Skopiuj link
Sprzedaż elementów zniszczonego przystanku autobusowego może być różnie traktowana w zależności od tego do jakich celów przystanek autobusowy był wykorzystywany, tj. czy był wykorzystywany do celów działalności gospodarczej, czy też wyłącznie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą.
Gdyby przystanek autobusowy był wykorzystywany wyłącznie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą sprzedaż elementów przystanku mogłaby być sprzedażą niepodlegającą VAT. Natomiast gdyby przystanek autobusowy był wykorzystywany choćby w części, do celów związanych z działalnością gospodarczą sprzedaż elementów przystanku musiałaby być sprzedażą, która podatkowi VAT podlega. Byłaby to sprzedaż albo zwolniona od podatku albo opodatkowana – o tym za chwilę.
Stanowisko organów podatkowych jest zależne od stanu faktycznego.
- Gminy wykorzystują przystanki autobusowe zarówno do czynności podlegających VAT (zasadniczo opodatkowanych), jak i czynności niezwiązanych z prowadzoną działalnością gospodarczą (niepodlegającą VAT).
Przykładem takiego stanowiska jest interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 2 stycznia 2018 r. nr 0111-KDIB3-2.4012.569.2017.3.MN, w której stwierdzono:
„Rozpatrując kwestię prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z rozbudową i budową zatok autobusowych, należy zauważyć, że są one wykorzystywane do czynności opodatkowanych w zakresie odpłatnych usług transportu publicznego, do nieodpłatnych usług, które są jak uznano powyżej są działaniami realizowanymi w ramach działalności gospodarczej, do działalności zwolnionej od podatku VAT w zakresie biletów przekazywanych do jednostek organizacyjnych Gminy, jak również do działalności pozostającej poza zakresem opodatkowania tj. pobierania opłat z tytułu udostępniania przewoźnikom przystanków. Zatoki autobusowe będą udostępniane autobusom komunikacji miejskiej oraz innym przewoźnikom. Jak wskazał Wnioskodawca opłaty za korzystanie z przystanków są czynnościami niepodlegającymi opodatkowaniu podatkiem VAT.”.
Sądy administracyjne zdają się jednak mieć w tej sprawie odmienne stanowisko, przyznając gminom w takich przypadkach pełne prawo od odliczenia podatku bez uwzględnienia prewspółczynnika: wyroki NSA z dnia 15 listopada 2018 r. sygn. akt I FSK 832/18, WSA w Rzeszowie z dnia 6 listopada 2018 r. sygn. akt I SA/Rz 799/18, czy wyrok WSA w Gorzowie Wlkp. Z dnia 25 kwietnia 2019 r. sygn. akt I SA/Go 150/19.
2) Gminy wykorzystują przystanki autobusowe wyłącznie do czynności niezwiązanych z prowadzoną działalnością gospodarczą (niepodlegającą VAT) poprzez nieodpłatne świadczenie usług transportowych na rzecz mieszkańców.
Wówczas rzeczywiście można uznać, że gminie nie przysługuje prawo od odliczenia od wydatków na infrastrukturę transportową (w tym budowę wiat przystankowych).
Takie stanowisko Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej zaprezentował w interpretacji indywidualnej z dnia 30 maja 2019 r. nr 0111-KDIB3-2.4012.194.2019.1.ASZ wskazując: „Z okoliczności przedstawionych we wniosku wynika, że zakupy towarów i usług związane z realizacją projektu (wymienione w punktach 1-5 opisu sprawy): autobusy, instalacje do dystrybucji nośników energii dla niskoemisyjnego transportu, rower publiczny, ścieżki rowerowe, zatoki, zjazdy, przystanki (wiaty przystankowe), przesiadkowe (drogi, parkingi, zatoki komunikacji miejskiej, zjazd publiczny, ciągi piesze, stojaki na rowery, mała architektura, zieleń, budynek dworca (z wyłączeniem 3 kas biletowych), pomieszczenie, które ma być wykorzystywane jako dodatkowa poczekalnia – nie będą służyły Wnioskodawcy do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT. W kontekście powyższego, Wnioskodawca działając jako organ władzy publicznej w zakresie wykonywania czynności związanych z realizacją projektu w ww. zakresie, nie będzie występował jako podatnik podatku od towarów i usług.”.
Odnosząc się natomiast do sposobu opodatkowania sprzedawanych elementów zniszczonego przystanku, od których gmina nie miała prawa do odliczenia VAT należy stwierdzić, że jest ona zależna od ww. stanu faktycznego.
W sytuacji, gdy gmina w całości wykorzystywała przystanki do wykonywania czynności podlegających VAT, w tym opodatkowanych lub też gdy gmina wykorzystywała przystanki do wykonywania czynności opodatkowanych, zwolnionych od VAT i niepodlegających opodatkowaniu (niezwiązanych z działalnością gospodarczą) elementy sprzedawanych przystanków będą musiały być opodatkowane przy ich sprzedaży. Nie można bowiem skorzystać ze zwolnienia z VAT jakie daje art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT uzależniający zwolnienie od wykorzystywania danego towarów przez cały okres czasu, w którym był wykorzystywany, wyłącznie do wykonywania czynności zwolnionych od podatku VAT. Wobec powyższego należałoby wówczas wystawić fakturę z 23% VAT.
Natomiast, gdy gmina wykorzystywała przystanki wyłącznie do czynności niepodlegających VAT (niezwiązanych z działalnością gospodarczą) można uznać, że sprzedaż elementów tych przystanków nie powinna być objęta przepisami ustawy o VAT i nie należny wystawiać faktury VAT, a jedynie notę obciążeniową – patrz: postanowienie TSUE z dnia 20 marca 2014 r. w sprawie C‑72/13 Gmina Wrocław.
Wojciech Zajączkowski