Zapłata kartą płatniczą a zwolnienie z kasy fiskalnej

Wnioskująca o interpretację spółka dokonuje sprzedaży wysyłkowej towarów oraz sprzedaje przez internet bilety na organizowane przez siebie wydarzenia. Płatność za ww. czynności odbywa się w trzech wariantach:

1. płatność bezpośrednia na konto spółki przez nabywcę przez realizację przelewu bankowego,
2. płatność za pośrednictwem podmiotu pośredniczącego (operatora), przy zastosowaniu szybkiego przelewu on-line oraz płatność przez klienta przy zastosowaniu karty płatniczej obciążającej konto klienta na rzecz operatora. W następstwie przelewu, jak i obciążenia karty płatniczej operator przekazuje otrzymane od klientów środki na konto bankowe spółki,
3. płatność kartą płatniczą za pomocą terminalu płatniczego. W takim przypadku – jak wyjaśnia spółka – klient podaje telefonicznie dane karty płatniczej, które są wprowadzane do terminala przez pracownika spółki. Również te płatności wpływają na rachunek operatora, który następnie przekazuje otrzymane środki finansowe na rachunek bankowy spółki.

Przyjrzyjmy się przepisom. Zgodnie § 2 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 grudnia 2018 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz.U. 2018, poz. 2519) zwalnia się z obowiązku ewidencjonowania w danym roku podatkowym, nie dłużej jednak niż do dnia 31 grudnia 2021 r., czynności wymienione w załączniku do rozporządzenia.

Natomiast pozycja 36 załącznika do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 grudnia 2018 r. stanowi, iż zwolniona z obowiązku ewidencjonowania jest dostawa towarów w systemie wysyłkowym (pocztą lub przesyłkami kurierskimi), jeżeli dostawca towaru otrzyma w całości zapłatę za wykonaną czynność za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej (odpowiednio na rachunek bankowy podatnika lub na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem), a z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie czynności dotyczyła i na czyją rzecz została dokonana (dane nabywcy, w tym jego adres).

Analogiczna regulacja dotyczy sprzedaży usług. Zgodnie z pozycją 37 załącznika do ww. rozporządzenia zwolnione z obowiązku ewidencjonowania jest świadczenie usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, jeżeli świadczący usługę otrzyma w całości zapłatę za wykonaną czynność za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej (odpowiednio na rachunek bankowy podatnika lub na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem), a z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie czynności dotyczyła.

Jeżeli jednak podatnik wykonuje czynności wymienione w § 4 ww. rozporządzenia (np. sprzedaż gazu, alkoholu, paliw) nie może korzystać ze wskazanych regulacji nawet wówczas, gdy płatność zostanie dokonana w całości na rachunek bankowy.

Należy wskazać, że w ww. interpretacji indywidualnej spółka wyraźnie zaznaczyła, że poza zapłatą na rachunek bankowy spełnia pozostałe warunki do zwolnienia wynikające z poz. 36 i poz. 37 załącznika do ww. rozporządzenia, tj. prowadzenie prawidłowej ewidencji oraz otrzymanie całości należności na rachunek bankowy.

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznał, że w 1 i 2 wariancie płatności spółka może korzystać ze zwolnienia z kas rejestrujących. Równocześnie uznał, że nie może korzystać ze zwolnienia przy płatności w wariancie nr 3.

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wyjaśnił, że: „Natomiast ze zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania sprzedaży przy użyciu kasy rejestrującej nie będzie zwolniona sprzedaż towarów i usług przez Wnioskodawcę w przypadku, gdy dojdzie do zapłaty za pośrednictwem karty płatniczej przy użyciu terminala (Kanał III). Takie czynności nie będą mogły korzystać z ww. zwolnienia w oparciu o § 2 ust. 1 w powiązaniu z poz. 36 i poz. 37 załącznika do rozporządzenia, ponieważ takie płatności nie spełniają warunków uprawniających do korzystania ze zwolnienia z obowiązku prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kasy rejestrującej na podstawie ww. przepisu rozporządzenia. Należy bowiem zauważyć, że również płatności dokonywane za pomocą kart płatniczych przy użyciu terminala wypełniają kryteria płatności gotówkowych. Tym samym sprzedaż towarów i usług, za które Klient ureguluje kartą płatniczą z użyciem terminala, będzie podlegała obowiązkowi ewidencjonowania na kasie rejestrującej Wnioskodawcy. Przy czym nie ma znaczenia fakt, że dokonywana płatność dokonywana będzie zdalnie poprzez wprowadzenie danych Klienta przez pracownika Spółki a nie bezpośrednio przez Klienta na miejscu np. w sklepie.”.

Należy jednoznacznie stwierdzić, że ww. interpretacja organu podatkowego jest pozbawiona jakiegokolwiek sensu, a nadto jest niezgodna z przepisami prawa.

Po pierwsze nie jest jasne dlaczego płatność klienta poprzez obciążenie jego karty przy zleceniu przez Internet jest płatnością na rachunek bankowy, a ta sama płatność poprzez obciążenie karty płatniczej za pośrednictwem terminalu płatniczego jest płatnością gotówkową. Jak wynika z powyższego rozumowanie takie jest nieracjonalne i pozbawione logiki. Jednak nie to jest podstawą błędnego rozstrzygnięcia Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej.

Ustawodawca do końca 2014 r. w obowiązującym wówczas rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 29 listopada 2012 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz.U. 2012, poz. 1382) w poz. 36 i poz. 37 załącznika do rozporządzenia, których zakres przedmiotowy był analogiczny do obecnych poz. 36 i 37, zawarł zastrzeżenie, że czynności sprzedaży usług oraz dostawy towarów w systemie wysyłkowym mogły korzystać ze zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania w kasie rejestrującej pod warunkiem że zapłaty za wykonaną czynność dokonano w całości za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej (odpowiednio na rachunek bankowy podatnika lub na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem).

Do końca 2014 r. zakres zwolnienia ww. czynności również powodował kontrowersje, głównie ze względu na wskazanie, że kupujący zapłatę musiał dokonać m.in. za pośrednictwem banku. Uważano, że przy płatnościach kartą kupujący jedynie używał instrumentu płatniczego przy zapłacie, natomiast nie dokonywał zapłaty za pośrednictwem banku. Gdyby bowiem miał dokonać zapłaty za pośrednictwem banku musiałby samodzielnie dokonać przelewu, a ten przy płatności kartą płatniczą nie był realizowany.

Dlatego też Ministerstwo Finansów projektując nowe rozporządzenie obowiązujące od 1 stycznia 2015 r., o treści poz. 36 i 37 identycznej jak poz. 36 i 37 w obowiązującym obecnie rozporządzeniu z dnia 28 grudnia 2018 r., zaproponowało, aby zwrot: „zapłaty za wykonaną czynność dokonano w całości za pośrednictwem …” zastąpić „ zwrotem: „dostawca towaru otrzyma w całości zapłatę za wykonaną czynność za pośrednictwem…”. Nowa wersja przepisu została wprowadzona do rozporządzenia w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących od 2015 r. i obwiązuje w kolejnych rozporządzeniach. Porównanie obu zwrotów wskazuje, że w przepisach obowiązujących do końca 2014 r. kupujący sam musiał zrealizować przelew, natomiast w przepisach obowiązujących od 2015 r., w tym również obecnie, kładzie się nacisk na sposób otrzymania zapłaty na rachunek bankowy niezależnie w jaki sposób zapłata ta została zrealizowana przez kupującego.

Również Ministerstwo Finansów w uzasadnieniu do projektu rozporządzenia obowiązującego od 2015 r. wskazało, że zmiana zapisu w poz. 37 i 38 (obecnie poz. 36 i poz. 37) załącznika została dokonana „w celu uwzględnienia możliwości wystąpienia różnych form płatności z tytułu świadczenia usług lub dostawy towarów w systemie wysyłkowym i objęcia ich zwolnieniem pod warunkiem, że świadczący usługę lub dokonujący dostawy towaru otrzyma zapłatę za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej”.

Z powyższego jednoznacznie wynika, że od 2015 r. zapłata kartą płatniczą daje w takich sytuacjach możliwość skorzystania ze zwolnienia przy zastosowaniu kasy rejestrującej.

Wcześniejsze interpretacje organów skarbowych były całkowicie błędne w tym zakresie, np. interpretacje Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 13 czerwca 2014 r. nr ILPP2/443-294/14-2/SJ, czy Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 8 maja 2015 r. IPPP2/4512-121/15-2/IŻ.

W ostatnich latach pojawiały się już interpretacje uwzględniające ww. wskazaną wykładnię przepisów, np. z dnia 29 kwietnia 2019 r. sygn. 0112-KDIL2-2.4012.96.2019.2.AP, czy z dnia 1 lutego 2018 r. nr 0115-KDIT1-1.4012.867.2017.1.AJ. W tej ostatniej Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznał zapłatę dokonaną:

• w formie bezpośredniego przelewu środków na rachunek bankowy,
• w formie płatności kartą kredytową/debetową,
• za pośrednictwem systemu płatniczego PayU,
• za pobraniem przez kuriera lub operatora pocztowego

za umożliwiającą skorzystanie ze zwolnienia wskazanego w poz. 38 i 39 (obecnie poz. 36 i poz. 37) obowiązującego wówczas rozporządzenia w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących.

Z powyższego względu interpretacja indywidualna Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 26 maja 2020 r. nr 0114-KDIP1-3.4012.82.2020.2.KP nie zasługuje na aprobatę, podważając sposób wykładni, który stał się od ponad 2 lat prawidłowy. Trudno uznać, że zapłata za pośrednictwem terminalu płatniczego przez klienta nie skutkuje otrzymaniem zapłaty za pośrednictwem banku. Nie ma innej możliwości dla sprzedającej spółki, gdy płatność jest realizowana poprzez terminal płatniczy jak otrzymanie tej zapłaty za pośrednictwem banku. Nie chodzi bowiem o przelew zrealizowany przez klienta, lecz o otrzymanie płatności na konto przez sprzedawcę. Tego zdaje się organ podatkowy nie zauważył.

Wojciech Zajączkowski