Skopiuj link
W świetle § 10 ww. rozporządzenia ewidencja sprzedaży powinna zawierać m.in. podstawę opodatkowania wraz z ewentualnie występującym podatkiem należnym, NIP sprzedawcy i nabywcy, nazwę sprzedawcy i nabywcy, numer faktury, datę wystawienia faktury oraz datę sprzedaży. Jednakże poza tymi niezbędnymi elementami od 1 lipca 2020 r. ewidencja będzie zawierała również inne nowe elementy, których do tej pory w ewidencji sprzedaży nie było.
Zgodnie z § 10 ust. 3 pkt 1 ww. rozporządzenia poza danymi, o których mowa w ust. 1 i 2 (czyli danymi o sprzedawcy i nabywcy oraz danymi wynikającymi z faktury), ewidencja zawiera następujące oznaczenia dotyczące dostawy:
a) napojów alkoholowych – alkoholu etylowego, piwa, wina, napojów fermentowanych i wyrobów pośrednich, w rozumieniu przepisów o podatku akcyzowym – oznaczenie „01”,
b) towarów, o których mowa w art. 103 ust. 5aa ustawy – oznaczenie „02”,
c) oleju opałowego w rozumieniu przepisów o podatku akcyzowym oraz olejów smarowych, pozostałych olejów o kodach CN od 2710 19 71 do 2710 19 99, z wyłączeniem wyrobów o kodzie CN 2710 19 85 (oleje białe, parafina ciekła) oraz smarów plastycznych zaliczanych do kodu CN 2710 19 99, olejów smarowych o kodzie CN 2710 20 90, preparatów smarowych objętych pozycją CN 3403, z wyłączeniem smarów plastycznych objętych tą pozycją – oznaczenie „03”,
d) wyrobów tytoniowych, suszu tytoniowego, płynu do papierosów elektronicznych i wyrobów nowatorskich, w rozumieniu przepisów o podatku akcyzowym – oznaczenie „04”,
e) odpadów – wyłącznie określonych w poz. 79–91 załącznika nr 15 do ustawy – oznaczenie „05”,
f) urządzeń elektronicznych oraz części i materiałów do nich, wyłącznie określonych w poz. 7–9, 59–63, 65, 66, 69 i 94–96 załącznika nr 15 do ustawy – oznaczenie „06”,
g) pojazdów oraz części samochodowych o kodach wyłącznie CN 8701–8708 oraz CN 8708 10 – oznaczenie „07”,
h) metali szlachetnych oraz nieszlachetnych – wyłącznie określonych w poz. 1–3 załącznika nr 12 do ustawy oraz w poz. 12–25, 33–40, 45, 46, 56 i 78 załącznika nr 15 do ustawy – oznaczenie „08”,
i) leków oraz wyrobów medycznych – produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych, objętych obowiązkiem zgłoszenia, o którym mowa w art. 37av ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. – Prawo farmaceutyczne (Dz. U. z 2019 r. poz. 499, z późn. zm.4)) – oznaczenie „09”,
j) budynków, budowli i gruntów – oznaczenie „10”.
Pod literą j) normodawca wymienił budynki, budowle i grunty. Ich sprzedaż w ewidencji sprzedaży będzie oznaczana cyfrą 10 (oznaczenie GTU_10). Należy zaznaczyć, że nie chodzi o to, aby faktura przekazywana nabywcy zawierała takie oznaczanie, lecz o to, aby w ewidencji sprzedaży faktura sprzedaży z wykazaną choćby jedną pozycją towarów klasyfikowanych do budynków, budowli i gruntów posiadała oznaczenie 10, które to oznaczenie będzie widoczne w pliku JPK_VAT i wraz z tym plikiem zostanie przesłane do Ministerstwa Finansów.
Czy jednak dokonując dostaw budynków, budowli i gruntów wykazanie oznaczenia „10” będzie niezbędne wyłącznie, gdy dokona się sprzedaży całego budynku, budowli i gruntu? Czy sprzedaż części budynku, czy budowli skutkuje oznaczeniem takiej transakcji symbolem GTU_10?
Ustawa o VAT w wielu miejscach wyraźnie posługuje się określeniem części budynku lub budowli. W art. 2 pkt 14 wskazano, że przez pierwsze zasiedlenie – rozumie się przez to oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części. W art. 2 pkt 14a) ww. ustawy przez wytworzenie nieruchomości – rozumie się przez to wybudowanie budynku, budowli lub ich części, lub ich ulepszenie w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym.
W art. 29a ust. 8 ustawy o VAT wskazano: w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu.
W art. 41 ust. 12d ww. ustawy wskazano, że przez roboty konserwacyjne, o których mowa w ust. 12, rozumie się roboty mające na celu utrzymanie sprawności technicznej elementów budynku lub jego części, inne niż remont.
W myśl art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT zwalnia się od podatku: dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy (…). W art. 43 ust. 1 pkt 10a) ww. ustawy jest mowa o dostawie budynków, budowli lub ich części.
Również w art. 113 ust. 13 pkt 1 lit c) ustawy o VAT postanowiono, że zwolnień, o których mowa w ust. 1 i 9, nie stosuje się do podatników dokonujących dostaw budynków, budowli lub ich części, w przypadkach, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 lit. a i b.
Z powyższych przykładowych regulacji ustawy o VAT jednoznacznie wynika, że ustawodawca rozróżnia rzeczy od części rzeczy, budynki od części budynków, budowle od ich części.
Widać to wyraźnie w przy analizie art 41 ust. 12a ustawy o VAT, gdzie wskazuje się, że przez budownictwo objęte społecznym programem mieszkaniowym rozumie się obiekty budownictwa mieszkaniowego lub ich części, z wyłączeniem lokali użytkowych, lokale mieszkalne w budynkach niemieszkalnych sklasyfikowanych w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale 12, oraz obiekty sklasyfikowane w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w klasie ex 1264.
Ponieważ ustawodawca przez obiekty budownictwa mieszkaniowego – rozumie się budynki mieszkalne stałego zamieszkania sklasyfikowane w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale 11 (art. 2 pkt 12 ustawy o VAT), to części obiektów budownictwa mieszkaniowego, o których mowa w art. 41 ust. 12a, to zasadniczo lokale (mieszkaniowe lub użytkowe).
Należy więc zastanowić się, czy sprzedaż niewyodrębnionych części budowli lub budynku, sprzedaż lokali w budynkach lub udziału w tych lokalach, sprzedaż udziału w gruncie winna być oznaczana znacznikiem GTU_10 w raportowanej do Ministerstwa Finansów ewidencji VAT. Odpowiedź na to pytanie wydaje się jasna. Skoro ustawodawca w rozporządzeniu nie wskazał części budynku, budowli, czy gruntu sprzedaż udziału w nieruchomości lub wyodrębnionego lokalu nie powinna być raportowana poprzez JPK_VAT. Stanowisko to podlega wzmocnieniu, gdy sięgnie się do ustawy o VAT, gdzie wielokrotnie jest mowa o części budynku, czy budowli. Skoro w rozporządzeniu nie ma mowy o części tych towarów, to wobec tego należy uznać, że chodzi jedynie o budynek, budowlę lub grunt, której jedynym właścicielem jest sprzedawca.
Stanowisko powyższe, choć literalnie poprawne, sprzeczne jest jednak zapewne z celem jaki chciało uzyskać Ministerstwo Finansów.
Ponieważ jednak ewentualne ukaranie podatnika za nieprawidłowo prowadzoną ewidencję będzie zawsze poprzedzone wezwaniem przez urząd skarbowy podatnika do skorygowania błędów wraz z ich wskazaniem (art. 109 ust. 3f ustawy o VAT, który wejdzie w życie z dniem 1 lipca 2020 r.) , będzie czas na to aby takie oznaczenia ewentualnie poprawić lub też uznać mimo wszystko, że ewidencja ta jest prawidłowa.
Należy też pamiętać, że oznaczenie faktury znacznikiem GTU_10 „na wyrost” jest również nieprawidłowe i może również spotkać się z żądaniem ze strony organu podatkowego korekty takiego oznaczenia.
Wojciech Zajączkowski