21.05.2012 r.
13 min

Nieodpłatne przekazanie artykułów spożywczych

Ekspert KIP

Skopiuj link
21.05.2012r.
13 min

Z pytaniem do organu podatkowego zwróciła się Spółka, która ponosi koszty nabycia produktów spożywczych takich jak: kawa, herbata, mleko, napoje chłodzące (woda mineralna, napoje, soki), cukier, słodycze. Zgodnie z przepisami BHP Spółka zapewnia pracownikom napoje, natomiast pozostałe artykuły spożywcze przekazywane są podczas zebrań zarządu, narad, spotkań z pracownikami oraz klientami/gośćmi w czasie pracy w siedzibie firmy. Spółka jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT. Nabyte artykuły są wykorzystywane w związku z prowadzoną działalnością opodatkowaną. Spółka odlicza podatek naliczony związany z zakupem artykułów będących przedmiotem wniosku.

Zdaniem Spółki nieodpłatne przekazanie towarów spożywczych w ww. sytuacjach ma ścisły związek z prowadzoną działalnością i nie ma znamion przekazania towarów na cele osobiste więc nie podlega opodatkowaniu VAT należnym. Spółka wskazuje bowiem, że przekazuje nieodpłatnie pracownikom w trakcie pełnienia obowiązków służbowych zgodnie z przepisami BHP napoje. Do przekazania pracownikom napojów zobowiązują pracodawcę przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy na podstawie § 112 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650 ze zm.). Zdaniem Spółki takie zużycie nie powinno być opodatkowane podatkiem należnym VAT, gdyż nie mamy do czynienia ze zużyciem na cele osobiste tylko z przekazaniem pracownikom napojów zgodnie z przepisami prawa na terenie firmy oraz w czasie wykonywania pracy.

Spółka organizuje również spotkania pracownicze, które mają na celu omówienie i rozwiązywanie problemów pojawiających się w Spółce. Podczas spotkań zapewniane są w celu zwiększenia komfortu i usprawnienia pracy artykuły spożywcze, takie jak: kawa, herbata, inne napoje, paluszki i ciastka. W związku z organizowaniem narad, konferencji nie dochodzi do indywidualnego zużycia towarów przez pracowników na ich potrzeby osobiste lecz w związku z wykonywaniem obowiązków służbowych. Wskazane spotkania mają charakter roboczy i są ściśle związane z działalnością przedsiębiorstwa.

W przypadku wydań artykułów spożywczych, takich jak: kawy, herbaty, czy ciastek, kontrahentom/gościom Spółka traktuje wydanie jako drobny poczęstunek, który ma na celu utrzymanie dobrego wizerunku firmy. Wizerunek zdaniem Spółki ma ogromne znaczenie dla powodzenia podjętych działań niezależnie od ich charakteru. Serwowanie drobnego poczęstunku podczas spotkań biznesowych według Spółki nie posiada znamion reprezentacji i jest raczej wyrazem dobrego zachowania, a nie okazałością czy wystawnością. Spotkania z kontrahentami/gośćmi na terenie i w czasie pracy firmy mają ścisły związek z wykonywaną działalnością i nie realizują celów osobistych kontrahentów/gości, stąd też nie może być tu mowy o przekazaniu towaru na cele osobiste.

Nieodpłatne przekazania artykułów spożywczych nie stanowią prezentów o małej wartości i próbek.

Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi uznał stanowisko Spółki za prawidłowe. Z treści przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady podlegają opodatkowaniu VAT jedynie wówczas, gdy czynności te są wykonywane odpłatnie.

Ustawodawca jednakże przewidział od powyższej reguły wyjątki, które zostały zawarte – w przypadku dostawy towarów – w art. 7 ust. 2 oraz – w przypadku świadczenia usług – w art. 8 ust. 2 ustawy.

Według art. 7 ust. 2 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

1.  przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,

2.  wszelkie inne darowizny

– jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów.

Powyższego przepisu nie stosuje się do przekazywanych drukowanych materiałów reklamowych i informacyjnych, prezentów o małej wartości i próbek (art. 7 ust. 3 ustawy). Analiza powołanego art. 7 ust. 2 ustawy wskazuje wyraźnie, iż ustawodawca rozróżnia czynność przekazania od czynności zużycia towarów. Zatem, opodatkowaniu podlega, zgodnie z pkt 1, przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste ściśle wymienionych osób, a na mocy pkt 2 tego przepisu, wszelkie inne darowizny. Skutkiem tak sformułowanych norm prawnych jest przyjęcie, iż opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w trybie art. 7 ust. 2 ustawy, podlega wszelkie przekazanie towarów, natomiast zużycie – tylko na rzecz podmiotów wymienionych w pkt 1 tego przepisu.

Nie podlegają zatem opodatkowaniu nieodpłatne czynności zużycia towarów na cele związane z prowadzoną działalnością, w przypadku gdy beneficjentem jest np. kontrahent przedsiębiorcy (potencjalny kontrahent) – osoba trzecia, niebędąca pracownikiem, udziałowcem ani inną osobą wymienioną w art. 7 ust. 2 pkt 1 ustawy, a także zużycie towarów na cele własne prowadzonej działalności gospodarczej.

