Skopiuj link
Z pytaniem do organu podatkowego zwróciła się Uczelnia wyższa, która rozlicza koszty wyjazdów służbowych związanych z uczestnictwem pracowników naukowych i naukowo-dydaktycznych w indywidualnych wyjazdach krajowych i zagranicznych realizowanych w ramach projektu unijnego, którego ostatecznym odbiorcą nie jest Uczelnia tylko pracownik zatrudniony w Uczelni.
Uczelnia przedstawiła następujący stan faktyczny:
Między Uczelnią a instytucją realizującą projekt (Sp. z o.o.) została zawarta umowa, której przedmiotem jest przyznanie dofinansowania na realizacje indywidualnych wyjazdów zagranicznych lub krajowych dla uczestników projektu (pracownik Uczelni). Celem wyjazdu jest transfer wiedzy dla regionu, służący doskonaleniu regionalnego systemu innowacji.
Wyjazd kwalifikowany jest na podstawie złożonego formularza zgłoszeniowego przez osobę ubiegającą się o wyjazd. Decyzję, o zakwalifikowaniu podejmuje instytucja realizująca projekt, która finansuje wyjazd. Wydatki poniesione na realizację wyjazdu (koszt transportu, nocleg, ubezpieczenie, koszty opłat za konferencje) ponosi Uczelnia, która jest zobowiązana do rozliczenia wydatków kwalifikowalnych przed instytucją realizującą projekt.
Aby uzyskać refundację poniesionych kosztów Uczelnia delegująca pracownika zobowiązana jest do złożenia raportu finansowego oraz wystawienia noty obciążeniowej na rzecz instytucji realizującej projekt. Podstawą refundacji kosztów wyjazdu jest pozytywna ocena raportu merytorycznego i finansowego przez instytucję realizującą projekt.
Czy realizowana przez Uczelnię usługa (wydatki poniesione na realizacje indywidualnych wyjazdów zagranicznych i krajowych zgodnie z zawartą umową) jest czynnością, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług? Jeżeli czynność ta podlega opodatkowaniu to według jakiej stawki podatku VAT?
Zdaniem Uczelni uzyskanie zwrotu kosztów od instytucji realizującej projekt podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.
Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi uznał stanowisko Uczelni za nieprawidłowe. Organ podatkowy stwierdził, że w myśl postanowień art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:
- Przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
- Zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
- Świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub do podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
Powołany przepis wskazuje, iż pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres, gdyż nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub do tolerowania czynności bądź sytuacji. Przez świadczenie należy zatem rozumieć każde zachowanie się na rzecz innego podmiotu.
Aby uznać dane świadczenie za odpłatne świadczenie usług, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę. Nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi być wykonana przez podatnika.
W myśl art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 ustawy). Z powyższego wynika, iż opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez „podatników” w rozumieniu ustawy i wykonywane w ramach działalności gospodarczej.
W świetle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzić należy, iż zobowiązanie instytucji realizującej projekt do zwrotu kosztów podróży pracownika Uczelni nie dotyczy świadczenia mającego charakter usługi, lecz świadczenia pieniężnego w postaci zwrotu kosztów delegacji pracownika. Pomiędzy Spółką zwracającą koszty podróży, a Uczelnią nie istnieje świadczenie wzajemne, gdyż nie istnieje podmiot będący bezpośrednim beneficjentem tego zobowiązania. Spółka nie otrzymuje żadnej korzyści dokonując na rzecz Uczelni zwrotu kosztów delegacji związanych z wyjazdem jej pracowników. Zwrot kosztów delegacji pracownika jest zatem jednostronnym ekwiwalentem pieniężnym wynikającym z faktu zobowiązania się instytucji realizującej projekt do zwrotu na rzecz Uczelni kosztów delegacji pracowników.
Biorąc pod uwagę powyższe przepisy prawa oraz przedstawiony stan faktyczny należy stwierdzić, iż zwrot kosztów podróży nie stanowi czynności wymienionej w art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, a zatem nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.
Aktualna promocja: