Skopiuj link
W celu odpowiedzi na ww. pytanie konieczne jest ustalenie kwalifikacji podatkowej usług budowlanych wykonywanych poza terytorium Polski.
Zgodnie z art. 28e ustawy o VAT miejscem świadczenia usług związanych z nieruchomościami, w tym usług świadczonych przez rzeczoznawców, pośredników w obrocie nieruchomościami, usług zakwaterowania w hotelach lub obiektach o podobnej funkcji, takich jak ośrodki wczasowe lub miejsca przeznaczone do użytku jako kempingi, użytkowania i używania nieruchomości oraz usług przygotowywania i koordynowania prac budowlanych, takich jak usługi architektów i nadzoru budowlanego, jest miejsce położenia nieruchomości. W celu uzyskania większej pewności, czy wykonywane usługi związane z nieruchomościami mieszczą się w zakresie przedmiotowym art. 28e ww. ustawy należy zapoznać się z treścią art. 13b oraz art. 31a-31c rozporządzenia wykonawczego Rady UE nr 282/2011 z dnia 15 marca 2011 r. ustanawiającego środki wykonawcze do dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej.
Art. 28e ustawy o VAT wskazuje, że usługi budowlane, choć przepis wprost ich nie wymienia, gdyż ustawodawca posługuje się pojęciem o szerokim zakresie – „związanych z nieruchomościami, w tym usług…”, będą opodatkowane tam, gdzie położona jest nieruchomość. Usługi budowlane wykonywane poza terytorium kraju będą opodatkowane tam gdzie nieruchomość jest położona. Skoro usługi budowlane są wykonywane poza Polską, to tam będą opodatkowane, nie będąc opodatkowanymi w kraju. Jest to tzw. eksport usług – świadczenie usług, dla których miejsce świadczenia (w tym wypadku określane przez art. 28e) nie znajduje się na terytorium kraju.
W drugiej kolejności należy ustalić jakie czynności są wyłączone z limitu wskazanego w art. 113 ust. 1 ustawy o VAT i, czy ww. usługi budowlane mieszczą się w tym wyłączeniu.
Zgodnie z art. 113 ust. 1 ustawy o VAT zwalnia się od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatników, u których wartość sprzedaży nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 200 000 zł. Do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku.
Przepis uzależnia zastosowanie zwolnienia od wartości sprzedaży, która ma nie przekroczyć wskazanego progu wartościowego. Pojęcie sprzedaży zostało zdefiniowane w art. 2 pkt 22 ustawy o VAT. W jego świetle sprzedażą jest odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.
Jak wynika z art. 2 pkt 22 ustawy o VAT za sprzedaż nie jest uważana usługa budowlana, która w myśl art. 28e podlega opodatkowaniu tam, gdzie jest położona nieruchomość. Jeżeli nieruchomość jest położona poza Polską, to automatycznie usługa budowlana nie jest sprzedażą, ponieważ sprzedażą jest wyłącznie świadczenie usług na terytorium kraju.
Z powyższego wynika, że usługi budowlane wykonywane na nieruchomości znajdującej się poza Polską nie są wliczane do limitu wskazanego w art. 113 ust. 1 ustawy o VAT.
Jak jednak odczytywać zapis wynikający z art. 113 ust. 2 pkt lit. a) ustawy o VAT, w myśl którego do wartości sprzedaży, o której mowa w ust. 1, nie wlicza się odpłatnej dostawy towarów i odpłatnego świadczenia usług, zwolnionych od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3, z wyjątkiem transakcji związanych z nieruchomościami, jeżeli czynności te nie mają charakteru transakcji pomocniczych.
Po pierwsze usługi budowlane są bez wątpienia związane z nieruchomościami. Ponadto są wykonywane najczęściej przez firmy budowlane. Stąd nie będą mieć charakteru transakcji pomocniczych.
Jednakże należy zauważyć, że jak wynika z art. 113 ust. 2 pkt lit. a) ustawy o VAT „do wartości sprzedaży, o której mowa w ust. 1, nie wlicza się …z wyjątkiem…”. Jeżeli na zasadzie wyjątku od wyjątku jakieś czynności (wskazane w ust. 2) będą jednak do tej wartości sprzedaży włączane, to zanim zostaną włączone muszą spełniać definicję sprzedaży. Tej definicji nie wypełnia, jak wskazałem wyżej, usługa budowlana wykonywana poza terytorium Polski. Nie może więc na zasadzie wyjątku do tego limitu zostać włączona, gdyż nie jest sprzedażą w rozumieniu przepisów ustawy o VAT.
Wojciech Zajączkowski