Skopiuj link
Negatywne skutki podatkowe będą dotyczyły wyłącznie płatności odnoszących się do transakcji określonych w art. 19 ustawy Prawo przedsiębiorców, tj. transakcji o wartości brutto (razem z podatkiem VAT) przekraczających kwotę 15.000 zł.
Uniknięcie konsekwencji prawnopodatkowych będzie możliwe po zastosowaniu się przez podatnika do treści art. 117ba § 3 ustawy Ordynacja podatkowa. Zgodnie z jego brzmieniem: przepisów § 1 i 2 nie stosuje się, w przypadku gdy podatnik dokonujący płatności dokonał zapłaty należności przelewem na rachunek inny niż zawarty na dzień zlecenia przelewu w wykazie podmiotów, o którym mowa w art. 96b ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, i złożył zawiadomienie o zapłacie należności na ten rachunek do naczelnika urzędu skarbowego właściwego dla wystawcy faktury w terminie trzech dni od dnia zlecenia przelewu.
Jak wskazuje ww. regulacja uniknięcie sankcji będzie możliwe po złożeniu zawiadomienia o zapłacie należności na rachunek bankowy inny niż wskazany w wykazie podatników do naczelnika urzędu skarbowego właściwego dla wystawcy faktury w terminie trzech dni od dnia zlecenia przelewu.
Ustawodawca wskazał bardzo krótki termin do zawiadomienia naczelnika urzędu skarbowego – trzy dni od dnia zlecenia przelewu. Termin ten dotyczy dni kalendarzowych a nie dni roboczych.
Ponadto zawiadomienie należy złożyć do tego naczelnika urzędu skarbowego, który jest właściwy dla wystawcy faktury. Nie można złożyć tego zawiadomienia do jakiegokolwiek urzędu skarbowego, bo wówczas zawiadomienie nie będzie wywierało skutków prawnych (będzie nieskuteczne). Na dodatek ustawodawca posłużył się pojęciem „wystawca faktury”. Intuicyjnie wiemy, że chodzi o sprzedawcę, jednak nie jest to takie oczywiste, gdy fakturę wystawia inny podmiot niż sprzedawca.
Podczas webinarium zorganizowanego przez Ministerstwo Finansów jego przedstawiciel wygłosił następujący pogląd: „Wystarczy złożyć jedno zawiadomienie na jeden rachunek danego kontrahenta. Czyli nie trzeba przy każdej płatności na rachunek nieujawniony na wykazie wysyłać zawiadomienia, tylko wystarczy złożyć jedno zawiadomienie na jeden rachunek. Później płatności na ten rachunek będą płatnościami bezpiecznymi”.
Jak wynika z tej wypowiedzi zgłoszenie płatności dokonanej na rachunek, którego brak w wykazie podatników (tzw. białej liście) będzie musiało być dokonane jedynie jeden raz podczas pierwszej płatności na to konto z poza wykazu. Następne płatności na to samo konto nie będą musiały być zgłaszane.
Czy stanowisko Ministerstwa Finansów jest prawidłowe? Można jednoznacznie stwierdzić, że nie jest, a dodatkowo, że z przepisów wynika całkowicie odmienny wniosek.
Jak wskazuje art. 117ba § 4 ustawy Ordynacja podatkowa: zawiadomienie, o którym mowa w § 3, zawiera:
1) numer identyfikacyjny, firmę (nazwę) oraz adres siedziby albo, w przypadku podatnika będącego osobą fizyczną, imię i nazwisko oraz adres stałego miejsca prowadzenia działalności, a w przypadku nieposiadania stałego miejsca prowadzenia działalności – adres miejsca zamieszkania, podatnika dokonującego zapłaty należności;
2) dane wystawcy faktury wskazane na fakturze (numer identyfikacyjny, nazwę albo imię i nazwisko oraz adres);
3) numer rachunku, na który dokonano zapłaty należności;
4) wysokość należności zapłaconej przelewem na rachunek, o którym mowa w pkt 3, i dzień zlecenia przelewu na ten rachunek.
Pomijając fakt, że przepis ten w pkt 3 i 4 odnosi się do zrealizowanej płatności („dokonano zapłaty”, „należności zapłaconej”), czyli takiej, która już została dokonana, choć przelew zlecony nie musi być od razu zrealizowany, to jednak wskazuje, że owo zawiadomienie kierowane do naczelnika urzędu skarbowego musi zawierać informację o wysokości zapłaconej kwoty oraz dniu zlecenia przelewu. Jeżeli byłoby tak, jak mówi przedstawiciel Ministerstwa Finansów, że wystarczy raz zgłosić płatność na niewłaściwe konto, którego brak w wykazie podatników, to w jakim celu ustawodawca nakazywałby podatnikom składanie zawiadomienia zawierającego kwotę przelewu oraz dzień zlecenia przelewu. Przecież jednorazowe zawiadomienie nie mogłoby zawierać przyszłych kwot przelewów, ani dat tych zleceń. Ponadto niemożliwe byłoby jednorazowe składanie zawiadomienia w terminie trzech dni od zlecenia przelewu, skoro każdy kolejny przelew mógłby być składanych w innych terminach, a wówczas termin trzech dni nie mógłby być spełniony.
Wydaje się, że stanowisko Ministerstwa Finansów zostało wyrażone bez wystarczającego zastanowienia i w żaden sposób nie znajduje oparcia w obowiązujących przepisach.
Wojciech Zajączkowski