Skopiuj link
Jeżeli w ciągu trzech lat, licząc od końca tego roku, w którym miała miejsce sprzedaż, podatnik przeznaczy uzyskane ze sprzedaży pieniądze na własne cele mieszkaniowe, podatek nie wystąpi. Regulacje zawarte w art. 21 ust. 25a ustawy o PIT wskazują, że aby była przesłanka wydatkowania na cele mieszkaniowe spełniona, musi nastąpić nabycie własności rzeczy. W konsekwencji podatnicy, którzy podpiszą przykładowo umowę deweloperską, wpłacą nawet całą wartość przedmiotowej nieruchomości w ciągu trzyletniego terminu, ale samo przeniesienie własności nieruchomości, czyli podpisanie aktu notarialnego, odbędzie się po tym okresie trzyletnim, podatnik nie będzie miał prawa do ulgi mieszkaniowej.
Co najważniejsze, zwolnienie ma zastosowanie także do nieruchomości położonych w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej lub innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo Konfederacji Szwajcarskiej. Podstawą prawną oprócz ustawy o PIT powinna być również umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania, której stroną jest Polska. Wówczas polskie organy podatkowe mają prawo do uzyskania informacji podatkowych od organu podatkowego państwa, na którego terytorium podatnik ponosi wydatki na cele mieszkaniowe. Zwolnieniem objęta będzie ta część dochodu, która odpowiada iloczynowi tego dochodu i udziału wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe w przychodzie z odpłatnego zbycia nieruchomości. Wydając cały przychód (cenę ze sprzedaży) na nabycie czy remont mieszkania w Polsce czy za granicą, cały dochód ze sprzedaży będzie zwolniony z podatku. Nie zwalnia to jednak z obowiązku złożenia zeznania PIT-39.
Ważne jest zachowanie chronologii zdarzeń, tzn. wydatkowanie musi nastąpić po otrzymaniu środków pieniężnych z tytułu umowy sprzedaży. Wydatkowanie musi nastąpić ze środków pieniężnych uzyskanych ze sprzedaży nieruchomości, a nie z innych środków. Należy zweryfikować, czy w momencie wydatkowania na własne cele mieszkaniowe podatnik posiada środki finansowe ze sprzedaży konkretnej nieruchomości lub prawa majątkowego, które może gromadzić ze środkami pochodzącymi z innych źródeł (kumulacja środków finansowych), gdyż brak jest obowiązku ścisłego przyporządkowania indywidualnie oznaczonych środków pieniężnych na linii przychodów i wydatków, tj. operowania tylko tymi samymi pieniędzmi (banknotami i monetami) czy też dokonywania przelewów wyłącznie pomiędzy celowo wyodrębnionymi kontami rachunkowymi.
Natomiast inwestycje zarobkowe nie są objęte ulgą – oznacza to, że zakup mieszkania, które polski podatnik będzie chciał przeznaczyć na wynajem nie będzie się kwalifikować do zwolnienia. Prawo do ulgi mieszkaniowej ma wymiar majątkowy, a więc jeśli podatnik zmarł w okresie realizowania omawianej ulgi i wydatków nie zdążył poczynić przed śmiercią, to na spadkobierców przechodzi uprawnienie wydatkowania odziedziczonego przychodu na cele objęte tym zwolnieniem podatkowym, tj. na własne cele mieszkaniowe.
dr Małgorzata Rzeszutek
doradca podatkowy