Zwrócić przy tym należy uwagę, że przepisy ustawy nie definiują pojęcia „potrzeb osobistych”. Za Słownikiem Języka Polskiego uznać należy, że potrzebami „osobistymi” są takie potrzeby, które „dotyczą danej osoby” i które są jej potrzebami „prywatnymi”, tj. potrzebami niezwiązanymi z prowadzoną przez tą osobę działalnością gospodarczą, statusem pracownika czy pełnioną funkcją.

Zatem można przyjąć, że potrzebami osobistymi są te, których realizacja nie jest związana ze stosunkiem pracy, a zatem potrzeby osobiste to te, których zaspokojenie wynika z dobrej woli pracodawcy.

Stosownie do art. 8 ust. 2 ustawy, za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

1.  użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów;

2.  nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Zatem interpretując powyższy przepis art. 8 ust. 2 pkt 1 ustawy, stwierdzić należy, iż opodatkowaniu podlegać powinno, jako odpłatne świadczenie usług, użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza (w tym w szczególności m. in. do celów osobistych podatnika lub jego pracowników), jeżeli przysługiwało mu prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego, w całości lub w części, przy nabyciu tych towarów.

Tylko łączne zaistnienie ww. przesłanek umożliwia zastosowanie fikcji prawnej i objęcie zakresem opodatkowania VAT usług świadczonych nieodpłatnie. Jeśli jeden z tych warunków nie jest spełniony Wnioskodawca nie powinien opodatkowywać takiego nieodpłatnego świadczenia usług.

Analizując natomiast treść powołanego art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy, zauważyć należy, że dla ustalenia czy konkretne nieodpłatne świadczenie usług podlega opodatkowaniu na mocy cytowanego wyżej przepisu istotne jest ustalenie celu takiego świadczenia. Jeżeli nieodpłatne świadczenie wpisywało się będzie w cel prowadzonej działalności gospodarczej, wtedy przesłanka uznania takiej nieodpłatnej czynności za odpłatne świadczenie usług, podlegające opodatkowaniu nie zostanie spełniona. Stwierdzenie takie uzależnione jednak jest od konkretnych okoliczności jakie w danej sprawie występują.

Podkreślić należy, iż opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega nieodpłatne świadczenie usług (inne niż wskazane w pkt 1) na cele inne niż działalność gospodarcza podatnika, bez względu na to czy podatnikowi przysługiwało, czy też nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku.

Ponadto, z powyższego przepisu wynika, że opodatkowaniu podlega tylko takie nieodpłatne świadczenie usług na rzecz pracowników, które służy celom osobistym pracowników (ich celom bezpośrednio konsumpcyjnym), zatem nie ma żadnego związku z działalnością przedsiębiorstwa podatnika.

Na podstawie art. 232 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t. j. Dz. U. z 1998r. Nr 21, poz. 94 ze zm.), pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom zatrudnionym w warunkach szczególnie uciążliwych, nieodpłatnie, odpowiednie posiłki i napoje, jeżeli jest to niezbędne ze względów profilaktycznych.

Przepisy wykonawcze regulujące powyższe obowiązki to:

  • rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów (Dz. U. Nr 60, poz. 279),
  • rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (t. j. z 2003 r. Dz. U. Nr 169, poz. 1650 ze zm.).

Jak wynika z § 112 ww. rozporządzenia w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, pracodawca jest obowiązany zapewnić wszystkim pracownikom wodę zdatną do picia lub inne napoje, a pracownikom zatrudnionym stale lub okresowo w warunkach szczególnie uciążliwych zapewnić oprócz wody, inne napoje. Ilość, rodzaj i temperatura tych napojów powinny być dostosowane do warunków wykonywania pracy i potrzeb fizjologicznych pracowników. Szczegółowe zasady zaopatrzenia w napoje pracowników zatrudnionych w warunkach szczególnie uciążliwych określają odrębne przepisy.

Jak wynika z przedstawionych wyżej regulacji prawnych, nie podlegają opodatkowaniu nieodpłatne czynności zużycia towarów na cele związane z prowadzoną działalnością, w przypadku gdy beneficjentem jest np. kontrahent przedsiębiorcy (potencjalny kontrahent) – osoba trzecia, niebędąca pracownikiem, udziałowcem ani inną osobą wymienioną w art. 7 ust. 2 pkt 1 ustawy, a także zużycie towarów na cele własne prowadzonej działalności gospodarczej.

Zatem w świetle powołanych wyżej norm prawnych oraz opisu zdarzenia przyszłego należy stwierdzić, iż nieodpłatne przekazanie artykułów spożywczych (tj.: napoje słodycze, itp.) w ramach zebrań zarządu, narad, spotkań z pracownikami oraz klientami oraz pracownikom w czasie pracy nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT, gdyż niewątpliwie dotyczyć będzie zużycia na potrzeby związane z prowadzoną działalnością.

Reasumując, nieodpłatne przekazanie napojów pracownikom Spółki na podstawie przepisów BHP nie będzie podlegało opodatkowaniu. Także przekazanie podczas zebrań zarządu, narad, spotkań z pracownikami oraz klientami/gośćmi w czasie pracy w siedzibie firmy produktów spożywczych takich jak: kawa, herbata, mleko, napoje chłodzące (woda mineralna, napoje, soki), cukier, słodycze nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż ich zużycie będzie związane z prowadzoną działalnością.


Aktualna promocja: