Skopiuj link
a) u którego wartość sprzedaży (wraz z kwotą podatku) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 1 200 000 euro,
b) prowadzącego przedsiębiorstwo maklerskie, zarządzającego funduszami inwestycyjnymi, zarządzającego alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi, będącego agentem, zleceniobiorcą lub inną osobą świadczącą usługi o podobnym charakterze, z wyjątkiem komisu – jeżeli kwota prowizji lub innych postaci wynagrodzenia za wykonane usługi (wraz z kwotą podatku) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 45 000 euro
– przy czym przeliczenia kwot wyrażonych w euro dokonuje się według średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski na pierwszy dzień roboczy października poprzedniego roku podatkowego, w zaokrągleniu do 1000 zł.
Podmioty inne niż mali podatnicy nie mogą rozliczać VAT kwartalnie. Rozliczanie kwartalne skutkuje przede wszystkim brakiem obowiązku składania za 1 i 2 miesiąc kwartału deklaracji VAT, a także możliwością wpłaty podatku jeden raz na cały kwartał ułatwiając zachować płynność finansową niewielkim podmiotom. Należy pamiętać, że w podatku VAT kwartał, to wyłącznie kwartał kalendarzowy, a nie dowolnie wybrane następujące po sobie trzy miesiące.
Podmioty spełniające kryteria małych podatników nie zawsze mogą rozliczać się kwartalnie. Dzieje się tak w sytuacji, gdy mali podatnicy w danym kwartale lub w poprzedzających go 4 kwartałach dokonali dostawy towarów lub świadczenia usług, o których mowa w załączniku nr 15 do ustawy (objętych obowiązkowym mechanizmem podzielonej płatności), chyba że łączna wartość tych czynności bez kwoty podatku nie przekroczyła, w żadnym miesiącu z tych okresów, kwoty 50 000 zł. Dzieje się tak również, gdy mali podatnicy w danym kwartale dokonali importu towarów na zasadach określonych w art. 33a ust. 1 ustawy o VAT. Wówczas (przy imporcie towarów na zasadach określonych w art. 33a ust. 1 ustawy o VAT) podatnicy mogą powrócić do rozliczenia kwartalnego nie wcześniej jednak niż po upływie 12 miesięcy następujących po ostatnim miesiącu kwartału, w którym dokonali tego importu – art. 99 ust. 4a ustawy o VAT.
Brak możliwości rozliczania się kwartalnie dotyczy również małych podatników rejestrowanych przez naczelnika urzędu skarbowego jako podatnicy VAT czynni, którzy przez okres 12 miesięcy począwszy od miesiąca, w którym dokonana została rejestracja będą musieli rozliczać się miesięcznie.
Jak przedstawia się sytuacja podatnika VAT czynnego, który jest małym podatnikiem rozliczającym się kwartalnie i nie złoży kwartalnej deklaracji VAT?
Zgodnie z art. 96 ust. 9a pkt 2 ustawy o VAT wykreśleniu z urzędu z rejestru jako podatnik VAT podlega także podatnik, który będąc obowiązanym do złożenia deklaracji, o której mowa w art. 99 ust. 1, 2 lub 3, nie złożył takich deklaracji za 3 kolejne miesiące lub takiej deklaracji za kwartał.
Brak złożenia deklaracji może spowodować wykreślenie podatnika z rejestru podatników VAT czynnych, a jak wskazałem wyżej rejestracja (ponowna) takiego podatnika jako VAT czynnego będzie skutkować utratą możliwości rozliczania się kwartalnie przez 12 miesięcy.
Należy dodać, że w świetle art. 96 ust. 9d ustawy o VAT powyższy przepis – tj. ust. 9a pkt 2 – nie ma zastosowania, w przypadku gdy w wyniku wezwania przez właściwego dla podatnika naczelnika urzędu skarbowego podatnik udowodni, że prowadzi opodatkowaną działalność gospodarczą oraz złoży niezwłocznie brakujące deklaracje. Tak więc złożenie deklaracji i wskazanie w pliku JPK_VAT dokumentów z których wynika podatek należny będzie, jak się wydaje, wystarczającym dowodem na prowadzenie działalności opodatkowanej.
Może jednak zdarzyć się tak, że naczelnik urzędu skarbowego wykreśli już podatnika z rejestru podatników VAT czynnych. W takiej sytuacji pozostaje podatnikowi skorzystać z możliwości jaką daje art. 96 ust. 9h ustawy o VAT. Zgodnie z jego treścią: naczelnik urzędu skarbowego, na wniosek podmiotu, o którym mowa w ust. 9 pkt 1-4 i ust. 9a pkt 2, złożony w terminie 2 miesięcy od dnia wykreślenia z rejestru jako podatnika VAT, przywraca zarejestrowanie podmiotu jako podatnika VAT czynnego bez konieczności składania zgłoszenia rejestracyjnego, jeżeli podatnik udowodni, że prowadzi opodatkowaną działalność gospodarczą, a w przypadku nieskładania deklaracji pomimo takiego obowiązku – jeżeli najpóźniej wraz ze złożeniem wniosku o przywrócenie zarejestrowania złoży brakujące deklaracje.
Jak wynika z powyższego zapisu podatnik zostanie przywrócony jako podatnik VAT czynny bez konieczności składania zgłoszenia VAT-R, gdy po wykreśleniu go przez naczelnika urzędu skarbowego złoży najpóźniej w terminie 2 miesięcy od dnia wykreślenia wniosek o przywrócenie zarejestrowania jako podatnika VAT czynnego, a najpóźniej wraz z ww. wnioskiem podatnik złoży brakujące deklaracje oraz udowodni, że prowadzi opodatkowaną działalność gospodarczą.
Jeżeli podatnik nie spełni warunków o których mowa w art. 96 ust. 9h ustawy o VAT ponowne zarejestrowanie jako podatnika VAT czynnego będzie wymagało złożenia druku VAT-R oraz skutkowało koniecznością składania deklaracji miesięcznych przez 12 miesięcy. Dopiero po tym czasie podatnik będzie mógł powrócić do rozliczeń kwartalnych, o ile w międzyczasie nie straci statusu małego podatnika.
Wojciech Zajączkowski