatników. Przy transakcjach krajowych brak faktury (co do zasady) uniemożliwia odliczenie podatku naliczonego, przy transakcjach nabyć wewnątrzwspólnotowych tak się nie dzieje. Okres w jakim powstaje obowiązek podatkowy w podatku należnym od wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów nie jest jedynym okresem rozliczeniowym, w którym podatnik może odliczyć podatek naliczony. Zgodnie z art. 86 ust. 11 ustawy o VAT jeżeli podatnik nie dokona obniżenia kwoty podatku należnego w terminach określonych w ust. 10, może obniżyć kwotę podatku należnego w deklaracji podatkowej za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych. Oczywiście odliczanie podatku naliczonego od wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów w innym okresie rozliczeniowym niż okres, w którym powstaje obowiązek podatkowy w podatku należnym od wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów jest nieracjonalne i ekonomicznie nieuzasadnione. Nie oznacza to jednak, że taka możliwość co do zasady nie istnieje.

Dodatkowo należy przypomnieć, że zgodnie z art. 86 ust. 13 ustawy o VAT jeżeli podatnik nie dokonał obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w terminach, o których mowa w ust. 10, 11, 12, 16 i 18, może on obniżyć kwotę podatku należnego przez dokonanie korekty deklaracji podatkowej za okres, w którym wystąpiło prawo do obniżenia podatku należnego, nie później jednak niż w ciągu 5 lat, licząc od początku roku, w którym wystąpiło prawo do obniżenia podatku należnego. Gdyby więc podatnik nie odliczył podatku w terminie wskazanym w ust. 10 i 11 art. 86 ustawy o VAT może dokonać odliczenia podatku jedynie poprzez korektę rozliczeń, w których prawo to podatnikowi przysługiwało.

Aktualna promocja: