21.05.2012 r.
5 min

Odliczanie podatku naliczonego od wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów. Projektowana od 2013 r. zmiana przepisów.

Ekspert KIP

Skopiuj link
21.05.2012r.
5 min

Z powyższych przepisów wynika, że kwotę podatku naliczonego stanowi kwota podatku należnego z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, a odliczenie tej kwoty następuje w rozliczeniu za okres, w którym powstał obowiązek podatkowy w podatku należnym u nabywcy od wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów. Obecne przepisy wskazują, że odliczenie podatku naliczonego od WNT jest niezależne od otrzymanej faktury. Odliczenie podatku przez polskiego podatnika możliwe jest nawet wówczas, gdy dostawca wewnątrzwspólnotowy z innego państwa UE dokonał dostawy i nie wystawił faktury na rzecz polskiego podatnika – nabywcy. Obowiązek podatkowy przy WNT powstać bowiem może niezależnie od wystawienia faktury sprzedaży. Wskazuje na to art. 20 ust. 5 ustawy o VAT, w myśl którego w wewnątrzwspólnotowym nabyciu towarów obowiązek podatkowy powstaje 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru będącego przedmiotem wewnątrzwspólnotowego nabycia.

Jak natomiast powyższe przepisy mają brzmieć po wprowadzeniu projektowanej przez Ministerstwo Finansów od stycznia 2013 r. nowelizacji?

Ministerstwo Finansów projektuje w art. 86 ust. 2 pkt 4 lit. c ww. ustawy, że kwota podatku naliczonego od WNT będzie określana na podstawie otrzymanej przez polskiego nabywcę faktury wystawionej zgodnie z przepisami państwa członkowskiego, na terytorium którego ma miejsce dostawa towarów stanowiąca u podatnika wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów. Tak skonstruowany przepis spowoduje, że podatek należny przekształci się w podatek naliczony jedynie wówczas, gdy polski nabywca wewnątrzwspólnotowy będzie dysponował fakturą wystawioną przez zagranicznego kontrahenta. Brak takiej faktury spowoduje u polskiego nabywcy niemożność odliczenia podatku, jednakże ten fakt nie wpłynie na konieczność rozliczenia podatku należnego od WNT. Będzie to oznaczało konieczność rozliczania podatku należnego od WNT bez możliwości odliczania podatku naliczonego.

Dodatkowo Ministerstwo Finansów projektuje, że faktura zagranicznego podatnika, która będzie dawać prawo odliczenia podatku u polskiego nabywcy, powinna być wystawiona zgodnie z przepisami państwa członkowskiego wystawcy. Kto i w jaki sposób będzie sprawdzał, czy faktura podatnika zagranicznego jest wystawiona zgodnie z przepisami państwa wystawcy tego projekt Ministerstwa Finansów nie wskazuje. Do sprawdzania prawidłowości zagranicznych faktur z zagranicznymi przepisami bez wątpienia nie jest uprawniony ani polski aparat skarbowy, nie ma również do tego kompetencji polski podatnik. Jaki jest więc cel takiego przepisu – trudno zgadnąć.

Natomiast prawo do odliczenia podatku naliczonego od WNT (obecnie wskazany w art. 86 ust. 10 pkt 2 ustawy o VAT) według nowoprojektowanych przepisów będzie uzależnione od powstania obowiązku podatkowego w podatku należnym od WNT i będzie powstawało w miesiącu powstania obowiązku podatkowego pod warunkiem wykazania przez podatnika kwoty podatku należnego od WNT w deklaracji podatkowej.

Z projektowanych przepisów wynika, że odliczenie podatku od WNT będzie możliwe pod warunkiem posiadania faktury wystawionej przez dostawcę wewnątrzwspólnotowego, wykazania podatku należnego od WNT w deklaracji podatkowej zgodnie z obowiązkiem podatkowym.

Dlatego brak faktury od zagranicznego dostawcy, bądź też nie wykazanie WNT spowoduje brak możliwości odliczenia podatku naliczonego za miesiąc powstania obowiązku podatkowego od WNT. Gdyby polski podatnik nie wykazał celowo WNT lub zapomniał wykazać podatek należny od WNT w deklaracji podatkowej, to w toku kontroli podatkowej organ podatkowy naliczy podatnikowi podatek należny, lecz pozbawi podatnika możliwości odliczenia podatku od WNT, gdyż podatnik ten nie wykazał WNT. Za podatnika podatek ten zostanie wykazany przez organ podatkowy, natomiast z projektowanego przepisu wynika, że ma to uczynić podatnik, a nie organ podatkowy. W ten sposób podatnik nie wykazując WNT zostanie całkowicie pozbawiony możliwości odliczenia podatku naliczonego.

Należy przypomnieć, że jest to jedynie projekt przepisów przygotowanych przez Ministerstwo Finansów, a trakcie prac nad ustawą przepisy mogą jeszcze ulec zmianie. Ponadto należy zastanowić się, czy tak skonstruowane przepisy nie byłyby niezgodne z przepisami dyrektywy 2006/112/WE. W mojej ocenie byłyby niezgodne.

Podsumowując, proponowana zmiana przepisów w tym względzie będzie maiła charakter niekorzystny i sankcyjny dla podatników, a jej celem jest zdyscyplinowanie podatników do prawidłowego rozliczania WNT.

Aktualna promocja: