13.08.2012 r.
5 min

Roczne korekty podatku naliczonego - projektowana od 2013 r. zmiana przepisów

Ekspert KIP

Skopiuj link
13.08.2012r.
5 min

Problem terminu „sporadyczność” pojawiał się wielokrotnie w orzecznictwie sądów administracyjnych. Sądy, odmiennie jak polski ustawodawca, definiują to pojęcie jako odnoszące się do czynności pomocniczych, a ich częstotliwość może, lecz nie musi być brana pod uwagę dla interpretacji tego terminu. Potwierdzeniem takiego rozumienia terminu „sporadyczność” jest wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 22.11.2011 r. sygn. akt I SA/Wr 1410/11, w którym stwierdzono, że „przy bardzo nieostrych granicach podlegającego wykładni pojęcia "incydentalnych (pomocniczych) transakcji finansowych" nie powinien decydować jeden wskaźnik, punkt odniesienia, czy też jedno tylko kryterium, ale ich całokształt wyznaczający miejsce, znaczenie i zakres danych transakcji w całokształcie działalności gospodarczej podatnika. Chodzi więc zasadniczo o to, aby tego rodzaju transakcje (przy obliczaniu proporcji stosowanej do odliczenia podatku naliczonego) nie zniekształcały obrazu i istoty działalności danego podmiotu (czynności opodatkowane i czynności zwolnione) rzutujących na zakres prawa do odliczenia podatku naliczonego”. Również obecna dyrektywa 2006/112/WE w art. 174 ust. 2 posługuje się pojęciem transakcje „pomocnicze”, a nie „sporadyczne”, co wskazuje, że sama częstotliwość pewnych zdarzeń nie może mieć wiodącego charakteru dla celów art. 90 ustawy o VAT.

Ponadto obecnie we wskazanym art. 90 ust. 6 ustawodawca wyłącza z proporcji, o której mowa w ust. 3 obrót z przeprowadzonych transakcji finansowych wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 37-41 ustawy o VAT. Problem w tym, że nie wszystkie transakcje finansowe zwolnione od podatku, które nie powinny być do tej proporcji wliczane są uwzględnione przez ustawodawcę w art. 43 ust. 1 pkt 37-41 ustawy o VAT. Ustawodawca przygotowując zmianę przepisów od stycznia 2011 r. zapomniał np. o usługach, w tym także usługach pośrednictwa, których przedmiotem są udziały w:

a) spółkach,
b) innych niż spółki podmiotach, jeżeli mają one osobowość prawną

– z wyłączeniem usług przechowywania tych udziałów i zarządzania nimi, które zostały dopiero wprowadzone, jako zwolnione od podatku, rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 73, poz. 392 z późn. zm.) – §13 ust. 1 pkt 27 ww. rozporządzenia. Jednakże ich brak w art. 43 ustawy mógłby sugerować, że świadczenie tych usług obligatoryjnie wliczane jest do obrotu, o którym mowa w art. 90 ust. 3 ustawy o VAT.

Obecnie Ministerstwo Finansów wskazane wyżej błędy legislacyjne chce naprawić. Poprzez projektowane przeniesienie z rozporządzenia wykonawczego przepisu § 13 ust. 1 pkt 27 i dodanie w art. 43 ust. 1 pkt 40a ustawy o VAT odnoszącego się do usług, których przedmiotem są ww. udziały uzyska się pewność co do nieuwzględniania ww. usług w proporcji rocznej, o ile ww. czynności będą pomocnicze. Bowiem Ministerstwo Finansów chce równocześnie odejść od terminu transakcje „sporadyczne” na rzecz pojęcia „pomocnicze”, a więc zgodnie z przepisem art. 174 dyrektywy.

W uzasadnieniu do projektu ustawy Ministerstwo Finansów pisze „zmiana w art. 90 ust. 6 ustawy o VAT polega na ściślejszym dostosowaniu przepisu do przepisu art. 174 ust. 2 lit. c dyrektywy 2006/112/WE. W dyrektywie mowa jest o transakcjach pomocniczych, a nie transakcjach dokonywanych sporadycznie.

Proponuje się nadać art. 90 ust. 6 brzmienie, że do obrotu, o którym mowa w ust. 3, nie wlicza się obrotu z tytułu transakcji dotyczących:

  1. pomocniczych transakcji w zakresie nieruchomości i pomocniczych transakcji finansowych,
  2. usług wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 37 – 41, w zakresie, w jakim transakcje te mają charakter pomocniczy”.

Dodatkowo Ministerstwo Finansów w ww. uzasadnieniu wskazuje, że „wprowadza się zapis (dodanie ust. 9a w art. 90), że do obrotu, o którym mowa w ust. 3 – 6 i 8 – 9, nie wlicza się kwoty podatku. Wprowadzenie tej zmiany, w związku z uchyleniem art. 29 ust.1, który zawierał definicję obrotu, doprecyzowuje tę kwestię na potrzeby stosowania art. 90 ustawy o VAT. Zmiana jest zgodna z dyrektywą 2006/112/WE (art. 174 ust. 1).”. Zmiana ta będzie konieczna, bowiem w nowododanym art. 29a ustawy o VAT określającym podstawę opodatkowania odchodzi się od pojęcia „obrót”, co mogłoby powodować problemy interpretacyjne terminu „obrót” użytym przez ustawodawcę w art. 90 ustawy o VAT.

Pomimo wielu kontrowersji związanych z przepisami zawartymi w art. 90-91 ustawy o VAT wskazane wyżej zmiany należy uznać za korzystne i pożądane oraz rozstrzygające wiele problemów interpretacyjnych dotyczących ww. przepisów.


Aktualna promocja: