Skopiuj link
Z pytaniem do organu podatkowego zwrócił się Podatnik, który prowadzi działalność gospodarczą w zakresie obrotu (handlu i produkcji) dodatkami do żywności. Podatnik postanowił zrealizować projekt polegający na budowie zakładu, który przyczyni się do podniesienia konkurencyjności poprzez stworzenie zakładu produkcji aromatów w postaci granulatów oraz ekstraktów, wspieranego przez laboratorium, w którym prowadzone są badania mikrobiologiczne i fizykochemiczne surowców oraz produktów gotowych.
W latach 2008–2012 poniesiono, udokumentowane fakturami zakupu VAT, wydatki związane z: uzyskaniem kopii mapy do celów lokalizacji, jej odbitek oraz zasobu cyfrowego, obsługą geodezyjną działki, na której budowana będzie hala, zakupem piasku naturalnego, uzyskaniem map do celów opiniodawczych (usługa geodezyjna), badaniami geologicznymi, zakupem karty informacyjnej o planowanym przedsięwzięciu inwestycyjnym, polegającym na budowie budynku produkcyjno-magazynowego z zapleczem socjalno-biurowym, sporządzeniem przez pierwszego architekta koncepcji projektowej budynku produkcyjno-magazynowego, projektów budowlanych budynku produkcyjno-magazynowego z zapleczem socjalno-biurowym z lokalizacją na działce, oraz kosztorysów inwestorskich, kosztorysów nakładczych wielobranżowych budynku produkcyjno-magazynowego. Od wszystkich poniesionych na realizację inwestycji nakładów, udokumentowanych fakturami VAT, które zostały zapłacone przez Podatnika, dokonano odliczenia podatku VAT naliczonego, zgodnie z art. 86 ustawy o podatku od towarów i usług.
Inwestycja miała być finansowana z funduszy unijnych oraz środków finansowych Podatnika. Podatnik złożył wniosek o dofinansowanie projektu w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa polegającego na budowie hali produkcyjno-magazynowej z zapleczem socjalno-biurowym wraz z niezbędnym wyposażeniem oraz utwardzonym placem przed budynkami.
Odmowa dotycząca udzielania dotacji unijnej, znaczny wzrost kosztów związanych z wykonawstwem oraz pogłębiający się kryzys finansowy w Polsce, który spowodował obniżenie zysków przedsiębiorstwa sprawiły, że realizacja inwestycji zgodnie z planami, sporządzonymi przez pierwszego architekta nie jest możliwa do realizacji przez Podatnika. Potwierdziły to uzyskane od niezależnych wykonawców kosztorysy.
W 2012 roku Podatnik podjął decyzję o zaniechaniu (likwidacji) inwestycji w części poniesionych nakładów dotyczących sporządzenia koncepcji projektowej budynku produkcyjno-magazynowego firmy, projektów budowlanych budynku produkcyjno-magazynowego z zapleczem socjalno-biurowym firmy, kosztorysów inwestorskich, kosztorysów nakładczych wielobranżowych budynku produkcyjno-magazynowego firmy z lokalizacją na działce o nr ewidencyjnym. Decyzja o zaniechaniu inwestycji i jej likwidacji znajdzie swoje odzwierciedlenie w stosownych zapisach księgowych.
W ocenie Podatnika przyczyny podjęcia decyzji o zaniechaniu inwestycji wynikały z okoliczności niezależnych i niezawinionych przez przedsiębiorstwo. Niezależne od Podatnika są bowiem: odmowa udzielenia dotacji na wnioskowany projekt, dotyczący budowy hali produkcyjno-magazynowej z zapleczem socjalno-biurowym, wzrost cen związanych z wykonawstwem oraz spowodowany kryzysem gospodarczym spadek zysku przedsiębiorstwa. Wszystkie wymienione czynniki spowodowały, że realizacja inwestycji stała się nieopłacalna, a nawet niemożliwa do przeprowadzenia.
Podatnik zadał pytanie, czy należy korygować podatek VAT odliczony od zakupów dotyczących sporządzenia koncepcji projektowych oraz kosztorysów, w stosunku do których Podatnik podjął decyzję o zaniechaniu (likwidacji) inwestycji.
Zdaniem Podatnika jest on uprawniony do odliczenia VAT naliczonego wynikającego z dokumentów zakupu towarów i usług nabytych w związku z pracami inwestycyjnymi wykonanymi z przeznaczeniem ich na planowaną działalność gospodarczą podlegającą opodatkowaniu, a nabyte prawo do odliczenia pozostaje w mocy, nawet jeśli w wyniku niezależnych od niego okoliczności podatnik nigdy nie wykorzystał nabytych towarów lub usług do transakcji podlegających opodatkowaniu.
Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi uznał stanowisko Podatnika za prawidłowe. Podkreślił, że Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wielokrotnie stwierdzał, iż prawo do odliczenia zostało wprowadzone, aby całkowicie uwolnić przedsiębiorcę od kosztów podatku VAT zapłaconego lub podlegającego zapłacie w toku jego działalności gospodarczej. Wspólny system podatku od wartości dodanej konsekwentnie zapewnia, że każda działalność gospodarcza, niezależnie od jej celu i efektu, pod warunkiem że sama podlega VAT, jest opodatkowana w sposób całkowicie neutralny.
Potwierdzeniem powyżej przedstawionej linii orzecznictwa jest m.in. wyrok ETS w sprawie C- 268/83 D. A. Rompelman i E. A. Rompelman-Van Deelen a a Minister van Financien (Holandia), z którego wynika, że regulacja dotycząca odliczenia ma za cel całkowicie odciążyć podmiot podlegający opodatkowaniu VAT od podatku od wartości dodanej, który jest winien zapłacić w związku ze swoją działalnością gospodarczą. Wspólny system wartości dodanej zapewnia, że obciążenie podatkiem VAT jest całkowicie neutralne wobec każdego przedsiębiorstwa, niezależnie od celów i wyników przedsiębiorstwa, pod warunkiem, że takie przedsiębiorstwo samo w sobie podlega opodatkowaniu VAT.
Na zasadę neutralności podatku od wartości dodanej powoływano się również w sprawach dotyczących przypadków, gdy z powodów niezależnych od podatnika, podatnik nigdy nie wykorzystał nabytych towarów i usług do prowadzenia działalności opodatkowanej, ale nabycie zostało dokonane z zamiarem takiego wykorzystania. Sytuacja tego rodzaju miała miejsce m.in. w przypadku spółki belgijskiej, która dokonała odliczenia podatku VAT związanego z robotami inwestycyjnymi przeprowadzonymi na nabytej przez firmę działce (sprawa Ghent Coal Terminal NV C-37/95).
Europejski Trybunał Sprawiedliwości stwierdził, że w sytuacji kiedy nabycie towarów i usług zostało poczynione z zamiarem wykorzystania ich do działalności opodatkowanej, ale z powodów pozostających poza kontrolą podatnika nie wykorzystał on nabytych towarów i usług w prowadzeniu tej działalności, prawo do odliczenia zostaje zachowane.
Mając na uwadze powyższe, opis stanu faktycznego, a także orzecznictwo ETS, należy stwierdzić, iż w przypadku gdy Podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu poniesionych wydatków dotyczących sporządzenia przez architekta koncepcji projektowych oraz kosztorysów, a następnie z powodów pozostających poza kontrolą Podatnika ww. zakupy nie zostały wykorzystane do prowadzenia działalności opodatkowanej podatkiem VAT, to Podatnik nie jest zobowiązany do dokonania korekty podatku naliczonego uprzednio odliczonego, związanego z przedmiotowymi wydatkami.
Zobacz szkolenie: